
تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 967 |
تعداد مقالات | 8,023 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,633,461 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,654,868 |
تحلیل ماهیت و انواع طیالارض در قرآن، تأملات عرفانی در آیات 38-40 سورة نمل | ||
تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
دوره 22، شماره 1 - شماره پیاپی 65، اردیبهشت 1404 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2024.46976.4172 | ||
نویسنده | ||
محمد رودگر* | ||
گروه عرفان اسلامی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
خداوند در آیاتی از سوره نمل، در قالب نقل یک داستان تاریخی از سلیمان نبی(ع)، به کرامت طیالارض پرداخته است. طبق این آیات، صدور خرق عادات و کراماتی همچون طیالارض از سوی اشخاصی غیر از پیامبران نیز جایز است. بررسی تفاسیر وارد شده در ذیل عبارت «عِلمٌ مِنَ الکتاب» و مقایسة آصفبنبرخیا (الّذی عندَه عِلمٌ مِنَ الکتاب) با «عِفریتٌ من الجنِّ»، مقایسة دو نوع ولایت: ولایت الهی و ولایت شیطانی و دو نوع کرامت: ظاهری(حسی) و معنوی(باطنی) است که ثمراتی را در بازشناسی طیالارض به همراه خواهد داشت. اینکه طیالارض چیست، چگونه رخ میدهد و عرفای مسلمان چه توجیهی برای اینگونه از کرامت آوردهاند، موضوع اصلی در این پژوهش است که از منظر بزرگانی مانند ابنعربی بررسی شده است. پدیده طیالارض برگرفته از نظریه ظهور و بطون در عرفان اسلامی قابل بیان است. از این جهت، از «تأملات عرفانی» در عنوان یاد شده است. عارفان مسلمان ذیل این نظریه عرفانی و در قالبهای مختلفی همچون اعدام و ایجاد، اظهار و اخفا و... به واقعنمایی طیالارض پرداختهاند. همچنین انواع طیالارض و تشخیص اینکه کرامتِ رخداده در آیات فوق از چه نوع بوده، از دستاوردهای این پژوهش است. | ||
تازه های تحقیق | ||
واقعنمایی موجود در احادیث و روایات اسلامی به ریشه لغوی (پیچیده شدن زمین) متکی است. عارفان مسلمان تقریر دقیقتری ارائه دادهاند. از این جهت «تأملات عرفانی» ذیل آیات مورد بحث نتیجه قابل توجهی خواهد داشت. برخی از عارفان، طیالارض را اعدام و ایجاد خواندهاند، برخی دیگر اخفا و اظهار، قبض و بسط و... هرچند برخی کوشیدهاند تبیین واقعنمایانه متفاوتی ارائه دهند و نظر ابنعربی را باطل بخوانند یا نقدی به آن وارد کنند، اما تمام سخنشان به نحوی به نظریه ابنعربی بازگشته است و نکته چشمگیری بیش از آنچه شیخ اکبر گفت نیفزودهاند. قاعده کلّی در این خصوص، ظهور و بطون عرفانی است که تمام این تحلیلها را شامل میشود. مبتنی بر اصل ظهور و بطون اسمایی، اعدام و ایجاد در کلام ابنعربی همان اظهار و اخفا است. اعدام و آنگاه ایجاد، باطل است؛ زیرا اعاده معدوم محال است. اصولاً اعدام مطلق نزد عارفان بیمعناست. اعدام در بیان ابنعربی به معنای از ظهور به بطون درآمدن است یا به عکس: تبدیل و تحویل از حالی به حالی دیگر. اما مقایسه کرامت عفریت از جن با کرامت آصفبنبرخیا، مقایسه دو نوع طیالارض است: ظاهری (حسی) و باطنی. کرامت واقعی آن است که بدون بهرهگیری از اسباب مادی رخ دهد. طیالارض رخ داده در این آیات نیز از نوعی متفاوت است. طیالارض رخ داده در این آیات از نوع طیالارض دفعی و از قبیل کرامات معنوی بوده است. این تبدیل و تحویل، دفعی و غیر انتقالی است، زیرا افعال اولیا برتر از سلطه حرکت و زمان است. با این تقریر، طیالارض یعنی همراهی جسم یا بدن به واسطه روح متعالی انسان، البته پساز تبدیل جسم. پساز تبدیل جسم، فرایند طیالارض با استفاده از قاعده ظهور و بطون رخ میدهد. آصفبنبرخیا میتوانست جسم مبدّلِ روحانی خود یا دیگری را در نمونه مثالی خود در عالم مثال ملحق سازد. این بازگشت در چشم ناظر بیرونی، میتواند اعدام یا اخفای نفس یا تخت بلقیس جلوه کند اما وقتی دگر باره در مکانی دیگر ظهور یافت، فرایند طیالارض کامل میشود. این اظهار و اخفا تابع قاعده ظهور و بطون عرفانی بوده، به چشم ناظر بیرونی پیمودنِ سریع زمین یا همان طیالارض جلوه میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
تفسیر و تأویل"؛ سوره نمل"؛ ولایت"؛ کرامت"؛ "؛ طیالارض" | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis of the nature and types of Teleportation in the Quran, Mystical reflections on the interpretation of verses 38-40 of Nemal | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Roodgar | ||
Department of Islamic mysticism, Research Institute of Imam Khomeini and Islamic Revolution. Tehran. Iran | ||
چکیده [English] | ||
The verses in question from Surah Namal, in the form of narrating a historical story about Prophet Solomon (pbuh), clearly deal with the issue of guardianship and dignity of saints, which are important issues in Islamic mysticism. According to these verses, it is also permissible to issue dignity by persons other than prophets. Examining the interpretations entered under the phrase "Knowledge of the Book" and the comparison of Asif Ibn Barkhia (the one who has the knowledge of the Book) with the jinn is a comparison of two types of guardianship: divine guardianship and satanic guardianship, and two types of external (sensory) and inner dignity that It will bear fruit. Also, these verses refer to one of the famous virtues among mystics and mystics, namely "Teleportation". What teleportation is, how it occurs and what justification Muslim mystics have given for this kind of dignity is another topic discussed in this research, which has been examined from the perspective of elders such as Ibn Arabi.This phenomenon can be explained from the theory of emergence and emergence in Islamic mysticism. Muslim mystics have analyzed this phenomenon under this mystical theory and in different formats such as execution and creation, declaration and concealment, etc. Also, the types of teleportation and identifying what kind of dignity occurred in the above verses are among the achievements of this research. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Tafsir and Taweel", Surah Namal", Valayat", Karamat", ", Teleportation" | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |