پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 967 |
| تعداد مقالات | 8,010 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,573,673 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,616,338 |
تاریخنگری اسماعیلیان؛ مؤلفههای فلسفۀ نظری تاریخ | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 3، دوره 29، شماره 23، تیر 1398، صفحه 55-75 اصل مقاله (344.56 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2019.22849.1283 | ||
| نویسندگان | ||
| علی بابایی سیاب* 1؛ فاطمه جان احمدی2؛ سیّد هاشم آقاجری3 | ||
| 1دانش آموخته مقطع دکتری تاریخ اسلام از دانشگاه تربیت مدرس. | ||
| 2دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 3دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| در این پژوهش تلاش می‌‌شود با بررسی جهان‌شناسی ارائه‌‌‌شده در الهیات فلسفی اسماعیلیان، ضمن تحقیق در دیدگاه متفکران اسماعیلی‌‌مذهب به تاریخ بشر، به سؤالات مطرح‌شده در حوزۀ فلسفۀ نظری تاریخ از نقطه‌‌نظر این متفکران پاسخ داده شود و مهمترین مؤلفههای فلسفۀ تاریخِ اسماعیلیان بر اساس نظام‌‌های متفاوت آن با تاریخنگری اسلامی بررسی شود. به نظر می‌‌رسد که تاریخنگری اسماعیلیان علی‌‌رغم داشتن ویژگی‌‌های مشترک با تاریخنگری اسلامی به طور خاص و تاریخنگری سنتی‌دینی به‌طور عام، از مؤلفه‌‌هایی چون نقش‌محوری امام در تاریخ، نظام خطی‌دوری تاریخ و پیوستگی میان تاریخ و فراتاریخ برخوردار است. این مؤلفه‌‌ها در معدود آثار تاریخ‌‌نگارانۀ باقی‌مانده از مورخان این فرقه نیز انعکاس یافته است. معرفت‌‌شناسی اسماعیلیان و جایگاه تاریخ در طبقه‌‌بندی علوم از منظر حکمای اسماعیلی، از دیگر مسائلی است که در این پژوهش بدان پرداخته می‌‌شود. رسائل اخوان الصفا تنها اثر منسوب به اسماعیلیه است که در آن بحث طبقه‌‌بندی علوم مطرح شده است. در این رسائل و نیز از نقطه‌‌نظر قاضی نعمان مورخ بزرگ اسماعیلی‌فاطمی، تاریخ دانشی است ذیل علوم شرعی وضعی و در خدمت مکتب اسماعیلی. این مقاله مبتنی بر روش «پدیدارشناسی هرمنوتیک» است و برای گردآوری داده‌‌ها از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جهان‌شناسی اسماعیلیه؛ فلسفۀ نظری تاریخ؛ تاریخ دوری‌خطی؛ فراتاریخ؛ امامت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Historical Perspective of Isma’ilis Philosophical Components | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Babaei Siab1؛ Fatemeh Janahmadi2؛ Sayed Hashem Aghajari3 | ||
| 1Department of History, Faculty of Humanities, Tarbiat Modarres University, Iran, Tehran. | ||
| 2Associate professor and faculty member of Tarbiat Modares University | ||
| 3Associate professor and faculty member of Tarbiat Modares University | ||
| چکیده [English] | ||
| In this research, attempts are made to respond to the raised questions in the theoretical philosophy field of History from the Isma'ili intellectuals' point of view represented in their cosmological notions in Isma'ili theology and history of human being. The most important philosophical component in Isma'ili history in accordance with its different systems in comparison with Islamic perspective of history is also surveyed. It seems that the Isma'ili historiography in spite of its common properties with Islamic perspective of History in particular and classical-religious historiography in general, possesses components such as axial role of Imam in history, cyclic-linear system of history, and the affiliation between History and Meta-History. These components are reflected in the few remained historiographical works of Ismail'ism. The method of this research is Hermeneutics phenomenology and the data is collected based on the historical methods using library materials. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Isma'ili cosmology, the theoretical philosophy of history, Cyclic-linear History, Meta- History, Imamate | ||
