تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 933 |
تعداد مقالات | 7,667 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,518,742 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,898,611 |
نگاهی به مهمترین گونههای هنجارگریزی زبانی در شعر نیما | ||
زبان پژوهی | ||
مقاله 1، دوره 6، شماره 10، اردیبهشت 1393، صفحه 121-148 اصل مقاله (760.97 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jlr.2014.1084 | ||
نویسندگان | ||
امیرعباس عزیزی فر1؛ مهدی نیک منش2 | ||
1استادیار و عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
2دانشیار و عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهرا (س ) | ||
چکیده | ||
زبان، مهمترین عامل انتقال فرهنگ است و شاعران در میرایی یا حیات زبان بهعنوان بستر فرهنگ، نقشی تعیینکننده دارند؛ بنابراین، نوع بهکارگیری زبان و آگاهی از توانمندیهای آن، از مهمترین ویژگیهای شاعر است. یکی از شاعرانی که شاید ازحیث زبان، بهنوعی «طرحی نو درانداخته»، پدر شعر نو، یعنی نیماست. بیتردید، شعر نیما که بهسبب پیشگامی در جریان نوین شعر معاصر، هدف پایه در این پژوهش بهشمار میرود، با ویژگیهای زبانی و ساختاری شعر شاعران کلاسیک، بسیار متفاوت است و این تفاوت در نوآوریها، باعث تشخص سبکی خاص این شاعر معاصر، بیشتر درحوزۀ هنجارگریزیها شده است. هدف از این پژوهش، تبیین مهمترین ظرفیتهای متنوع زبانی شعر نیمایی در مقولهای بهنام هنجارگریزی زبانی است. مسئلۀ محوری این پژوهش، آن است که آیا نیما در این مقولۀ زبانی، بهشیوهای قاعدهمند و درچهارچوبی مشخص و منظم پیش رفته است و آیا میتوان به دستهبندیای منطقی و پذیرفتنی از هنجارگریزیهای زبانی در شعر این شاعر رسید یا خیر. در این پژوهش، بهشیوهای تحلیلی و با ژرفنگری در مبانی نظری پژوهشهای زبانی، ویژگیهای زبانی شعر نیما را بررسی کرده و پساز مطالعۀ مبانی نظری و منطبقکردن آنها با شعرهای نیما، به این نتیجه رسیدهایم که شعر نیما در شعرکهن فارسی ریشه دارد و شعرهای نوی این شاعر، بیانگر تلاش او برای گشودن روزنهای جدید بهروی زبان فارسی است. در شعرهای نیما، انواع هنجارگریزیهای زبانی، درقالب دستهبندیای خاص نشان داده شده و طبیعت اطراف شاعر، در ایجاد نوعی خاص از هنجارگریزی، بسیار مؤثر بوده است. درپی بررسی شعرهای نیما درمییابیم که درک برخی شعرهای او درگرو شناخت هنجارگریزیهای زبانی است و اگر ابهامی در شعر این شاعر دیده میشود، ناشی از همیننوع هنجارگریزیهاست. نتیجۀ ملموس این مطالعه، دستهبندی کلی مهمترین هنجارگریزیهای زبانی شعر نیما درقالب چهار دستۀ کلی است. | ||
کلیدواژهها | ||
هنجارگریزی؛ نیما یوشیج؛ زبان ادبی؛ ساختار زبان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Main Types of Linguistic Deviation of Nima's Poem | ||
نویسندگان [English] | ||
Amir Abas Azizifar1؛ Mehdi Nikmanesh2 | ||
1Head of the Department of Language and Literature, Razi University of Kermanshah | ||
2Associate Professor and Faculty Member of Persian Language and Literature Department of Alzahra University | ||
چکیده [English] | ||
Language is the most important and conspicuous factor in knowing a poet. That is language and its details determine the specification of a poet’s style. In the literary life of this land we have seen many poets, but among them, the only ones who we focuse on are those who have some innovations in language and linguistic matters.One of the poets who has made language innovations is "Nima" who has been studied by researchers and critics. This research looks at language matters and linguistic elements. The second issue of this study is about norm, deviance from the norm and its examples in Nima’s poetry. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
