تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,652 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,494,419 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,885,785 |
پیمان راهبردی معاویه و عمرو بن عاص | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 9، دوره 26، شماره 29 - شماره پیاپی 119، خرداد 1395، صفحه 217-239 اصل مقاله (427.88 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2016.2226 | ||
نویسندگان | ||
علی ناظمیان فرد* 1؛ یاسمین حاتم الابراهیمی2 | ||
1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ تشیع | ||
چکیده | ||
صدور حکم عزل معاویه از استانداری شام، یکی از عمده ترین اقدامات امام علی در عرصه اصلاحات سیاسی بود که پیامدهای ناخواسته ای را به همراه آورد. معاویه که شام را اقطاع و تیول خود می دانست، نه تنها به رأی امام تمکین نکرد،که از بیعت با آن حضرت نیز خودداری ورزید. تمرد او در برابر خلیفه مسلمین، روابط میان شام و عراق را تیره کرد. در چنین شرایطی، معاویه با اتخاذ کدام راهبرد توانست در برابر امام مقاومت کند و ورق را به سود خود برگرداند ؟ یافته های این پژوهش – که مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی است – نشان می دهد که او به توصیه مشاوران خود، عمرو بن عاص را که یکی از داهیان عرب بود به خدمت گرفت تا از کاردانی و موقع شناسی او به سود خود بهره برداری کند. پیمان راهبردی که میان آنها در بیت المقدس منعقد شد،حاکی از یک معامله سیاسی بود که طی آن عمرو بن عاص با دریافت وعده استانداری مصر، متعهد شد تا معاویه را در رسیدن به اهداف مورد نظر، در رویارویی با امام علی، یاری رساند. عملیاتی شدن این پیمان، نشان داد که برای نخستین بار در تاریخ اسلام،خدعه و نیرنگ به مثابه ابزاری برای رسیدن به قدرت و حکومت مورد بهره برداری قرار گرفت و بعدها توالی فاسدی را به همراه آورد و خلافت اسلامی را تا مرتبه سلطنت فرو کاست و منش و روش اکاسره و قیاصره را در قالبی نوین بازتولید کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
معاویه؛ عمرو بن عاص؛ پیمان راهبردی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Strategic Treaty Between Muawiya and Amr b. Ās | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Nazemianfard1؛ Yasamin Hatam al-Ebrahimi2 | ||
1Associated Professor, Department of History, Ferdowsi University of Mashhad | ||
2M.A. Student of Shiite History, Ferdowsi University of Mashhad | ||
چکیده [English] | ||
One of the Main actions of Imam Ali (AS) In the political sphere was the depose of Muawiya from the governorship of Syria, which followed by unintended aftermaths. Muawiya who considered Syria as his fief, not only rejected the order of Imam but also refused to swear allegiance to him. His disobedience towards the muslim Caliph disturbed the relations between Iraq and Syria. In this circumstance, which strategy was adopted by Muawiya in the opposite of Imam Ali (AS)? How could he change the situation to his advantage? The findings of the current study – which is under the descriptive & analytic method- show that the treaty between Muawiya and Amr b. Ās was a political bargaining, in which Amr b. Ās received the promise of rulership on Egypt in lieu of aid to Muawiya in the opposite of Imam Ali (AS). The applying mentioned treaty showed that ruse and trickery was used as instruments for obtaining power and rulership in the Islamic history. This method was followed by evil aftermaths and finally reduced the Islamic Caliphate to Monarchy and regenerated the Khosrows and Caesars’ manners in a new form. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
ImamAli, Muawiya, Amr b. Ās, Strategic treaty, Uthman murder, arbitration | ||
مراجع | ||
- ابراهیم حسن، حسن (1340). تاریخ عمرو بن العاص. قاهره: مطبعه السعاده. - ابن اثیر، عزالدین علی (1965). الکامل فی التاریخ. بیروت: دار صادر. - ابن اعثم کوفی، احمد بن علی (1374). الفتوح. ترجمه مستوفی هروی. تصحیح غلامرضا طباطبائی مجد، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - ابن جوزی، عبدالرحمن (1413). المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم. تحقیق محمد عبدالقادر. بیروت: دار الکتب العلمیه. - ابن حبیب بغدادی، محمد (بیتا). المحبر. تحقیق ایلزه لیختن شتیتر. بیروت: دار الآفاق الجدیده. - ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی (1415). الاصابه فی تمییز الصحابه. تحقیق عادل احمد عبد الموجود. بیروت: دار الکتب العلمیه. - ابن خیاط، خلیفه (1421). تاریخ خلیفه بن خیاط. تحقیق سهیل زکار. بیروت: دار الفکر. - ابن سعد، محمد (1389). طبقات الکبری. ترجمه دکتر محمود مهدوی دامغانی. تهران: انتشارات فرهنگ و اندیشه. - _____ (1990). الطبقات الکبری. تحقیق محمد عبدالقادر عطا. بیروت: