پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 939 |
| تعداد مقالات | 7,735 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,732,255 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,067,274 |
تشع ایرانی و تسنن عثمانی: پژوهشی بر منازعات شیعی- سنی در عتبات عالیات قرن نوزدهم (با تکیه بر اسناد آرشیو عثمانی) | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 6، دوره 25، شماره 26، شهریور 1394، صفحه 123-141 اصل مقاله (564.07 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2015.2065 | ||
| نویسنده | ||
| رسول عربخانی* | ||
| استادیار، گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور | ||
| چکیده | ||
| قدمت اختلافات شیعه و سنی در عراق و رقابت های مذهبی میان دو مذهب که گاه به نبردهای خونین نیز منجر می شده است به سال های بسیار دور بازمی گردد. در دوره حاکمیت عثمانی بر عراق و ظهور قدرت صفوی در مرزهای شرقی این سرزمین اختلافات مزبور وارد مرحله جدیدی شد و علاوه بر ماهیت مذهبی، ماهیت سیاسی نیز به خود گرفت. با ورود به قرن نوزدهم و ارتقای روابط دولت ها در چارچوب دیپلماتیک و پایبندی آنها به حفظ حقوق اقلیت های درون حاکمیت دایره آزادی فعالیت های مذهبی شیعیان در سرزمین های درون عثمانی از جمله عراق نیز وسعت یافت. با اینحال رقابت ها و کشمکش های فرقه ای شیعه سنی میان مردم همچنان باقی ماند و در مقاطعی منجر به دخالت های سیاسی نظامی دولتین برای حل بحران شد. موقعیت ژئوپلتیکی عراق و ویژگی های فرهنگی-جمعیتی این بخش از امپراطوری عثمانی، تعاملات شیعه و سنی را در عراق با پیچیدگی های خاصی همراه می کرد و بر ماهیت سیاسی آن بیش از پیش می افزود. این مقاله به مطالعه منازعات شیعه-سنی در عتبات عالیات و بررسی عوامل دخیل در بروز این منازعات و نیز چگونگی تأثیر آن در مناسبات سیاسی ایران و عثمانی طی قرن نوزدهم می پردازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عراق؛ عتبات عالیات؛ شیعه؛ سنی؛ ایران؛ عثمانی؛ قرن نوزدهم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A study in Shi'a-Sunni Strife in Atabat-i Aliyat in Nineteenth Century (with Emphasis on Ottoman Archives Documents) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Rasoul Arabkhani | ||
| Assistant Professor, Department of History, Payam Noor University of Zanjan | ||
| چکیده [English] | ||
| Religious conflicts between Shiites and Sunnis in Iraq, dates back to centuries before the nineteenth century. During the period of Ottoman rule over Iraq and the rise to power of the Safavid dynasty in the eastern borders of this empire, disagreements entered a new phase, in addition to religious character, took on a political nature. In the nineteenth century, after the upgrade diplomatic relations on states, as well as their commitment to respect the rights of minorities, Shiites in Ottoman Iraq have more freedom in their activities. However, The competing Sunni and Shiite religious disagreements among the people remained, and at times led to military intervention by Governments to resolve the political crisis. Geopolitical and cultural-demographic characteristics of this part of the Ottoman Empire with common historical, religious and cultural unity of the country with Iran, Sunni Shia relations became more complicated more added to its political nature. Therefore, to better understand the nature and dimensions of religious conflicts in Iraq in the nineteenth century, in addition to religious and ideological aspects, the political context of this conflict are also considered. In this paper, the Shia-Sunni conflicts in the Atabat-i Aliyat in the nineteenth century and its impact on political relations between Iran and the Ottoman Empire are studied. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Iraq, Atabat-iAliyat, Shi'a, Ottoman, Iran, Nineteenth Century | ||
| مراجع | ||
|
منابع - احتشام‌السلطنه (1366). خاطرات احتشام‌السلطنه. به‌کوشش سیدمهدی موسوی زوار. تهران. - روزنامة اختر (1308). ش6 و 8. - ادیب‌الممالک (1364). سفرنامة ادیب‌الممالک به عتبات (1273ق). تصحیح مسعود گلزاری. تهران: دادجو. - اعتصام‌الملک، میرزا خانلرخان (1351). سفرنامه. تصحیح منوچهر محمدی. تهران: شرکت سهامی خاص. - اعتمادالسلطنه، میرزا محمدحسن‌خان (1367). مرآت‌البلدان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - الوردی، علی (1389). تاریخ عراق. ترجمة هادی انصاری. تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل. - اوبن، ژان (1362). ایران امروز (1906-1907). ترجمة علی‌اصغر سعیدی. تهران: زوار. - باسورث، کلیفورد ادموند (1349). سلاله‌های اسلامی. ترجمة فریدون بدره‌ای. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ. - جعفریان، رسول (1386). تشیع در عراق، مرجعیت و ایران. تهران: مؤسسة مطالعات تاریخی معاصر. - دولت‌آبادی، یحیی (1371). حیات یحیی. تهران: عطار- فردوسی. - عتبات عالیات عرش درجات (1389). به‌کوشش سیدعلی موجانی. تهران: انتشارات مجمع جهانی اهل بیت. - عضدالملک (1370). سفرنامة عضدالملک به عتبات (1273ق). تصحیح حسن مرسلوند. تهران: مؤسسة پژوهش و مطالعات فرهنگی. - فخرالملک، ابوالحسن (1372). از حرم تا حریم، سفرنامة عبدالحسن خان فخرالملک به عتبات. تصحیح محمدرضا عباسی. تهران: انتشارات سازمان اسناد ملی ایران. - فقیهی، علی‌اصغر (1375). آل‌بویه نخستین سلسلة قدرتمند شیعه. تهران: سبا. - میرزا ابوطالب‌خان (1373). مسیر طالبی. تصحیح خدیو جم. تهران: علمی و فرهنگی. - ناصرالدین شاه قاجار (1372). شهریار جاده‌ها. تصحیح محمدرضا عباسی. تهران: سازمان اسناد ملی ایران. - نقاش، اسحاق (1996). شیعه‌العراق. ترجمة عبدالله نعیمی. دمشق: دارالمدی للشکافه و النشر. - Hurşid Paşa, Mehmet (1997). Seyahetname-i Hudud, Çevrimyazı: Alaattin Eser, Simurg Kitaoçılık ve Yayıncılık Ltd.Şti, İstanbul. - Türk Ansiklopedisi (1971). Cilt XXI, Milli Eğitim Basımevi, Ankara. - Wiley, Joyce N. (1992). The Islamic Movement of Iraqi Shi’as, London: Lynne Rienner Publishers. - Osmanlı Başbakanlık Arşivi. - Y.PRK.EŞA: Yıldız Perakende-Elçilik ve Şehbenderlik Tahriratı. - Y.PRK.A: Yıldız Perakende-Sadaret Maruzatı. - Y.PRK.ZB: Yıldız Perakende-Zabtiye Nezareti Maruzatı. -Y.PRK.ASK: Yıldız Perakende-Askeri Maruzat. - İ.DH: İrade –Dahiliye. - İ- .MŞH: İrade-Meşihet. - İ.HUS: İrade-Hususi. - İ.EV: İrade-Evkaf. - İ.MMS: İrade-Meclis-i Mahsus. - DH.MKT: Dahiliye Mektubi. - Y.A.HUS: Sedaret Hususi Maruzat Evrakı. - HR.TO: Hariciye Tercüme Odası. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,801 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,010 |
||