تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 933 |
تعداد مقالات | 7,666 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,513,299 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,895,829 |
اهمیت کاربرد الگوها و روشهای تحلیل اسناد در پژوهش تاریخی | ||
تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
مقاله 1، دوره 25، شماره 15 - شماره پیاپی 100، شهریور 1394، صفحه 5-34 اصل مقاله (532.99 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2016.2405 | ||
نویسنده | ||
محمد امیر احمدزاده* | ||
استادیار پژوهشکده تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
چکیده | ||
یکی از مباحث مطرح در پژوهشهای تاریخیِ دوره معاصر، غفلت از منابع سندی و مراجعۀ اغلب محققان به منابع تألیفی است. حوزۀ مطالعات تاریخی، بهدلیل تنوع و تکثر منابع معرفتی (نوشتاری) از یکسو و تغییر بینش مورخانه از رویکرد ادیب- مورخان به رویکردهای بینارشتهای ازسویدیگر، نوعی فاصله گرفتنِ محققان در توجه به منابع تاریخی (ازجمله اسناد تاریخی) را درپی داشته است. با توجه به این دغدغۀ مأخذشناختی، طرح این مسئله که اسناد، همچون متون و منابع نوشتهشده در تاریخ، چه استفاده و کاربردی در تحقیقات تاریخی داشته و دارند و چه الگوهای روششناسیای میتواند در تفسیر و تحلیل محتوای آنها مؤثر باشد، نقطۀ کانونی بحث در نوشتار حاضر است. روش بررسی، برمبنای الگوی تحلیلِ تاریخی و کاربرد روش های مطالعات بینارشتهای در تفسیر است. الگوی روششناسی نوشتار حاضر به بحث با رویکردی تحلیلی و کلاننگر دربارۀ «تاریخ سندی» متمرکز است و نگرش خُرد و جزءنگر -که از«محتوای اسناد» برای تبیین تاریخ جِرم، سخن میگوید- موضوع بحث نخواهد بود. دستاورد کار نشان میدهد که استفاده از محتوای اسناد تاریخی در قالب شناسایی و کاربست الگوهای روشی متناسب، میتواند به تداوم و آفرینش الگوی تاریخنگاری سندی در مطالعات تاریخی منجر شود و میتوان نتیجۀ آن را در بازگشت فاعلان شناسا (مورخان) هم در توجه به ضرورت اصالت متن در ارائۀ تحلیل و هم در تردید به علمی بودن مشهورات تاریخی و طرح روایتی دقیقتر از گزارههای تاریخی دریافت. | ||
کلیدواژهها | ||
تاریخنگاری سندی؛ قاجاریه؛ روش تحلیل محتوا؛ جامعه شناسی زبان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Importance of the Application of Models and Methods to Analyze the Documents in Historical Research | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Amir Ahmadzadeh | ||
Assistant Professor of Cultural History, Institute for Humanities and Cultural Studies | ||
چکیده [English] | ||
One of the issues concerned in contemporary historical research is neglect of documents and increasing notation of texts in research references. Historical studies because of diversity of sources on the one hand, and changing from dominance of Literary-Historical approach toward interdisciplinary approaches in other side, have been followed by an abduction of researchers in historical sources (including historical documents). The problem of this study is to show; what and which are uses of documents as texts and resources for applying in historical research and what methodology patterns can be interpreted for effective analysis in its content? .Method of research is based on historical analysis and practice of interdisciplinary studies for interpreting of documents. Also the research concentrates on documentary history with a macro approach, and the micro approach of document contents will not be discussed. The results of my paper show that, using of historical documents in terms of content identification and application of appropriate patterns can be perpetuated and created a document in historical studies and lead to documental historiography. Thus, It is possible that, historians as the subjects and agents of historical research return to needs analysis and originality of the text. This approach would be effective either in scientific doubt about the dates is known and, or lead to plan more accurately than statements of historical narrative. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Documental Historiography, Literary-Historical Approach, The Authenticity of the Text, Content Analysis Method, Sociolinguistics | ||
