پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 967 |
| تعداد مقالات | 8,017 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,585,820 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,621,115 |
مقایسه محتوای کتاب بصائرالدرجات با منابع معتبر روایی شیعه | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 6، دوره 27، شماره 20 - شماره پیاپی 105، مهر 1396، صفحه 133-156 اصل مقاله (823.85 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2018.11380.1070 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس برومند اعلم* 1؛ حسین غفاری ثمر2 | ||
| 1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه بین المللی امام خمینی | ||
| 2کارشناس ارشد | ||
| چکیده | ||
| نفوذ سخنان غلّوآمیز در احادیث وارده از ائمه(ع) به‌ویژه در دوران غیبت صغری مشکلات فراوانی در باورهای دینی مردم در قرون بعدی ایجاد نموده است. کتاب بصائرالدرجات نوشته محمدبن الحسن الصفار متوفی سال 290 ق از جمله آثاری است که به نظر می‌رسد محتوای تعداد محدودی از احادیث آن دارای مفاهیم غلوآمیز بوده و شخصیتی فرا انسانی به ائمه(ع) داده است، درحالی‌که روایات مشابه در مورد ائمه اطهار(ع) که در تعداد زیادی از منابع معتبر امامیه ذکر شده‌اند، چنین نگاهی را تأیید نمیکنند. بنابراین این پرسش مطرح است که آیا میتوان این نگرش را به مبانی فکری شیعه امامیه (اثنی‌عشری) نسبت داد؟ بررسی و استخراج اطلاعات درباره نویسنده اثر، زمانه و محیط فکری او و راویان او در کنار مقایسة محتوای اثر او با سایر آثار معتبر شیعه امامیه در این دوره میتواند ابعاد این مسئله را روشن نماید. برای بررسی وجود شائبه غلّو در بخش‌هایی از این کتاب ضمن بررسی چرایی عدم نقل روایات این کتاب توسط برخی راویان معتبر همچون محمدبن حسن بن ولید، تعداد معینی از احادیث مشکوک به غلو آن انتخاب و با آثار دیگر بزرگان شیعه به‌طور اعم و کتب اربعه به‌طور اخص، مقایسه گردید. نتیجة به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که از میان جامعه آماری احادیث منتخب این پژوهش، که بیش از همه دارای محتوای غلوآمیز بودند، فقط دو مورد در اصول کافی روایت و یک مورد نیز دارای روایتی مشابه در کتاب توحید شیخ صدوق می‌باشد و مابقی در هیچ یک از کتب معتبر روایی شیعه روایت نشدهاند که عدم تناسب محتوای احادیث مذکور با مبانی فکری امامیه را نشان می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شیعه امامیه؛ بصائرالدرجات؛ محمد بن حسن صفار؛ غلو؛ کتب اربعه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparison of the Contents of the Book of Basa'r-al-Darajat with Authentic Sources of Shi'i Narrative | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abbas Borumand A’lam1؛ Hossein Ghaffari Samar2 | ||
| 1Associated professor of history and civilization of Islamic nations department, Imam Khomeini international university | ||
| 2MA Student | ||
| چکیده [English] | ||
| The influence of exaggerated words in the hadiths of the Imams (AS), especially during the time of the “short absenteeism”, has created many problems in the religious believes of people in the next centuries. The Book of Basa'r-al-Darajat by Mohammad ibn al-Hassan al-Saffar, who died in the year 290, is one of the works that seems to have contained a limited number of hadiths with exaggerated concepts and has given an super natural personality to the Imams (AS), while the same accounts of the Imams (AS), which are mentioned in a large number of Imams' credible sources, do not endorse such a view. Therefore, the question arises as to whether this attitude can be attributed to the intellectual