deviation from the norm, Nima yushij, literary language, language structure | ||
مراجع | ||
- اخوان ثالث، مهدی (1369). عطا و لقای نیما یوشیج. چاپ اول. تهران: بزرگمهر. - ------------- (1375). بدعتها و بدایع نیما. چاپ اول. تهران: بزرگمهر. - باقری، مهری (1380). مقدمات زبانشناسی. چاپ چهارم. تهران: نشر قطره. - بیرانوندی، محمد (1385). بررسی و تحلیل زبانشناختی شعر نیما با تأکید بر نظریۀ مکتب فرمالیسم. رسالۀ دکتری. دانشگاه تربیت مدرس. - بیهقی، ابوالفضل محمد بن حسین (1376). تاریخ بیهقی. ج. اول و دوم. تعلیقات منوچهر دانشپژوه. چاپ اول. تهران: هیرمند. - پورنامداریان، تقی (1375). خانهام ابری است. چاپ اول. تهران: سروش. - حقوقی، محمد (1368). شعر و شاعران. چاپ اول. تهران: نگاه. - حمیدیان، سعید (1381). داستان دگردیسی در شعر نیما. چاپ اول. تهران: نیلوفر. - خلیلیفر، مصطفی (1379). «نیما یوشیج، طبیعتگرایی و طبیعتسرایی». مجلۀ ادبیات معاصر. س. 2. ش. 2. ص. 35. - دیچز، دیوید (1365). شیوههای نقد ادبی. ترجمۀ محمدتقی صدقیانی و غلامحسین یوسفی. چاپ اول. تهران: علمی و فرهنگی. - سارتر، ژان پل (1355). ادبیات چیست. ترجمۀ ابوالحسن نجفی و مصطفی رحیمی. چاپ پنجم. تهران: کتاب زمان. - سجودی، فرزان (1378). «درآمدی بر نشانهشناسی شعر». فرهنگ و هنر. س. 2. ش. 3. - سنگری، محمدرضا (1381). «هنجارگریزی و فراهنجاری در شعر». مجلۀ آموزش زبان و ادب فارسی. س. 16. ش. 64. صص .5 تا 10. - شفیعیکدکنی، محمدرضا (1359). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت. چاپ اول. تهران: توس. - ------------------ (1373). شاعر آینهها. چاپ اول. تهران: آگاه. - ------------------ (1375). موسیقی شعر. چاپ اول. تهران: آگاه. - شمیسا، سیروس (1376). کلیات سبکشناسی. چاپ سوم. تهران: فردوس. - ---------- (1378). نقد ادبی. چاپ اول. تهران: فردوس. - صالحینیا، مریم (1382). «هنجارگریزی نوشتاری در شعر امروز». پژوهشهای ادبی. س. 1. ش. 1. - صفوی، کوروش (1373). از زبانشناسی به ادبیات. تهران: چشمه. - طاهباز، سیروس (1368). دربارۀ شعر و شاعری. چاپ سوم. تهران: دفترهای زمانه. - عبداللهزادۀ برزو، راحله (1390). «هنجارگریزی زمانی در شعر اخوان ثالث». رشد آموزش زبان و ادب فارسی. س. 6. ش. 98. - مختاری، محمد (1379). نیما و شعر امروز. چاپ دوم. تهران: توس و فصل سبز. - مولوی، جلالالدین محمد (1359). مثنوی معنوی. تصحیح رینولد نیکلسون. چاپ اول. تهران: امیرکبیر. - ناصح، محمدامین (1384). «پژوهشهای زبانشناختی ادبیات معاصر با رویکردی به پایاننامههای تحصیلی». نامۀ فرهنگستان. س. 3. ش. 28. - نبوی، مهران و بهزاد مهاجر (1376). بهسوی زبانشناسی شعر. چاپ اول. تهران: نشر مرکز. - نیکمنش، مهدی (1381). «نگاهی زبانشناسانه به شعر نیما». مجموعهمقالات همایش نیماشناسی. ج. 2. چاپ اول. مازندران: دانشگاه مازندران. - نیما یوشیج (1363). حرفهای همسایه. چاپ پنجم. تهران: دنیا. - ------- (1370). مجموعهآثار نیما یوشیج. بهاهتمام سیروس طاهباز. چاپ اول. تهران: نگاه. - ------- (1375). ارزش احساسات و پنج مقالۀ دیگر. چاپ سوم. تهران: گوتنبرگ. - ------- (1380). تعریف و تبصره و یادداشتهای دیگر. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر. - وحیدیان کامیار، تقی (1381). «کشف یک واقعیت دربارۀ نقشهای زبان». مجلۀ زبانشناسی. سال 17. ش. 2. ص. 23. - ولک، رنه (1373). تاریخ نقد جدید. ترجمۀ سعید اربابشیرانی. چاپ اول. تهران: نیلوفر. - ماهنامۀ خاوران (1370). «گونههای هنجارگریزی در شعر». س. 1. ش. 7 و 8. صص. 115.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,285 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 713 |