مراجع | ||
_ آلیسون، لی. و کیت، پوینتون (1388). فرهنگ و متن: گفتمان و روششناسی پژوهش اجتماعی و مطالعات فرهنگی، ترجمۀ حسن چاوشیان. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. _ اسپردلی، جیمز پ. و دیوید و. مک کوردی (1372). پژوهش فرهنگی، مردمنگاری در جوامع پیچیده. ترجمۀ بیوک محمدی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. _ استنفورد، مایکل (1388). درآمدی بر تاریخپژوهی. ترجمۀ مسعود صادقی. تهران: سمت و امامصادق (ع). _ اسکاچپول، تدا (1388). بینش و روش در جامعهشناختی تاریخی. ترجمۀ سیدهاشم آقاجری. تهران: نشر مرکز. _ ایزاک، استفان (1374). راهنمای جامع تحقیق و ارزیابی. ترجمۀ مرضیۀ کریمبنا. مشهد: آستان قدس. _ ایگرس، گئورگ (1389). تاریخنگاری در سده بیستم از عینیت علمی تا چالش پسامدرن. ترجمۀ عبدالحسین باستانی پاریزی؛ محمدابراهیم (1385). خودمشتومالی. تهران: نامک. _ برک، پیتر (1389). تاریخ فرهنگی چیست؟. ترجمۀ نعمتالله فاضلی و مرتضی قلیچ. تهران: پژوهشکدۀ تاریخ اسلام. _ تاجبخش، احمد (1376). تاریخ و تاریخنگاری. شیراز: نوید شیراز. _ توینبی، آرنولد (1375). مورخ و تاریخ. ترجمۀ حسن کامشاد. تهران: خوارزمی. _ حسینی، محمدضیاء (1391). سخنکاوی، گفتمانشناسی، تجزیه و تحلیل کلام. ویراستار: مهندس خسرو حسنپور. تهران: رهنما. _ حضرتی، حسن (1380).تأملاتی در علم تاریخ و تاریخنگاری و اسلامی. تهران: نقش جهان. _ خاوری شیرازی، میرزا فضلالله (1380). تاریخ ذوالقرنین. به اهتمام ناصر افشارفر. تهران: کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. _ رجبلو، علی. و جمشیدی، فرانک (1392). دیدگاه (پنج گفتار در باب تاریخ فرهنگی با نگاهی به جنگ عراق و ایران). تهران: سورۀ مهر. _ رضایی، امید (1390). درآمدی بر اسناد شرعی دوره قاجار. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. _ زرگرینژاد، غلامحسین (بهار1390). «موافقتنامه گلستان، قرارداد متارکۀ جنگ یا عهدنامۀ قطعی(؟!)». مطالعات تاریخ اسلام. س3. ش 8، صص77-101. _ زرینکوب، عبدالحسین (1362 ). تاریخ در ترازو: درباره تاریخنگری و تاریخنگاری. تهران: امیرکبیر. _ ساروخانی، باقر (1383). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی، اصول و مبانی. ج 1. چ 9. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،. _ ساماران، شارل (1370). روشهای پژوهش در تاریخ. ترجمۀ ابوالقاسم بیگناه، غلامرضا ذاتعلیان، مهدی علایی، اقدس یغمایی. ج 1. چ3 (1389): ج3 و 4. تهران: آستان قدس رضوی. _ صفایی، ابراهیم (1352). یکصد سند تاریخی. بیجا. چاپخانۀ شرق. _ صنعتجو، حمید (1372). «اندیشه گورویچ دربارۀ اختلاط جامعهشناسی با فلسفه تاریخ». نشریه رشد آموزش علوم اجتماعی. ش 15. صص66-69. _ قاضیها، فاطمه (1370). نگاهی به برخی اسناد روابط خارجی ایران در دوره قاجار. گنجینۀ اسناد. ش2. صص38-49. _ ــــــــــــــــ (1380). اسناد روابط ایران و روسیه در دوران فتحعلی شاه و محمدشاه قاجار. تهران: مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی. _ قائممقامی، جهانگیر (1350). مقدمهای بر شناخت اسناد تاریخی. تهران: انجمن آثار ملّی. _ محمدی، بیوک (1390). درآمدی بر روش تحقیق کیفی. چ 2. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. _ مدرسی، یحیی، حسین سامعی و زهرا صفوی مبرهن (1380). فرهنگ اصطلاحات رایج دورۀ قاجار (قشون و نظمیه). تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. _ نبوی، لطفالله (1389). مبانی منطق و روششناسی. چ 2. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. _ نصیری، محمدرضا (1366). اسناد و مکاتبات تاریخی ایران (قاجاریه) از 1338-1209 ه.ق (ج 1) از 1263-1239ه.ق. ج 2. تهران: مؤسسۀ کیهان. _ نفیسی، سعید (1383). تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر. به اهتمام عبدالکریم جربزهدار. ج 1. تهران: نشر اساطیر. _ همیلتون، گری جی. رندال کولینز. و دیگران (1385). تاریخنگاری و جامعهشناسی تاریخی. ترجمۀ دکتر سیدهاشم آقاجری. تهران: کویر. _ ین، رابرت کی (1376). روش تحقیق موردی. ترجمۀ علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. -Floud, Roderick (2006). An introduction to quantitive methods for historinas. Routledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,019 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,949 |