تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,653 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,496,544 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,887,195 |
بررسی سندی و متنی روایات« تسخین الماء فی الشمس» | ||
تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
مقاله 6، دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 32، دی 1395، صفحه 173-193 اصل مقاله (561.61 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2017.8738.1139 | ||
نویسندگان | ||
محمدتقی مقدم مقدم* 1؛ سهیلا پیروزفر2 | ||
1 دانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی | ||
2استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
در گذر زمان، برخی از احادیث دچار آسیبهایی شدهاند که از جمله این آسیبها، نقل به معنا بدون رعایت شرایط آن، تحریف و نیز تطبیق غیر دقیق بر آیات قرآن است. این آسیبها مانع از فهم صحیح و پذیرش بدون بررسی احادیث میشوند. بنابراین لازم است برای پذیرش یک حدیث یا نفی صدور آن و در صورت پذیرش، دست یابی به فهم صحیح از آن، نخست به کنکاش از مصدر و اعتبار آن پرداخت. از جمله احادیثی که بعضی از مفسران ادعا کردهاند که جعلی است، حدیث بعوضه در تفسیر قمی از امام صادق«ع» است که در آن مراد از بعوضه در آیه 26 سوره بقره، امیرالمؤمنین معرفی شده است. حدیث دیگری در تفسیر امام عسکری«ع» نقل شده که برخی آن را نشان جعلی بودن حدیث بعوضه دانستهاند. در برابر برخی تلاش کردهاند تا راه حلی برای جمع میان این دو حدیث بیابند. در این مقاله با بررسی علمی و روشمند سند و متن روایت بعوضه و نقد فنی آن، از جمله تشکیل خانواده حدیثی و تحلیل متنی احادیث مرتبط، امکان جمع دلالی یا ترجیح هر یک از احادیث مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده که حدیث بعوضه دچار آسیب نقل به معنای بدون رعایت شرایط شده که زمینه ساز آسیب فهم نادرست از تفسیر آیه است. نیز آسیبهای تحریف در متن و تدلیس در سند روایت بعوضه قابل ردیابی است. همچنین ثابت شده که تطبیق واژه "بعوضه" بر امام«ع» به عنوان بطن آیه 26 سوره بقره نادرست و روایت صحیح آن نیز در دسترس است. | ||
کلیدواژهها | ||
وضو؛ برص؛ تسخین الماء | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Documentary and textual analysis of Narrations that water that is heated by the sun | ||
نویسندگان [English] | ||
MohammadTaghi Moqaddam1؛ Soheyla Pirozfar2 | ||
1PhD student of Qur'an and Hadith, Ferdowsi University of Mashhad | ||
2Associated professor of Ferdowsi University of Mashhad | ||
چکیده [English] | ||
By the pass of time, some hadiths have suffered damages including: paraphrasing without observing its qualifications, alteration and inaccurate application of the hadith to the verses of Qur'an. These defects are considered obstacles to proper understanding of the hadith and its acceptance without further inquiries. It is therefore necessary to examine the authority and source of a hadith prior to it is acceptance or rejection, and prior to its interpretation , given it is accepted. The hadith known as that of mosquito (ba’uza) is among those claimed as forged. It is published on the authority of Imam Sadegh (PBUH) and narrated in the Qomi Exegesis claiming that the mosquito mentioned in the verse 26th of the Sura al-Baqara refers to Imam Ali. There is also a hadith in the exegesis attributed to Imam Askari(PBUH) which some consider as an evidence to the falseness of the mentioned hadith. Contrary to the cited view, others try to find a justification to reconcile the two hadith. Examining the isnad and the text of the mosquito hadith and technically evaluating it by