پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 967 |
| تعداد مقالات | 8,010 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,573,783 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,616,504 |
مطالعۀ تطبیقی نقش‌مایه‌های نمادین تکرارشونده در دست بافته‌ها (مطالعۀ موردی خراسان جنوبی با سیستان و بلوچستان) | ||
| جلوه هنر | ||
| مقاله 4، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 23، شهریور 1398، صفحه 53-66 اصل مقاله (10.11 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jjh.2018.18466.1312 | ||
| نویسنده | ||
| فاطمه شیرعلی یان* | ||
| کارشناس ارشد پژوهش هنر دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| استان خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در شرق و جنوب شرقی ایران قرار دارند. تزیینات در این دو منطقه، شکل‌های بسیار متنوعی دارد. بارزترین آن‌ها را می‌توان از نقش‌مایه‌های به‌کار رفته در دست‌بافته‌ها مشاهده کرد. عوامل مختلف طبیعی، فرهنگی و تاریخی باعث شکل‌گیری رنگ و فرم در تزیینات این دو منطقه شده است. هنرمندان این دو منطقه در تزیینات آثار خود خصوصیات و کیفیت‌های بصری را رعایت کرده‌اند. تلاش نگارنده در این پژوهش، بررسی نقش‌مایه‌های تکرارشونده در هنر دست‌بافته‌های دو منطقه است. هدف این مقاله، مطالعه تحلیلی و مقایسه تطبیقی بر مبنای جمع‌آوری اطلاعات و مطالعات کتابخانه‌ای نقش‌مایه‌های تکرارشونده است. حال پرسش‌های قابل طرح، بدین قرار است: 1. چه شباهت‌هایی میان نقوش به‌کار رفته در دست‌بافته‌ها، از دوران باستان تا عصر حاضر، در دو هر منطقه وجود دارد؟ 2. چه شباهت‌هایی میان نقوش به‌کار رفته در دست‌بافته‌ها و الهام‌گیری از محیط زندگی آن‌هاست؟ سعی بر آن بوده، تا نقش‌مایه‌هایی را انتخاب کنیم که نه‌تنها هم‌ریشه در فرهنگ و باور مردمان این دو منطقه است، بلکه بیش‌ترین قرابت را در بین نقش‌مایه‌های تکرارشونده داشته باشد. در این تحقیق، نقش‌مایه‌های متعدد براساس ساختار و شباهت ظاهری در بین نقوش هندسی، حیوانی، گیاهی، مورد تحلیل قرار خواهند گرفت. نقش‌مایه‌های موردبحث، عبارتند از: مثلث، مربع، لوزی، مثبت و منفی، پله‌دار، موجی، خمیده، جناغی، ضربدر، کنگره، شاخ، قوچک، بز و درخت زندگی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژگان کلیدی: هنر ایران؛ دست‌بافته‌های خراسان جنوبی؛ دست‌بافته‌های سیستان و بلوچستان؛ نقش‌مایه تکرارشونده | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative Study of Repetitive Symbolic Motifs in Handwoven Fragments (Case Study of Southern Khorasan with Sistan and Baluchistan) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mahsa shiraliayn | ||
| M.A, Art Research, PNU, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The region which is known in the geographical and political divisions as South Khorasan Province and Sistan and Baluchestan, have vast historical, especially cultural and artistic commonalities which is a factor in the integration and unity among the peoples of these two regions. The purpose of writing this research is to properly understand the recurring themes and their place in the art of this area, the reason and how to repeat these elements from the past to today according to the types of application of these elements in the art of the people of this place. To achieve this goal, the following questions arise: 1) Given that the creators of these designs have a separate language and culture, have there been connections between the motifs used in the handwoven fragments of these two regions and is there any similarities in their form and appearance? 