پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 967 |
| تعداد مقالات | 8,010 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,573,904 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,616,765 |
روابط ابراهیم خلیل خان جوانشیر قراباغی با حکومت عثمانی | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 4، دوره 32، شماره 54 - شماره پیاپی 144، تیر 1401، صفحه 83-112 اصل مقاله (1.37 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2022.39430.2625 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد عزیزنژاد* 1؛ فاطمه جعفرنیا2 | ||
| 1دکتری تاریخ ایران اسلامی | ||
| 2استادیار گروه تاریخ دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| اشغال خانات قریم (کریمه) از سوی روسها و نفوذ و پیشروی تدریجی آنان در مناطق حوزۀ نفوذ حکومت عثمانی در قفقاز، امنیت مرزهای شرقی آناطولی را به خطر انداخت و موقعیت حساس قفقاز را برای عثمانی ها نمایان کرد. در مقیاس محلی نیز رقابت شدیدی بین خان قراباغ با والی تفلیس جریان داشت و با تحت الحمایگی ارکلی خان گرجی به روس ها، موازنۀ قوا در قفقاز به نفع او و ضرر ابراهیم خلیل خان قراباغی (حک: 1176-1221ق/ 1762-1806م) تغییر یافت. تهدید، دشمن مشترک و پیوندهای فرهنگی-مذهبی، پایۀ اولیۀ روابط خان قراباغ با دولت عثمانی را گذاشت. نگارندگان این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال بوده‌اند که حاکم قراباغ و دولت عثمانی از برقراری روابط با یکدیگر چه اهدافی را دنبال می‌کردند؟ حفظ حکومت محلی قراباغ در مقابل سیاست الحاق گرایی ایران و روس و ایجاد توازن قوا در مقابل قدرت های محلی، از اهداف خان قراباغ بود. مقابله با نفوذ و توسعهطلبی روسها در قفقاز و تأمین امنیت مرزهای آناتولی با کمک قوای حکام محلی با شعار اتحاد اسلام، از برنامههای اصلی عثمانی ها در نزدیکی به خان قراباغ بود. تبیین ماهیت ارتباط ابراهیم‌خلیل‌خان قراباغی با حکومت عثمانی و مشکلات فراروی این روابط، از مسائل این تحقیق است. یافته های تحقیق مؤید آن است که فقدان سیاست عملگرای از سوی آن دو، روابط دو طرف را از سطح تبادل سفرا و نامه ارتقا نبخشید. نگارندگان این پژوهش با تکیه بر اسناد آرشیو چاپ عثمانی و منابع تاریخ عثمانی، با رویکرد توصیفی-تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آذربایجان؛ ابراهیم خلیل خان قراباغی؛ ایران؛ عثمانی؛ روسیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ibrahim Khalil Khan Javanshir Karabaghi's relations with the Ottoman government | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Aziznejad1؛ Fatemeh Jafarniya2 | ||
| 1PhD in the history of Islamic Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of History, Faculty of Social Sciences, Payame Noor University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The occupation of the Crimea Khanate by the Russians and their gradual infiltration and advancement in the areas under the influence of the Ottoman government in the Caucasus endangered the security of the eastern borders of Anatolia. It revealed the sensitive position of the Caucasus for the Ottomans.At the local level, there was fierce competition between the Khan of Karabagh and the governor of Tbilisi, and with the patronage of the Georgian emissaries to the Russians, the balance of power in the Caucasus changed in his favor and to the detriment of Ibrahim Khalil Khan Karabaghi (1176-1221 AH/1762-1806 AD). The threat, Having a common enemyand the cultural-religious create the first foundation for the relations between Khan Karabagh and the Ottoman government. The authors to answer the question, what were the goals of the ruler of Karabagh and the Ottoman government in establishing relations with each other? Maintaining the local government of Karabagh against the annexationist policy of Iran and Russia and creating a balance of power against the regional powers was one of the goals of the Khan of Karabagh. Countering the influence and expansionism of the Russians in the Caucasus and securing the borders of Anatolia with the help of the local governors with the slogan of Islamic unity was one of the main plans of the Ottomans near Khan Karabagh. Explaining the nature of the relationship between Ibrahim Khalil Khan Karabaghi and the Ottoman government and the problems facing these relations is one of the issues of this research. The research findings confirm that the lack of a pragmatic policy on the part of the two sides did not improve the relations between the two sides from the level of exchanging ambassadors and letters. The research is based on the descriptive-analytical approach, relying on the documents of the Ottoman print archive and Ottoman history sources. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Azerbaijan, Ibrahim Khalil Khan Karabaghi, Iran, Ottoman, Russia | ||
| مراجع | ||
|
- آصف، محمدهاشم (1352)، رستمالتواریخ، تهران: امیرکبیر.
