تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,653 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,496,629 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,887,260 |
تحلیل انتقادی روایت زندگی و مرگ حلاج در گفتمان انقلابی/ چپ | ||
ادبیات عرفانی | ||
مقاله 1، دوره 7، شماره 12، فروردین 1394، صفحه 7-43 اصل مقاله (992.67 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2016.2325 | ||
نویسندگان | ||
آرزو ابراهیمی دینانی* 1؛ محمدکاظم یوسف پور2؛ علیرضا نیکویی2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان | ||
2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان | ||
چکیده | ||
روایت زندگی، اندیشه و مرگ حلاج دربیشتر متون عرفانی همواره از ظرفیت و توانمایگی برای معرفی زمینهها ونشانههای گفتمان صوفیانه برخورداربوده است. برخی گفتمانها بتدریج این نشانهها رابعنوان «دالهای شناور» درخود جذب و باماهیتی متفاوت مفصلبندی کردند وازین طریق زمینۀ تغییرگفتمان عرفانی رافراهم ساختند.دردورۀ مشروطه، برخلاف دوران گذشته که رنگ گفتمان عرفانی در متون مرتبط باحلاج رنگ غالب بودو بیشتر قرائتها ازحلاج بازتاب مستقیمی ازمقام عرفانی وی محسوب میشد،جنبشهای چپگرا باتقلیلگرایی وکلیشهسازی وبازنمایی عرفان بدو نوع متفاوت و تفکیک عرفان منفعل وناکارآمد ازعرفان انقلابی، عناصری ازگفتمان عرفانی حلاج رابرجسته ساختند وبادرونمایه ودال مرکزی گفتمان چپ مفصلبندی کردند. بارزترین نمونۀ این چرخش گفتمانی دردو قرائت متمایز ماسینیون و میرفطروس دیده میشود که یکی روایت خود را در چهارچوب گفتمان عرفانی و بر پایۀ حقایق تاریخی مستند بنا کرد و دیگری در قالب گفتمان ایدئولوژیک و چپگرایانه؛ چنانکه میتوان میرفطروس را نقطۀ اوج تغییر گفتمان عرفانی به انقلابی شمرد.این مقاله بامروری بردونوع مواجهۀ فاصلهمندباعرفان و تحلیل نشانه های درمتون عرفانی وادبی وسیاسی ببررسی و تحلیل تفاوت قرائتها وروایات موجود ازسرگذشت و اندیشۀ حلاج ومهمتر ازآن تغییر وجذب برخی عناصر گفتمان عرفانی در گفتمان انقلابی میپردازد. نتیجۀ این تحول وجذب، جایگزینی عشق واتحاد عرفانی بعنوان مبنای اصلی حیات ومرگ حلاج باماتریالیسم و اومانسیم ازیکسو وکرامات معنوی ومواعظ عرفانی باجادوگری و تبلیغ بیدینی وخداستیزی درجهت انقلاب مردمی ازسوی دیگراست. | ||
کلیدواژهها | ||
حلاج؛ چرخش گفتمانی؛ مفصلبندی؛ ایدئولوژی چپ؛ میرفطروس | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Critical analysis of narrative of Hallaj's life and death in the discourse of revolutionary / left | ||
نویسندگان [English] | ||
Arezoo Ebrahimi Dinani1؛ Mohammad Kazem Yusofpur2؛ Alireza Nikouei2 | ||
1Doctorate candidate, Persian literature, Guilan university | ||
2Associate professor, Persian literature, Guilan university | ||
چکیده [English] | ||
The narrative of Hallaj’s life and death always has had the capacity and potential to introduce the themes and signs of mystical discourse. Some of these discourses absorb symptoms as "floating signifiers" gradually and articulate them with a different nature and provide some changes for mystical discourse. Under the Constitution, unlike the past that the mystical discourse and narrative texts related to Hallaj were dominant and reading Hallaj was a reflection of his spiritual authority, leftist movements highlighted elements of the Hallaj’s mystical discourse with reductionism and stereotyping and representing two different types of mysticism and separation the passive and inefficient mysticism of revolutionary one, and articulated them with central slab left discourse. The most obvious example of this discursive turn is seen in two distinct readings by Massignon and Mirfetrus that one of them based his narrative on the context of spiritual discourse and documented historical fact and another on the form of left-wing ideological discourse,as Mirfetrus can be the culmination of change mystical discourse into revolutionary one. This article is an overview of the two types of indented deal with mysticism,change and absorb of some elements of mystical discourse in the revolutionary discourse. The result of this change and absorb is replacing divine love- as the base of Hallaj’s live and death- with materialism and humanism on one hand and replacing spiritual and mystical sermons with witchcraft and promoting atheism on the other hand toward the popular revolution. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Hallaj, discursive turn, articulation, left ideology, Mirfetrus | ||