| مراجع | ||
|
کتاب‌شناخت ابن‌حزم، علی‌بن‌احمد (1369) مراتب العلوم، تحقیق احسان عباس، مشهد: آستان قدس رضوی. ابن‌منصور الیمن، جعفر(1404ق) الکشف، تحقیق و تقدیم مصطفی غالب، بیروت: دار الاندلس. ابن‌‌ندیم، محمدبن‌اسحاق (1381) الفهرست، ترجمۀ م. رضا تجدد، تهران: اساطیر. ابی‌حنیفه، نعمان‌بن‌محمد مغربی (قاضی نعمان) (1970م) افتتاح الدعوه، تحقیق وداد القاضی، بیروت: دارالثقافه. ________ (1996م) المجالس و المسایرات، تحقیق حبیب الفقی و ابراهیم شبح و محمد الیعلاوی، بیروت: دارالمنتظر. قهستانی، ابواسحاق (1959م) هفت باب، ویرایش و ترجمۀ و. ایوانف، بمبئی: بی‌‌نا. جعفربن‌منصور الیمن (1984م) سرائر و اسرار النطقاء، ویرایش مصطفی غالب، بیروت: دارالاندلس. جوینی، علاء‌‌الدین عطاملک (1912-1937م) تاریخ جهانگشای، تصحیح محمد قزوینی، لندن: بی‌‌نا. الحامدی، ابراهیم بن الحسین (1971م) کنز الولد، ویرایش مصطفی غالب، ویسبادن: بی‌‌نا. خوارزمی، ابوعبدالله محمد (1428ق) مفاتیح العلوم، دراسه و تصدیر أ. د. عبدالأمیر الأعسم، بیروت: دار المناهل. داعی، ادریس‌بن‌حسن (1978-1973م) عیون الاخبار و فنون الآثار، تحقیق مصطفی غالب، بیروت: دار الاندلس. دفتری، فرهاد (1376ش) تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمۀ فریدون بدره‌‌ای، چاپ 2 ،تهران: نشر فرزان روز. رابینسون، چیس اف (1389ش) تاریخ‌‌نگاری اسلامی، ترجمۀ مصطفی سبحانی، تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام. رازی، فخرالدین محمد (1382) جامع العلوم، تصحیح علی آل داود، تهران: نشر ثریا. رسائل اخوان الصفا (1396ق) با مقدمۀ فارسی اکبر ایرانی، لندن: مؤسسۀ مطالعات اسماعیلی. ___________ (1957م) بیروت: بی‌‌نا. زکار، سهیل (2007 م) الجامع فی اخبار القرامطه فی الأحساء- الشام- العراق- الیمن، دمشق: التکوین. سجادی، سید جعفر (1375) فرهنگ علوم فلسفی و کلامی،تهران: امیرکبیر. السجستانی، ابویعقوب اسحاق‌بن‌احمد (1949م) کشف المحجوب، ویرایش هانری کوربن، تهران- پاریس: بی‌‌نا. _______________________ (1966م) اثبات النبوات، ویرایش عارف تامر، بیروت: بی‌‌نا. _______________________ (1980م) الافتخار، ویرایش مصطفی غالب، بیروت: بی‌‌نا. الصوری، محمدبن‌علی (1955م)، القصیده الصوریه، ویرایش عارف تامر، دمشق: بی‌‌نا. طوسی، نصیرالدین محمدبن‌محمد (1950م) روضةالتسلیم، ویرایش و. ایوانف، لیدن: بی‌‌نا. قبادیانی بلخی، ابومعین ناصربن‌خسروبن‌حارث(ناصرخسرو) (1923م) زاد المسافرین، ویرایش م. بذل الرحمن، برلین: بی‌‌نا. _______ (1924م) وجه دین، ویرایش م. غنی‌‌زاده و محمد قزوینی، برلین: بی‌‌نا. _______ (1940م) خوان الاخوان، ویرایش یحیی الخشاب، قاهره: بی‌‌نا. _______ (1953م) جامع الحکمتین، ویرایش هانری کوربن و محمد معین، تهران- پاریس: بی‌‌نا. قطب‌‌الدین شیرازی، محمودبن‌مسعود (1369) درةالتاج لغرة الدیباج، به کوشش و تصحیح سیدمحمد مشکوة، چاپ سوم، تهران: حکمت. قمی، سعدبن‌عبدالله (1963م) المقالات و الفرق، تصحیح محمدجواد مشکور، تهران: بی‌‌نا. کرمانی، حمیدالدین (1960م) الریاض، ویرایش عارف تامر، بیروت: بی‌‌نا. ____________ (1967م) راحةالعقل، تحقیق و تقدیم مصطفی غالب، بیروت: دارالاندلس. الکشی، ابوعمر محمدبن‌عمر (1348ش) الرجال، تصحیح حسن مصطفوی، مشهد: بی‌‌نا. مقریزی، تقی‌‌الدین احمدبن‌علی (1973-1967) اتعاظ الحنفاء باخبار الائمه الفاطمیین الخلفاء، تصحیح جمال‌‌الدین الشیال و محمد حلمی م. احمد، قاهره: بی‌‌نا. الملیجی، ابوالقاسم عبدالحاکم‌بن‌وهب (1947م) المجالس المستنصریه، ویرایش محمد کامل حسین، قاهره: بی‌‌نا. المؤید فی‌الدین الشیرازی (1974م) المجالس المؤیدیه، ویرایش مصطفی غالب، بیروت: بی‌‌نا.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 825 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 507 |
||