- اسعد افندی، احمد (1321)، مختصر تاریخ عثمانی، استانبول: [بینا].
- باکیخانوف، عباسقلی آقا (1383)، گلستان ارم، تهران: ققنوس.
- جوانشیر قره باغی، میرزا جمال (1384)، تاریخ قرهباغ، تهران: وزارت امور خارجه.
- جودت پاشا، احمد (1296)، تاریخ جودت، ج1، 2، 3، 6، استانبول: مطبعة عامرهسی.
- جودت پاشا، احمد (1307)، قریم و قافقاس تاریخچه سی، قسطنطنیه: مطبة ابوالضیا.
- حلیم گرای (1287)، گلبنخانان، استانبول: مطبع عامره.
- دنبلی، عبدالرزاقبیگ (1342)، تذکره نگارستان دارا، تبریز: کتاب آذربایجان.
- راسم، احمد (1327-1329)، رسملی و خریطلی عثمانلی تاریخی، ج3، استانبول: اقبال کتابخانه سی حسین.
- رافی، هاکوپ ملیک هاکوپیان (1385)، ملوک خمسه، ترجمۀ آرا در استپانیان، تهران: مؤسسه جهان کتاب.
- ساروی، محمد فتح الله (1371)، تاریخ محمدی، تهران: امیرکبیر.
- شرف، عبدالرحمن (1315)، تاریخ دولت عثمانیة، ج1، استانبول: قرهبت مطبعهسی.
- صدقی، ناصر و محمد عزیزنژاد (زمستان 1392)، «تحولات داخلی گرجستان و حملۀ گرجیان به آذربایجان در عصر دوم سلجوقی (515-622ق)»، فصلنامه تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهراء، سال 23، دوره جدید، شماره110، صص88-107.
- عزیزنژاد، محمد (1395)، «مناسبات خانه ای ایروان با حکومت های ایران، عثمانی، روسیه و گرجستان از پایان دولت نادرشاه افشار تا عهدنامه ترکمانچای(1160-1243ق/1747-1828م)»، رساله دکتری، دانشگاه تبریز.
- عزیزنژاد، محمد (زمستان 1398)، «مواضع حسین علی خان ایروانی در اختلاف دولت عثمانی و کریمخان زند در مسئلۀ بصره (1180-1193ق)»، مجلۀ تاریخ روابط خارجی، سال21، شمارۀ81، صص29-54.
- قراباغی، میرزا یوسف (1390)، تاریخ صافی، تهران: مؤسسه تاریخ معاصر.
- کاملپاشا، صدر اسبق (1327)، تاریخ سیاسی دولت علیه عثمانیه، ج2، استانبول: مطبعه احمد احسان.
- گوگچه، جمال (1373)، قفقاز و سیاست امپراتوری عثمانی، ترجمۀ وهاب ولی، تهران: وزارت امور خارجه.
- موسوی نامی، میرزا محمد (1368)، تاریخ گیتیگشا، تهران: اقبال.
- مرشدلو، جواد (تابستان 1398)، «الکسی پترویچ یرملوف و مدیریت استعمار تزاری درجنوب قفقاز (1231-1242/1816-1827)» فصلنامه تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهراء، سال 29، دوره جدید، شمارۀ 42، (پیاپی 132)، صص149-171.
- نصیری، محمدرضا (1366)، اسناد و مکاتبات تاریخی ایران (قاجاریه)، ج1، تهران: انتشارات کیهان.
- وقعة حمیدیه (1289)، استانبول: بصیرت مطبعة سی.
- قدسی ایروانی، محمد مسلم [بیتا]، مکاتبات حسینعلی خان قاجار ایروانی، نسخۀ خطی، مؤسسه علوم تاریخی باکیخانوف آذربایجان، شماره میکروفیلم 7415.
- نوری افندی، خلیل [بیتا]، نوری تاریخی، نسخۀ خطی، کتابخانه دانشگاه استانبول، شماره های 6000 و 6001.