دار الکتب العلمیه. - ابن شبه، عمر (1410). تاریخ المدینه المنوره. تصحیح فهیم محمد. بیروت: دار الفکر. - ابن صباغ مالکی، علی بن محمد (1409). الفصول المهمه فی معرفه احوال الائمه علیهمالسلام. بیروت: دار الاضواء. - ابن طقطقی، محمد بن علی (1367). تاریخ فخری. ترجمه محمدحیدر گلپاگیانی. تهران: انتشارات علم و فرهنگ. - ابن عبد ربه، احمد بن محمد (1281). العقد الفرید. شرح و تصحیح احمد امین و آخرون. قاهره: مکتبه النهضه المصریه. - ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله (1312). الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی. بیروت: دار الجیل. - ابن عساکر، علی بن حسن (1421). تاریخ دمشق الکبیر. تحقیق علی عاشور الجنوبی. بیروت: دار احیاء التراث العربی. - ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم (1380). امامت و سیاست. ترجمه ناصر طباطبایی. تهران: انتشارت ققنوس. - _____ (1992). المعارف. تحقیق ثروت عکاشه. قاهره: الهیئه المصریه العامه للکتاب. - ابن کثیر، اسماعیل (1986). البدایه و النهایه. بیروت: دار الفکر. - ابن هشام، عبدالملک (1369). السیره النبویه. تحقیق مصطفی العقاد و آخرون. بیروت: دار الخیر. - ابن هلال ثقفی، ابواسحاق ابراهیم (1371). الغارات. ترجمه عبدالمحمد آیتی. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - ازرقی، ابو الولید محمد (1393). اخبار مکه. ترجمه دکتر محمود مهدوی دامغانی. تهران: انتشارات حکمت. - اسکافی، ابوجعفر(1402). المعیار و الموازنه فی فضائل الامام امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب. تحقیق محمدباقر المحمودی. بیروت: مؤسسه فؤاد بعینو للتجلید. - آئینهوند، صادق (1371). تاریخ سیاسی اسلام. تهران: نشر فرهنگی رجاء. - بلاذری، احمد بن یحیی (1417). انساب الاشراف. تحقیق سهیل زکار. بیروت: دار الفکر. - _____ (1978). فتوحالبلدان. تحقیق رضوان محمد رضوان. بیروت: دار الکتب العلمیه. - بهروز لک، غلامرضا (1388). «مبانی اخلاق سیاسی در اسلام»، قبسات، شماره51، صص53-58. - بیضون، ابراهیم (1379). رفتارشناسی امام علی در آیینه تاریخ. ترجمه محمد سیجافی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - _____ (1403). الحجاز و الدوله الاسلامیه. بیروت: مؤسسه الجامعیه للدراسات و النشر و التوزیع. - ثعالبی، ابومنصور عبدالملک (1965). ثمارالقلوب فی المضاف و المنصوب. تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم. قاهره: دارالمعارف. - جاحظ، عمرو بن بحر(1411). رسائل الجاحظ. تحقیق عبدالسلام محمد هارون. بیروت: دار الجیل. - جعفریان، رسول (1383). تاریخ خلفا. قم: انتشارات دلیل ما. - دینوری، احمدبن داوود (1368). اخبار الطوال. ترجمه محمود مهدوی دامغانی. تهران: نشر نی. - الزرکلی، خیرالدین (1989). الاعلام. بیروت: دارالعلم للملایین. - سیوطی، جلالالدین (بیتا). تاریخ الخلفاء. تحقیق محیالدین عبدالحمید. قم: منشورات الشریف الرضی. - _____ (1400). الدر المنثور فی تفسیر المأثور. قم: مکتبه آیتالله المرعشی النجفی. - شهیدی، سید جعفر (1383). تاریخ تحلیلی اسلام. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - طباطبایی، محمد حسین (1417). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: مؤسسه الفکر الاسلامی. - طبرسی، فضل بن حسن (1413). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: منشورات ناصر خسرو. - طبری، محمد بن جریر(1967). تاریخ الامم و الملوک. تحقیق محمد ابراهیم ابوالفضل. بیروت: دار احیاء التراث. - عقاد، عباس محمود (1969). عمرو بن عاص. بیروت: دار الکتب العربی. - قلقشندی. احمد بن عبدالله (بیتا). مآثر الانافه فی معالم الخلافه. تحقیق عبدالستار فراج. بیروت: عالم الکتب. - الکندی، محمد بن یوسف (1959).ولاة مصر. تحقیق حسین نصار. بیروت: دار صادر. - مسکویه، ابوعلی (1369). تجاربالامم. ترجمه ابوالقاسم امامی. تهران: سروش . - مفید، محمد بن نعمان (1367). نبرد جمل، ترجمه دکتر محمود مهدوی دامغانی. تهران: نشر نی. - مقدسی، مطهری طاهر (1374). آفرینش و تاریخ. ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی. بیروت: نشر آگه. - منتظرالقائم، اصغر (1380). نقش قبایل یمنی در حمایت از اهل البیت. قم: دفتر تبلیغات اسلامی. - منقری، نصر بن مزاحم (1366). پیکار صفین. ترجمه پرویز اتابکی. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. - نویری، شهابالدین (1364). نهایهالارب فی فنونالادب. ترجمه دکتر محمود مهدوی دامغانی. تهران: انتشارات امیرکبیر. - نهجالبلاغه(1369). ترجمه دکتر شهیدی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - واقدی، محمد بن عمر (1369). مغازی. ترجمه محمود مهدوی دامغانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - یعقوبی، احمد بن ابییعقوب (1378). تاریخ یعقوبی. ترجمه محمدابراهیم آیتی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - Marsham, Andrew (2009). Rituals of Islamic Monarchy. Edinburgh: Edinburgh University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,561 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,935 |