تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,653 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,495,704 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,886,774 |
چرخش گفتمانی و خوانش های ایرانی قیام خیابانی | ||
تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
مقاله 2، دوره 25، شماره 16 - شماره پیاپی 101، مهر 1394، صفحه 25-55 اصل مقاله (478.89 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2016.2415 | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل حسن زاده* 1؛ منیژه صدری2 | ||
1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه الزهراء (س) | ||
2استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر | ||
چکیده | ||
رابطه شرایط تاریخی، متن و خواننده به دلایل متعدد دچار پیچیدگی است. این پیچیدگی اجازه نمی دهد فرد در مواجهه با متن آن را به راحتی خوانده و فهم کند. یکی از عوامل تاثیر گذار در این پیچیدگی، مساله چرخش های گفتمانی درفرایند تاریخی است. در این مقاله با تحلیل روایت های قیام شیخ محمد خیابانی در صدد هستیم تا تاثیرچرخش گفتمانی را از خیزش در سال1299 تا سقوط سلسله پهلوی در قالب دو خوانش مسلط گفتمان ملی مشروطه خواه(آذربایجان محور، ایران محور، قیام محور) وگفتمان ملی باستان گرا(ایران محور) با استفاده از روش تحلیل انتقادی روایت و گفتمان مورد تبیین و تحلیل قرار دهیم. حاصل سخن این که، چرخش گفتمانی اجازه درک و فهم وقایع اتفاقیه را آن گونه که اتفاق افتاده اند، نمی دهند و موجب تولید خوانش های متعدد، متفاوت و متعارض از یک واقعه می شود. قیام خیابانی، در این روایت ها، از قیامی برای آزادیخواهی و دموکراسی تا هویت جویی و تجزیه طلبی، از ایران دوستی تا وابستگی به عوامل بیگانه به قصد تجزیه کشور، خوانش شده است. شخصیت ارائه شده در خوانش/روایت ها از خیابانی و دوستان ویارانش نیز متفاوت بوده و از خودخواهی و قدرت طلبی تا مردم دوستی و ظلم و استبداد و استعمار ستیزی در نوسان بود. | ||
کلیدواژهها | ||
«شیخ محمد خیابانی»؛ «آذربایجان»؛ «مشروطه»؛ «چرخش گفتمانی»؛ «قیام خیابانی» | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Discourse Turn and Iranian Readings of Khiabani's Uprising | ||
نویسندگان [English] | ||
Esmail Hassanzadeh1؛ Manijeh Sadri2 | ||
1Associated Professor,Department of History, Alzahra University | ||
2Assistant Professor, Department of History, Islamic Azad University, Shabestar Branch | ||
چکیده [English] | ||
The relation between historical situations, texts, and readers is complicated by the various reasons. This complexity prevents one to read and understand the texts with ease. One of the affecting factors in this complexity is the problem of discourse changes in historical process. This paper, by analyzing the narratives of Sheikh Mohammad Khiabani's uprising, is about to study the effect of discourse change in case of two dominate discourses: national constitutionalist discourse (Azarbayjan-based, Iran-based, uprising-based), and national ancient oriented discourse (Iran-based). The method of research in this paper is critical analysis of narrative and discourse. The result shows that discourse turn does not allow the events to be understood as they are happened, and causes various diverse conflicting readings of the event. In these narratives Khiabani's uprising has been read into a wide range: from freedom seeking and democratic to identity seeking and separatist, from patriotism to dependency on foreign agents aiming the decomposition of the country. Also the characteristics and motivations of Khiabani and his followers given in the narratives are variable in terms of selfishness, authoritarian, humanitarian, Anti-oppression and Anti-colonialism. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Sheikh Mohammad Khiabani, Azarbayjan, Constitution, Discourse Turn, Khiabani Uprising | ||
مراجع | ||
ـ آذری، علی (1362). قیام شیخ محمد خیابانی. تهران: انتشارات صفی علیشاه. چ چهارم. ـ احمدی، بابک(13725). ساختار و تاویل متن. تهران: نشر مرکز. ـ باستانی پاریزی، محمدابراهیم (1379). تلاش آزادی. قم: نشرِ خرم. ـ بامداد، مهدی(1378). شرح حال رجال ایران. تهران: زوار. چ پنجم. ـ بیگدلو، رضا(1380). باستانگرایی در تاریخ معاصر ایران. تهران: نشر مرکز. ـ بنت، اندرو و نیکولاس روبل (1388). مقدمه بر ادبیات نقد و نظریه. ترجمه احمد تمیمداری. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. چ اول. ـ بهار ملکالشعرا، محمدتقی (1379). تاریخ احزاب سیاسی ایران. تهران: امیرکبیر. چ پنجم. ـ ـــــــــــ (1354). دیوان ملکالشعرای بهار، ج1. تهران: امیرکبیر. چ سوم. ـ بهشتیسرشت، محسن(1380). نقش علما در سیاست(از مشروطه تا انقراض قاجار). تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی. چ اول. ـ پورآرین، یحیی(1375). از صبا تا نیما. ج2. تهران: زوار. ـ ترکمان، محمد (1372). مدرس در پنج دورۀ مجلس شورای ملی. دفتر نشر فرهنگ اسلامی. چ دوم. ـ تقیزاده، سیدحسن(1367). زندگانی طوفانی(خاطرات سیدحسن تقیزاده). تهران: علمی. ـ حسنزاده، اسماعیل (1395). «تحلیلی بر روایتهای کسروی از قیام شیخ محمد خیابانی» ارائهشده در همایش قیام خیابانی، شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی(چاپنشده). ـ حکیمی، محمدرضا (1378). بیدارگران قبله عالم. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. چ دوم. ـ خسروشاهی، سیدهادی (1390). نهضت آزادیستان و شیخ محمد خیابانی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. چ اول. ـ داودی، مهدی (1372). عینالدوله و رژیم مشروطه، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی. ـ دولتآبادی، یحیی (1371). حیات یحیی. ج4. تهران: عطار. ـ دوانی، علی (بیتا). نهضت روحانیون ایران، شرکت سهامی عام و بنیاد فرهنگی امام رضا(ع). ـ ریختهگران، محمدرضا(1378). منطق و مبحث علم هرمنوتیک. تهران: نشر کنگره. ـ رئیسنیا، رحیم و عبدالحسین ناهید (1355). دو مبارز جنبش مشروطه. تهران. آگاه. چ دوم. ـ شرح حال و اقدامات شیخ محمد خیابانی به قلم چند نفر از دوستان و آشنایان او(1304). برلین. چاپ ایرانشهر. ـ صفایی، ابراهیم (1353). کودتای 1299 و آثار آن. تهران. چاپ و صحافی شرکت افست. ـ ــــــــــــ (1344). رهبران مشروطه. ج1. تهران: نشر علمی. ـ ــــــــــــ (1346). رهبران مشروطه. ج2. تهران: نشر علمی. ـ طباطبایی مجد، غلامرضا(1390). نامآوران آذربایجان در سدۀ 14. تهران: انجمن مفاخر فرهنگی. ـ کسروی، احمد (1323). زندگانی من از کودکی تا سی سالگی. ج1. بیجا. بینا. ـ ــــــــــــ (1357). تاریخ هیجده ساله آذربایجان. ج 2. تهران امیرکبیر. چ نهم. ـ ــــــــــــ (1376). قیام شیخ محمد خیابانی. ویرایش و مقدمه محمدعلی کاتوزیان، تهران، نشر مرکز. چ اول. ـ مستوفی، عبدالله (1377). شرح زندگانی من. ج3. تهران: زوار. ـ مکی، حسین (1374). تاریخ بیست ساله ایران(کودتای 1299)، ج1، تهران، علمی. ـ ملائی توانی، علیرضا (1395). گفتمان تاریخنگاری رسمی دوره پهلوی: پیرامون رضاشاه. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. چ اول. ـ ناهیدی آذر، عبدالحسین (1379). جنبش آزادیستان شیخ محمد خیابانی. تبریز. نشر اختر. ـ نفیسی، سعید (1354). تاریخ معاصر ایران از چهارم اسفند ماه 1299تا بیست و چهارم شهریور 1320. ـ یورگنسن، مایان و فیلیپس لوییز (1389). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشرنی. ـ هدایت، مهدیقلی مخبرالسلطنه (1375). خاطرات و خطرات. تهران: زوار.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,103 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,956 |