- Armenians and Russia (1626-1796) adocumentary record (2001), Translation by George Bournoutian, USA: Mazda Publishers. - Butkov, P. (1869), Materialy dlia novoi istorii kavkaza (1722-1803), v.II, Sankt Petersburg. - Cavanşir, Əhməd bəy (2006), Qarabağ Xanliğinin 1747-1805-ci illərdə siyasi vəziyyətnə dair, Bakı: Elm. - Gvosdev, Nikolas (2000), Imperial Policies and Perspectives Towards Georgia 1760–1819, London: Macmillan. - Nəcəfli, Güntəkin (2002), Azərbaycan xanliqlarinin Osmanli dövləti ilə siyasi əlaqələri, Baki: Nurlan. - Oreshkova, Svetlana (2015), “The Caucasus and Transcaucasia as part of the Ottoman empire (16-17centuries)”, Review of Armenian Studies, no.32, pp.209-223. - Osmanli arşiv belgelerinde Nahçivan (2011), Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Istanbul. - Osmanli belgelerinde Azerbaycan (2015), TDBB yayinlari Araştirma inceleme, İstanbul. - Osmanli belgelerinde Karabağ (2009), Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, İstanbul. - Osmanlı dеvlеti ilə Azеrbaycan Türk Hanlıkları Arasındakı Münasibеtlərə Dair Arşiv Bеlgеlеri (1578-1914 ) (1992), C.I, Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Ankara. - Osmanlı dеvlеti ilə Azеrbaycan Türk Hanlıkları Arasındakı Münasibеtlərə Dair Arşiv Bеlgеlеri (1575-1918) (1993), C.II, Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Ankara. - Osmanlı dеvlеti ilə Kafkasya,Türkistan ve Kirim Hanlıkları Arasındakı Münasibеtlərə Dair Arşiv Bеlgеlеri (1687-1908) (1992), Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Ankara. - Saydam, Abdullah (1997), Kirim ve Kafakas göçleri (1856-1876), Ankara: Türk tarih kurumu basimevi.
Asʻad Effendī, Aḥmed. (1904). Moḵtaṣar Tarīḵ-e ʻOṯmānī. Istanbul. [In Turkish] Aṣef, M.H.(1973). Rostan-ol-Tawarīḵ. (Ed.) Moshiri, M. Tehran: Amīr Kabīr Publication. [In Persian] Aziznejad, M.(2015). the relations of the khans of Yerevan with the governments of Iran, Ottoman, Russia and Georgia from the end of Nader Shah Afshar's government to the Treaty of Turkmanchai (1160-1243 AH/1747-1828 AD). doctoral thesis. Tabriz University. [In Persian] Aziznejad, M.(2018). The positions of Hossein Ali Khan Irvani in the dispute between the Ottoman government and Karim Khan Zand on the issue of Basra (1180-1193 A.H.). History of Foreign Relations. Year 21. No 81, pp. 54-29. [In Persian] Bakikhanov, Abbas Qoli Aqa.(2004). Golestan-e Eram. Tehran: Qoqnous. [In Persian] Cevdet Paşa, Ahmed.(1879). Târîkh-i Cevdet. Istanbul: Matbaa-i Amire. [In Turkish] Cevdet Paşa, Ahmed.(1890). Kırım ve Kafkas Tarikhçesi. Istanbul: Matbaa-i Abu al-Ziyah. [In Turkish] Donboli, Abd al-Razzaq Beig.(1963). Taḏkere Negārestān-e Dārā. Tabrīz: Ketāb-e Azarbaijan. [In Persian] Googcheh, J. (1994). Caucasia and the policy of the Ottoman Empire. Translated by Wahab Vali. Tehran: Ministry of Foreign Affairs [In Persian] Halim Giray. (1871). Gülben-i Khanan. Istanbul: Matbaa-i Amire. [In Turkish] Javanshir, Mirza Jamal. (2005). Tārīḵ-e Qarābāḡ. (Ed.) Ahmadi, H. Tehran: Ministry of Foreign Affairs. [In Persian] Kamel Paša, Sadr Asbeq. (1909). Tārīḵ-e sīyāsī-e Dowlat-e ʻEllīyyeh ʻOṯmāniyeh. Istanbul: Matbaa-e Ahmed Ehsan. [In Turkish] Morshedloo, Javad. (2018). A.P. Yermolov and His Administration of Russian Colonial Rule of Transcaucasia(1231/1816-1242/1827). Al-Zahra University scientific-research quarterly of Islamic and Iranian history. Year 29. No 42. pp. 171- 149. [In Persian] Musavi Nami Esfahani, M.S.