gathering other hadiths on the issue, this article has considered both the possibility of reconciliation or preference of each hadith. Eventually it became clear that the hadith was damaged due to improper paraphrasing which made ground for misunderstanding, alteration in the text and use of deceitful methods (tadlis)in the isnad can also be traced back in this hadith. It is also concluded that denoting mosquito to Imam Ali(PBUH) in the 26th verse of the second sura ,as the exoteric meaning of the verse is not correct , the correct hadith of it being available. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Hadith of mosquito (ba’uza), Alteration, Qomi Exegesis, Imam Askari Exegesis, Defects of hadith | ||
مراجع | ||
- قرآن کریم. - ابن اثیر، علی بن أبی کرم (1994م)، أسد الغابة فی معرفة الصحابة، بی جا: دار الکتب العلمیة. - ابن جوزی، عبدرحمان (۱۴۱۵ق)، الموضوعات، بیروت: دارالکتب العلمیه. - ابن حجرعسقلانی، احمد (1415ق)، الإصابة فی تمییز الصحابة، بیروت: دار الکتب العلمیة. - ابن حجرعسقلانی، احمد (۱۳۲۹ ق)، لسان المیزان، حیدر آباد. - ابن حجرعسقلانی، احمد (۱۴۱۷ ق)، تهذیب التهذیب، تحقیق: خلیل مامون شیحا، بیروت: دارالمعرفه. - ابن سعد، محمد (۱۴۱۰ ق)، الطبقات الکبری، تحقیق: محمدعبدالقادرعطا، بیروت: دار الکتب العلمیة. - ابن شهرآشوب، محمد (۱۳۸۰ ق)، معالم العلماء، نجف: انتشارات حیدریه. - ابن عراق کنانی، نور الدین (1399)، تنزیه الشریعة المرفوعة عن الأخبار الشنیعة الموضوعة، تحقیق: عبد الوهاب عبد اللطیف و عبد الله محمد صدیق غماری، بیروت :دار الکتب العلمیة . - ابن مطران، اسعد بن الیاس (1311 ق)، بستان الاطباء و روض الالبا، بیروت: دار المعرفة. - ابنبابویه، محمد (۱۳۸۵ ق)، علل الشرایع، نجف: مکتبه المرتضویه. - ابنبابویه، محمد (۱۳۹۰ق)، عیون أخبار الرضا، نجف: انتشارات حیدریه. - ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۰ش)، قانون در طب، ترجمه: عبدالرحمن شرفکندی، تهران: سروش. - ارزانی، حکیم محمد اکبر (۱۳۸۷ش)، طب الاکبر ( طب اکبری)، ایران: موسسه احیاء طب طبیعی. - اصفهانی شافعی، احمد بن عبدالله (1405)، الضعفاء، مغرب: دارالثقافه. - ألبانی، محمد ناصر الدین (1405)، إرواء الغلیل فی تخریج أحادیث منار السبیل، بیروت: المکتب الإسلامی. - بارعی،عثمان بن علی بن محجن (۱۳۱۳ ق)، تبیین الحقایق شرح کنز الدقایق، القاهرة: المطبعة الکبرى الأمیریة. - بجنوردی، حسن (1377)، القواعد الفقهیة، قم: نشر الهادی. - بخاری،محمد بن اسماعیل (۱۳۹۸ ق)، التاریخ الکبیر، بیروت: دارالفکر. - بستانی، بطرس (بیتا)، دایرةالمعارف، بیروت: دار المعرفه. - بغدادی، سعید (1374ش)، الحدود و الفروق، بیروت: مجمع البحوث الاسلامیة للدراسات و النشر. - بهبهانی، محمدباقر وحید (۱۴۲۴ ق)، مصابیح الظلام فی شرح مفاتیح الشرایع، بی جا: موسسه وحید بهبهانی. - بهوتى حنبلى، منصور بن یونس (۱۴۱۰ ق)، کشاف القناع عن متن الإقناع، القاهرة: دار الکتب العلمیة. - بیهقی، احمد (۱۴۰۴ ق)، سنن الکبری، به کوشش: محمد ضیاءالرحمان اعظمی، کویت: دارالخلافه. - جرجانی، بن عدی (۱۴۱۸ ق)، الکامل فی ضعفاء الرجال، تحقیق: عادل أحمد عبد موجود، بیروت: الکتب العلمیة. - جوزجانی، ابراهیم بن یعقوب (۱۴۱۴ ق)، احوال الرجال، پاکستان:اکادمی حدیث. - جوینی، ابواسحاق (۱۴۱۶ ق)، الیالی المصنوعه فی الأحادیث الموضوعه، بیروت: دارالمعرفه. - حرعاملی، محمد بن حسن (۱۴۱۲ ق)، وسایل الشیعه الی تحصیل مسایل الشریعه، تحقیق: علامه شعرانی، بیروت: داراحیا التراث العربی. - حرعاملی، محمد بن حسن (۱۴۱۲ ق)، هدایة الأمة إلى أحکام الأمة (ع)، مشهد: مجمع البحوث الاسلامیه. - خطیب بغدادی،أبو بکر أحمد بن علی (۱۴۱۷ ق)، تاریخ بغداد، تحقیق: مصطفى عبدقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیة. - خویی، سید ابوقاسم موسوی (1983 