2) Considering the warm and dry climate of both regions, did they use the script language to create the elements? To answer these questions, it must be stated that the most important necessity of this research was the visual analysis of these elements in accordance with their symbolic concepts. Some forms, such as plants, animals and natural objects, may be transformed into mere geometric forms or abstractions and lose their previous meaning. Today, the roles that are depicted in many arts represent specific cultural, social and individual concepts, even in their construction, the concepts and elements influenced by society and the environment in which these arts are formed. In this research, after introducing the appellation and historical background of the handwoven fragments among both regions, the introduction and classification of repetitive patterns based on the structure and apparent similarity between the motifs (geometric, vegetal, animal, vegetation) will be discussed. The present research is a comparative and analytical research and the required information is collected by library method. Indeed, by studying the obtained examples, the effects of natural, cultural and historical factors on the visual qualities of these decorations among the two regions have been examined. According to the above said, various features based on the structure and apparent similarity between geometric, animal and plant designs will be analyzed. Perhaps at first glance we can see the differences between the features of the South Khorasan and Sistan and Baluchistan handwoven objects which makes us to differentiate between them, but with some investigations we find that the apparent difference between these elements is due to the type of dialects and differences between the attitudes between these two regions’ people. Mats and handwoven fragments represent the objective crystallization of art, thought and creativity of their makers. Their designs are of great importance and value in many ways. The decoding of the designs and creative power in combining and simplifying the patterns with solid color combination is one of the important features of the handwoven things among these two regions. The common materials used in the handwoven fragments of both regions, despite relatively large intervals, indicates the presence of the various tribes in these two regions, and on the other hand is the common cultural and rich cultural base that weavers borrow from both lands; and this affinity can be clearly seen in most of the visual elements and motifs used in the rugs and Kilims of both regions. Using geometric designs such as triangle, square and diamond as the main motifs and other elements that are a combination of these original motifs, with warm colors, are balanced and dynamic compositions, symbolic using in linking designs, credibility and noteworthy wich can be found in handwoven objects of southern Khorasan and Sistan and Baluchestan. In conclusion, the present study is an analysis and comparison of repetitive patterns in the handwoven fragments, the suggestion that will be offer to the researchers is that follow this issue because this topic has a very broad scope, including colors and topics related to the color psychology and the world view that the use of these colors to decorate handwoven fragments among this tribes was originated from. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| handwoven, design, motif, symbols | ||
| مراجع | ||
|