principles of Shi’ite Imamyyeh (Twelver Shi’ite). Investigating and extracting information about the author, his time, his intellectual environment, and his narrators, along with a comparison of the content of his work with other authoritative Shi’ite scholars in this period, can clarify the dimensions of this issue. In order to investigate the possibility of exaggeration in parts of this book, meanwhile we study why the narrations of this book have not been quoted in the book by some authoritative narrators such as Muhammad ibn Hassan ibn Waleed, A certain number of dubious hadiths were chosen and overwhelmed with the works of other Shi’ite elders, in particular, and specifically in Kotob e Arbiah .The result shows that among the statistical society of the chosen hadiths of this research, which most of all have exaggerated content, only two cases are in Osole Kafi and one case has a similar narrative in Sheikh Sadough's book, and the rest has not been narrated in none of the authentic Shi'a's narriative books. This shows disproportion of content of these hadiths with Imamiyyi's intellectual foundations. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Shi'a Imamiyeh, Basa'r-al-Darajat, Mohammad ibn Hassan Saffar, Exaggeration, Arbiah books | ||
| مراجع | ||
|
ابن بابویه، محمد بن علی(1362) الخصال، قم، جامعه مدرسین ، چاپ اول. -----------------(1371) الاعتقادات، ترجمه از محمد على حسنى، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ اول. -----------------(1398) التوحید(للصدوق)، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول. ابن شعبه حرانى، حسن بن على(1400) تحف العقول، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول. ابن شهر آشوب، محمد بن علی(1376)مناقب آل ابیطالب، نجف، مکتب الحیدریه. اربلى، على بن عیسى(1381)کشف الغمة فی معرفة الأئمه، تبریز، بنی هاشمی، چاپ اول. اسلامی جاسبی، شیخ قوام(1353)بشاره القمیین فی تاریخ قم و والقمیین، قم، موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، چاپ اول. اشعرى قمى، سعد بن عبد الله (1360) المقالات و الفرق، تهران، مرکز انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ اول. بحرانی، سید هاشم بن سلیمان(1374) البرهان فی تفسیر القرآن، قم،مؤسسه بعثه. --------------------(1413) مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول. بحرانى اصفهانى، عبد الله بن نور الله(1413) عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال، قم، مؤسسة الإمام المهدى (عجّل) ، چاپ اول. برقى، احمد بن محمد(1371) المحاسن، قم، دار الکتب الاسلامیه، چاپ اول. -------------، الرجال، تهران، دانشگاه تهران. جعفری ربانی، مجید، جستاری درباره بصائرالدرجات، قم،انتشارات امامت اهل بیت،1394. جمعی از نویسندگان(1382) ستارگان حرم، قم ، باقری، چاپ دوم. حسنى رازى، سید مرتضى بن داعى(1364) تبصرة العوام فی معرفة مقالات الأنام،تهران، انتشارات اساطیر، چاپ اول. حسینی تفرشی، سید مصطفی(1388)نقدالرجال، قم، الرسول المصطفی، چاپ اول. حلی، ابن داود، رجال ابن داود، 1383، تهران، انتشارات دانشگاه، چاپ اول. حلی، حسن بن یوسف(1402)، رجال العلامه حلی، به تصحیح محمدصادق بحرالعلوم، قم، الشریف الرضی. خاقانی، ابوالحسن شیخ علی(1404)رجال الخاقانی، ترجمه محمد صادق بحرالعلوم، قم ، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ دوم. خویی،ابوالقاسم(1372) معجم رجال الحدیث، نجف، اتفاق الاسلامیه فی العالم، چاپ اول. رحیمی، جعفر، «جایگاه محمد بن صفار و کتاب بصائر الدرجات در میراث حدیثی شیعه»، فصلنامه تخصّصی مطالعات قرآن و حدیث سفینه، سال دوازدهم، شماره 