م)، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، بیروت: بینا. - دارقطنی، علی بن عمر (1424)، سنن دارقطنی،بیروت: الرسالة. - دارمی بُستی، محمد بن حبان (۱۳۹۶ ق)، المجروحین من المحدثین والضعفاء والمتروکین، تحقیق: محمود إبراهیم زاید،حلب: دار الوعی. - دمشقی حنفی، ابن عابدین (۱۴۱۲ ق)، رد المحتار على الدر المختار، بیروت: دار الفکر. - دورلند (بی تا)، فرهنگ پزشکی دورلند، ترجمه: محسن ارجمند، بی جا: انتشارات رهنما. - ذهبی،محمد بن احمد (۱۴۲۱ ق)، المغنی فی الضعفاء، تحقیق: نورالدین عتر،مصر: دارالمعارف. - ذهبی، محمد بن احمد (۱۴۱۳ ق)، سیر اعلام النبلاء، بیروت: موسسه الرساله. - ذهبی، محمد بن احمد (2009)، میزان الإعتدال فى نقد الرجال، بیروت: دار المعرفة. - سرخسی، محمد بن أحمد (2010)، أصول سرخسی، الأمة بیروت: دار المعرفة. - سید رضی، محمد ابن حسن (۱۳۷۸ ش)، نهج البلاغه، ترجمه: جعفر شهیدی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - شافعی، محمد بن إدریس (۱۴۱۰ ق)، الأم، بیروت: دار المعرفة. - شلبی، أحمد بن محمد (۱۳۱۳ ق)، الحاشیة، القاهرة :المطبعة الکبرى الأمیریة. - شوکانی، محمدبن علی (۱۳۹۲)، الفواید المجموعه، بیروت: بینا. - شهید اول، (1407ش)، چهل حدیث، قم: مدرسة الامام المهدى«عج». - شهید ثانی، زینالدین علی عاملی(۱۴۱۳ ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام، قم: موسسة المعارف الاسلامیه. - شهید ثانی، زینالدین علی عاملی (۱۴۱۹ ق)، استقصاءالإعتبارفیشرحالإستبصار،قم: مؤسسه آل البیت «ع» لإحیاء التراث. - طبری، محمد بن جریر بن یزید (1987)، تاریخ الأمم و الملوک (تاریخ الطبری)،بیروت: دار الکتب العلمیة. - طوسی،محمد (۱۳۶۴ ش)، تهذیب الاحکام، به کوشش: حسن موسوی خرسان، تهران: دارالکتب الاسلامیه. - طوسی، محمد (۱۳۶۵ ش)، استبصار فیما اختلف من الاخبار، تصحیح: محمد آخوندی، قم: دارالکتاب الاسلامیه. - عسکری، مرتضی (۱۴۱۸)، احادیث ام المومنین عایشه، تهران: دانشکده اصولالدین تهران. - عسکری، مرتضی (۱۳۸۷)، نقش عایشه در تاریخ اسلام، قم: موسسه علمی - فرهنگی علامه عسکری. - عقیلی، محمد بن حماد (۱۴۲۹ ق)، الضعفاء، تحقیق: محمود إبراهیم زاید، بیروت: دارالحزم. - علامه حلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۰ق)، نهایة الاحکام فی معرفة الاحکام، قم: موسسه اسماعیلیان. - عینى، بدر الدین (۱۴۲۰ ق)، البنایة شرح الهدایة، بیروت: دار الکتب العلمیة. - فرهودی، محمد (1376)، «مفهوم برص در قرآن و ارتباط با مسایل پزشکی»، مجله پژوهش های قرآنی، ش ۱۱ و ۱۲. - قرطبی، محمد بن احمد (۱۳۸۷)، الجامع لاحکام القرآن (تفسیر قرطبی)، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی. - قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج (1984)، الکنى والأسماء للإمام مسلم، مدینةمنورة: عمادة البحث العلمی بالجامعة الإسلامیة. - کلینی، محمد (۱۳۶۱ ش)، کافی، به کوشش: علیاکبر غفاری، قم: موسسه النشر الاسلامیه. - مجلسی، محمدباقر (1403 ق)، بحارالانوار، بیروت: موسسه الوفاء. - محقق حلی، ابوالقاسم جعفر بن حسن (۱۳۶۴ ش)، المعتبر، تحقیق وتصحیح: ناصر مکارم شیرازی، قم: مؤسسة سید الشهداء«ع». - موسوعة الفقهیة الکویتیة (۱۴۲۷ ق)، کویت:وزارة الأوقاف والشئون الإسلامیة. - نامعلوم (۱۳۴۵)، یواقیت العلوم و دراری النجوم، تهران: بنیاد فرهنگ ایران. - نجاشی، احمدبن علی (1416)، رجال (فهرست اسماء مصنفی الشیعه)، قم: موسسه النشر الاسلامی. - نجفی، محمدحسن (1396)، جواهر الکلام، تهران: مکتبة الاسلامیه. - نجفی، محمدحسن (1300)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الإسلام، بیروت: دارالاحیاءالتراث العربی. - نَسایی شافعی، احمد بن شُعیب (1407)، الضعفاء و المتروکین، بیروت: مؤسسه الکتب الثقافیه. - هیثمی، نورالدین (۱۴۰۸ ق)، مجع الزواید و منبع الفواید، بیروت: دارالکتب العلمیه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,315 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,427 |