(1989). Tārīḵ-e Gītī-gošā. (Ed.). Nafisi,S. Tehran: Eghbal Publication. [In Persian] Nasiri, M.R.(1987). Historical Documents and Correspondence of Iran (Qajar). Tehran: Kayhan Publication. [In Persian] Nouri Effendi, Khalil. (No Data). Noūrī Tārīḵī. Istanbul University Library manuscript, numbers 6000 & 6001. [In Turkish] Qarābāḡī, Mīrzā Yusef.(2011). Tārīḵ-e ṣāfī. (Ed.) Ahmadi, H. Tehran: Institute for the Study of Contemporary Iranian History. [In Persian] Qudsi Irvani, Mohammad Muslim. (no data). Correspondence of Hossein Ali Khan Qajar Irvani. Manuscript of Bakikhanov Institute of Historical Sciences of Azerbaijan, Microfilm No. 7415. [In Persian] Rafi. (2006). Molūk-e ḵamseh. translated by Ara Darstepanian. Tehran: Jahan Kitab [In Persian] Rasim Effendi, Ahmed. (1909-1911). Resimili ve Kharitali Osmanli Tarikhi. Istanbul: Sahib ve Nâşiri Hüseyin [In Turkish] Saravi, M. T. (1992). Tārīḵ-e Moḥammadī. Tehran: Amīr Kabīr Publication [In Persian] Sedghi, N.& Aziznejad, M.(2013). Internal Events of Georgia and Georgian Invasion to The Azerbaijan in Second Seleucid Era(1121-1125). Al-Zahra University Scientific-Research Quarterly on Islamic and Iranian History. Year 23. No 110. pp. 107-88 [In Persian] Sharaf, Abdur Rahman. (1898). Tārīḵ-e Dowlet-e ʻOṯmānīyyeh. Istanbul: Qarabot Matabaasi [In Turkish] Waqqa Hamidiyeh. (1873). Istanbul: Basirt Matabaasi. [In Turkish] English Source Armenians and Russia (1626-1796) adocumentary record (2001), Translation by George Bournoutian, USA: Mazda Publishers. Butkov, P. (1869), Materialy dlia novoi istorii kavkaza (1722-1803), v.II, Sankt Petersburg. Cavanşir, Əhməd bəy (2006), Qarabağ Xanliğinin 1747-1805-ci illərdə siyasi vəziyyətnə dair, Bakı: Elm. Gvosdev, Nikolas (2000), Imperial Policies and Perspectives Towards Georgia 1760–1819, London: Macmillan. Nəcəfli, Güntəkin (2002), Azərbaycan xanliqlarinin Osmanli dövləti ilə siyasi əlaqələri, Baki: Nurlan. Oreshkova, Svetlana (2015), “The Caucasus and Transcaucasia as part of the Ottoman empire (16-17centuries)”, Review of Armenian Studies, no.32, pp.209-223. Osmanli arşiv belgelerinde Nahçivan (2011), Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Istanbul. Osmanli belgelerinde Azerbaycan (2015), TDBB yayinlari Araştirma inceleme, İstanbul. Osmanli belgelerinde Karabağ (2009), Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, İstanbul. Osmanlı dеvlеti ilə Azеrbaycan Türk Hanlıkları Arasındakı Münasibеtlərə Dair Arşiv Bеlgеlеri (1578-1914 ) (1992), C.I, Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Ankara. Osmanlı dеvlеti ilə Azеrbaycan Türk Hanlıkları Arasındakı Münasibеtlərə Dair Arşiv Bеlgеlеri (1575-1918) (1993), C.II, Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Ankara. Osmanlı dеvlеti ilə Kafkasya,Türkistan ve Kirim Hanlıkları Arasındakı Münasibеtlərə Dair Arşiv Bеlgеlеri (1687-1908) (1992), Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Ankara. Saydam, Abdullah (1997), Kirim ve Kafakas göçleri (1856-1876), Ankara: Türk tarih kurumu basimevi. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 415 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 343 |
||