افشارسیستانی، ایرج(1371). بلوچستان و تمدن دیرینه آن، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. افضل‌طوسی، عفت‌السادات(1393). طبیعت در دوران باستان، تهران: مرکب سپید. بارتولد و.و.(1372). تذکره جغرافیای تاریخی ایران، ترجمه حمزه سردادور(طالب‌زاده)، تهران: توس. پرهام، سیروس(1371). دست‌بافته‌های عشایر و روستایی فارس، جلد2، تهران: امیرکبیر. پوپ، آرتوراپهام(1387). شاهکارهای هنر ایران، ترجمه پرویز خانلری، تهران: علمی و فرهنگی. حاتم، غلامعلی(1374). نقش و نماد در سفالینه‌های کهن ایران، فصل‌نامه هنر، شماره 28، 364-373. ستوده، منوچهر(گزارنده)(1362). حدودالعالم من المشرق الی المغرب، تهران: طهوری. حسین‌آبادی، زهرا و رهنورد، زهرا(1385)، بررسی نقش و رنگ در قالی سیستان، انجمن علمی فرش ایران، شماره 45، 57-74. حسین‌آبادی، زهرا و مهدی فلاح مهنه(1390). بررسی تطبیقی نقوش فرش سیستان با نقوش سفالینه‌های شهر سوخته، نقش‌مایه، شماره7، 59-70. حصوری، علی(1371). فرش سیستان، تهران: فرهنگان. دادور، ابوالحسین و محمدی، ثریا(1389). تأثیر نقش بافته‌های ساسانی بر هنر سغدیان، جلوه هنر، دوره2، شماره 2، 23-32. رجبی، نجیب‌الله(1384). تاریخ و جغرافیای شهرستان قاینات، تهران: شهرآشوب. رضایی، جمال(1381). بیرجند نامه، تهران: هیرمند. شاه بگی، مرتضی(1388). بررسی و تحلیل نقوش گلیم‌های خراسان جنوبی، تهران: دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز. شاه پروری، محمدرضا و میرزا امینی، محمد مهدی(1395). تجلی نقش خورشید خانم در قالی ایران، جلوه هنر، دوره 8، شماره 1، 55-66. شه بخش، سعید(1373). فرم در نقوش سنتی بلوچستان، کتاب نخل، شماره1، 22-32. صفاران، الیاس؛ یحیوی، پریسا و حاتم، غلامعلی(1396). بازشناسی قالی‌های تصویری کرمان (دور قاجار و پهلوی)، جلوه هنر، دوره 9، شماره1، 59-70. صوراسرافیل، شیرین(1383). بر کویرهای سبز جنوب_فرش خراسان، تهران: احیاکتاب. طالب‌پور، فریده(1389). بررسی کیفیت قالی دست‌بافت محلات، جلوه هنر، دوره 2، شماره 2، 41-48. طاهری، علیرضا(1390). نقش شیر در فرش ابریشمی حیوان‌دار موزه متروپولیتن، جلوه هنر، دوره 3، شماره 2، 29-38. فرهمندیان، حمید(1383). زیراندازهای استان خراسان، ویژه نامه، روزنامه ایران، 4شهریور، 2. لسترنج، گای(1390). جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلاف شرقی، ترجمه محمود عرفان، تهران: علمی و فرهنگی. مخبر، محمدعلی(1324). بلوچستان، یادگار، شماره4، 22-23. مرتضوی، مهدی و فلاح، مهدی(1388). چگونگی ریشه‌یابی نقوش و طرحهای موجود بر روی فرشهای دست‌باف بر اساس مطالعات قوم باستان‌شناسی: مطالعه موردی منطقه سیستان، انجمن علمی فرش ایران، شماره14، 69-88 مستوفی، حمدالله(1336). نزهۃ القلوب، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران: طهوری. مصاحب، غلام حسین(1381). دایرةالمعارف فارسی، جلد1، تهران: امیرکبیر. مصاحب، غلام حسین(1387). دایرةالمعارف فارسی، جلد2، تهران: امیرکبیر. میرزا امینی، محمدمهدی و شاه‌پروری، محمدرضا(1396). تحلیل زیبایی‌شناسی قالی قم(قالی جدید)، جلوه هنر، دوره 9، شماره 1، 117-133. نهچیری، عبدالحسین(1376). جغرافیای تاریخی شهرها، تهران: مدرسه. هال، جیمز (1392). فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب، ترجمه رقیه بهزادی، تهران: فرهنگ معاصر. هوهینه‌گِر، آلفرد(1390). نماد و نشانه‌ها، ترجمه علی صلح‌جو، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وابسته به امور خیریه. یساولی، جواد(1375). مقدمه‌ای بر شناخت قالی‌های ایران، تهران: فرهنگسرا. References Afshar Sistani, I. (1992). Balochistan and its Ancient Civilization, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance (Text in Persian). Afzaltousi, E. S. (2014). Nature in Ancient Times, Tehran: Markabe Sepid (Text in Persian). Barthold, V. (1993). Historico-Geographical Surrey of Iran, Translation by Hamzeh Sardadvar (Talebzadeh), Tehran: Tous (Text in Persian). Dadvar, A , & Mohammadi, S. (2010). The Influence of the Sassanid Woven Motifs on the Art of