45، زمستان 1393. زین الدین عاملی، شهید ثانی (1382) درایه فی علم مصطلح، نجف، مطبع النعمان، چاپ اول. ساعدی، حسین(1426)، الضعفاء من رجال الحدیث، قم، دارالحدیث. شوشتری، قاضی نور الله(1409) إحقاق الحق و إزهاق الباطل، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اول. شیخ حر عاملى، محمد بن حسن(1414) هدایة الأمة إلى أحکام الأئمة علیهم السلام، مشهد، آستانة الرضویة المقدسة، چاپ اول. شیخ حر عاملى، محمد بن حسن(1425) إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت، اعلمى، چاپ اول. صدوق، ابوجعفر محمدبن علی، 1367، من لا یحضرالفقیه، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری، قم، موسسه نشر اسلامی، چاپ دوم. طبرسی، احمد بن علی(1381) الاحتجاج علی اهل اللجاج، ترجمه جعفری، تهران، اسلامیه، چاپ اول. طبرسی، فضل بن حسن(1390) اعلام الورى باعلام الهدى، ترجمه عزیز الله عطاردی، تهران، اسلامیه، چاپ اول. طوسی، ابو جعفرمحمد بن الحسن(1411) رجال، قم، موسسه معارف اسلامی، چاپ اول. ----------------------(1363) اختیار معرفة الرجال(رجال کشی)، قم، مؤسسة آل البیت (ع)، چاپ دوم. ------------------(1411) الغیبه، تحقیق عبادالله تهرانی، قم، موسسه معارف اسلامی، چاپ سوم ----------------------(1404) الامالی، قم، دار الفقاهه ، چاپ دوم. ----------------------(1410) تهذیب الاحکام، بیروت، دارالتعارف، چاپ دوم. ----------------------(1405) استبصار فیمااختلف الاخبار، بیروت، دارالاضواء، چاپ سوم. عاملی، بهاءالدین محمد بن الحسن (شیخ بهائی)(1414) مشرق الشمسین اکسیر السعادتین، مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی، چاپ اول. عسگری، سید مرتضی(1382) نقش ائمه در احیای دین، تهران، مرکز فرهنگى انتشارات منیر، چاپ سوم. قمی مشهدی، محمد بن محمد رضا(1368) تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، سازمان چاپ و انتشارات، چاپ اول. قمی، شیخ عباس(1414) سفینة البحار، قم، اسوه، چاپ اول. -----------(1352)، منتهی الامال، قم، سیب سبز، چاپ اول. کجوری شیرازی، محمدمهدی(1424)، الفوائد الرجالیه، محمدکاظم رحمان ستایش، قم، دارالحدیث. کشّی، محمد بن عمر(1363) رجال الکشی- اختیار معرفة الرجال( مع تعلیقات میر داماد الأسترآبادی)، قم، مؤسسة آل البیت(ع) ، چاپ اول. -------------(1409) رجال الکشّی- اختیار معرفة الرجال، مشهد، دانشگاه مشهد، چاپ دوم. کلینی، محمد بن یعقوب(1407) الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ اول. مامقانی، عبدالله(1411) مقباس الهدایه، قم، آل البیت(ع) ، چاپ اول. مامقانی محمدرضا،(1389)، تنقیح المقال فی علم الرجال،قم، آل البیت(ع)، چاپ اول. متز،آدام (1388)تمدن اسلامی در قرن چهارم، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران، امیر کبیر، چاپ دوم. مجلسی، محمد باقر(1351) السماء و العالم، ترجمه محمد باقر کمره ای، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ اول. -------------(1404) بحار الانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، چاپ اول. محسنی، محمدآصف(1432)، بحوث فی علم الرجال، قم، مرکز المصطفی. ملانوری، محمد رضا و محمد غفوری نژاد، «تبیین کم شماری احادیث مهدویت و غیبت در بصائر الدرجات» ، مشرق موعود سال نهم زمستان 1394 شماره 36. نجاشی، احمد بن علی(1365) اختیار معرفه الرجال، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول. ---------------(1408) رجال النجاشی، دار الاضوا، چاپ دوم. نورى، حسین بن محمد تقى(1408) مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسة آل البیت (ع)، چاپ اول. هاشمی خوئی، میرزا حبیب الله(1400) منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، تهران، مکتبة الاسلامیة، چاپ اول. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 822 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 499 |
||