مراجع | ||
- ارانی، تقی. (بیتا). بشر از نظر مادی، علمی- فلسفی. بیجا. - الهی، بیژن. (1354). ترجمۀ شعرهای حسین بن منصور حلاج. پاریس. تهران. - بقلی، روزبهان. (1374). شرح شطحیات، تصحیح هانری کربن، چ سوم، کتابخانۀ طهوری. تهران. - جامی، عبدالرحمن. (۱۳۳۶)، نفحاتالانس، تصحیح مهدی توحیدیپور، کتابفروشی سعدی. تهران. - چهلتنی، مهدی. (1357)، بلوغ دروغ در معرفی حلاج نوشتة میرفطروس، تهران، بینا. - حلاج، حسین بن منصور. (1378). مجموعۀ آثار. به کوشش قاسم میرآخوری. یادآوران. تهران. - _____. (1384). الطواسین. به کوشش لویی ماسینیون، ترجمة محمود بهفروزی. علم. تهران. - _____. (1386). دیوان حلاج. تحقیق لویی ماسینیون. ترجمة قاسم میرآخوری و حیدر شجاعی، چ دوم. قصیده. تهران. - حقیقیراد، بابک. (1386). راست و چپ در ایران. روزنامة شرق. 1/3. - خامهای، انور. (1369). ازخودبیگانگی و پراکسیس. بهنگار. بینا. - سلطانی، سیدعلیاصغر. (1384). قدرت، گفتمان و زبان. نی. تهران. - شبستری، شیخ محمود. (1382). گلشن راز. به کوشش محمدرضا برزگر خالقی. زوار. تهران. - شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1357). در کوچهباغهای نشابور. چ هفتم. تهران. توس. - شوشتری، قاضی نورالله. (1392). مجالس المؤمنین. تصحیح و تعلیقات ابراهیم عربپور و دیگران. ج 4. بنیاد پژوهشهای اسلامی. مشهد. - صولتی، مهران. (1392). سوژه، گفتمان و علوم انسانی. دات. تهران. - طبری، احسان. (1347). برخی بررسیها دربارة جهانبینیها و جنبشهای اجتماعی در ایران. انجمن دوستداران احسان طبری. بیجا. - طوسی، محمد بن حسن. (1386). الغیبة. ترجمة مجتبی عزیزی. مسجد مقدس جمکران. قم. - عطار نیشابوری، فریدالدین. (1391)، تذکرةالاولیا، تصحیح محمد استعلامی. زوار. تهران. - عینالقضات همدانی. (بیتا). لوایح، تصحیح و تحشیة رحیم فرمنش. چ دوم. کتابخانة منوچهری. تهران. - غزنویان، محمد. (1391). «نقش تاریخی چپ در جنبش مشروطۀ ایران»، مجلۀ مهرگان، ش 10. صص 13- 18. - فرکلاف، نورمن. (1389). تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمة فاطمه شایسته پیران و دیگران. چ سوم. دفتر مطالعات و توسعة رسانهها. تهران. - کلانتری، عبدالحسین. (1391). گفتمان از سه منظر زبانشناختی، فلسفی و جامعهشناختی. جامعهشناسان. تهران. - ماسینیون، لویی. (1358). قوس زندگی حلاج. ترجمة عبدالغفور روانفرهادی. چ سوم. کتابخانة منوچهری. تهران. - _____. (1362). مصائب حلاج. ترجمة ضیاءالدین دهشیری. بنیاد علوم اسلامی. تهران. - _____. (1366). عرفان حلاج، ترجمة ضیاءالدین دهشیری. بنیاد علوم اسلامی. تهران. - ماسینیون، لویی و کراوس، پل. (1390). اخبار حلاج. ترجمة حمید طبیبیان. چ هشتم. اطلاعات. تهران. - محمد بن منور. (1366). اسرارالتوحید، تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی. آگاه. تهران. - موسوی خمینی، روحالله. (1388). دیوان امام. چ چهلودوم. مؤسسۀ نشر آثار امام خمینی. تهران. - مولوی، جلالالدین. (1382). گزیدة غزلیات شمس. به کوشش محمدرضا شفیعی کدکنی، چ شانزدهم. شرکت سهامی کتابهای جیبی. تهران. - میرفطروس، علی. (1349). حلاج. چ دوم. انتشارات کار. بیجا. - _____. (1354). جنبش حروفیه و نهضت پسیخانیان. بامداد. تهران. - هوارث، دیوید. (1377). «نظریة گفتمان». فصلنامة علوم سیاسی. ترجمة سیدعلیاصغر سلطانی. ش 2. صص 156- 182. - یارمحمدی، لطفالله. (1385). ارتباطات از منظر گفتمانشناسی انتقادی. هرمس. تهران. - یورگنسن، ماریان و فیلیپس، لوئیز. (1389). نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمة هادی جلیلی. نی. تهران. - Fairclough, N. (1995). Critical Discourse Analysis, London: Lo-ngman.
- Fairclough, N. (1996). Language and power, Landon: Long-man. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,664 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,996 |