Sogdians, Jelve-y-Honar, 2 (2), 23-32 (Text in Persian). Farahmandiyan, H. (2004). Khorasan Province’s Mats, Iran Newspaper, 2 (Text in Persian). Hall, J. (2007), Illustrated Dictionary of Symbols in Eastern & Western Art, Translated by Roghayeh Behzadi, Tehran: Farhang-e Moaser Publications (Text in Persian). Hassouri, A. (1992). Sistan Carpet, Tehran: Farhangan (Text in Persian). Hatam, G. (1995). The Motif and Symbol in the Ancient Pottery of Iran, Art Quarterly, 28, 364-373 (Text in Persian). Hohenegger, A. (2011). Signs and Symbols, Translated by Ali Solhjou, Tehran: Charity Printing & Publishing Organization (Text in Persian). Hosseinabadi , Z. & Rahnavard, Z. (2006). Investigating the Role and Color in Sistan's Carpet, Scientific Research Group of Iranian Scientific Carpet Association, 45, 57-74 (Text in Persian). Le Strange, G. (2011). The Lands of the Eastern Caliphate, Translated by Mahmood Erfan, Tehran: Scientific And Cultural Publications (Text in Persian). Mirzaamini, M. M. & Shahparvari, M. R. (2017). An Aesthetic Reviwe of Carpets in Qom (A Case Study of New Carpets in Qom), Jelve-Y-Honar, 9 (1), 117-133 (Text in Persian). Mohkber, M. A. Balouchistan, Memorial, 4, 22-23 (Text in Persian). Mortazavi, M, & Fallah, M. (2009) How to Roote Existing Patterns and Designs on Handmade Carpets: Case Study of Sistan Area, Scientific Research Group of Iranian Scientific Carpet Association, 14, 69-88 (Text in Persian). Mosahab, G.H. (2002). Persian Encyclopedia, c. 1, Tehran: Amir Kabir Publishing (Text in Persian). ----------------- . (2008). Persian Encyclopedia, c. 2, Tehran: Amir Kabir Publishing (Text in Persian). Mostofi, H. (1959). Nuzhat al-qulūb, Tehran: Tahora Publishing (Text in Persian). Nehchiri, A.(1997). Historical Geography of Cities, Tehran: Madrese (Text in Persian). Parham, S. (1994). Tribal and Village Rugs From Fars, (Vol 2), Tehran: Amir Kabir Publishing (Text in Persian). Pop, A. (2008). Masterpieces of Iranian Art, Translated by Parviz Khanlary, Tehran: Scientific Cultural Publishing (Text in Persian). Rajabi, N. (2005). History and Geography of the City of Qainat, Tehran: Shahr Ashoub (Text in Persian). Rezai, J. (2002). Birjand Nameh, Tehran: Hirmand (Text in Persian). Saffaran, E. Yahyavi, P. & Hatam, Gh. (2017). Recognition of Kerman Pictorial Carpet (Qajar and Pahlavi), Jelve-Y-Honar, 9 (1) , 59-70 (Text in Persian). Shahbakhsh, S. (1994). Form in Balouchistan Traditional Patterns, Ketabe Nakhl, 1, 22-32 (Text in Persian). Shahbeygi, M. (2009). Investigating and Analyzing the Designs of South Khorasan Carpets, Tehran: Azad University, Central Branch (Text in Persian). Shahparvari, M. R, & Mirzaamini, M. M. (2016). Manifestation of Sun Motif in Iranian Carpet, Jelve-Y-Honar, 8 (1), 55-66 (Text in Persian). Sotoudeh, M. (1983), Hudud al-'Alam, Tehran: Tahora (Text in Persian). Souresrafel, Sh. (2004). Khorasan Carpet, Tehran: Ayahaktab Publishing (Text in Persian). Taheri, A. R. (2011). The Lion Design in the Animal Silk Carpet of the Museum of Metropolitan, Jelve-Y-Honar, 3 (2), 29-38 (Text in Persian). Talebpour, F. (2010). Surveying the Quality of Handwoven Carpets of Mahallat, Jelve-Y-Honar, 2 (2), 41-48 (Text in Persian). Yassavoli, J. (1996). Introduction to the Recognition of Iranian Carpets,Tehran: Farhangsara (Text in Persian). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,123 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 909 |
||