پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 967 |
| تعداد مقالات | 8,010 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,573,685 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,616,342 |
جایگاه بدایعالوقایع در تاریخ‌نگاریِ هنری عصر سلطان‌حسین بایقرا (مطالعه موردی موسیقی‌دانانِ خراسانی) | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 6، دوره 27، شماره 19 - شماره پیاپی 104، اردیبهشت 1396، صفحه 115-142 اصل مقاله (1.19 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2018.14710.1119 | ||
| نویسنده | ||
| مصطفی لعل شاطری* | ||
| دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی؛ دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| تاریخ‌نگاریِ هنری ایران را می‌توان از جمله حوزه‌های تاریخ‌نگاری دانست که تا کنون مورد مداقه جدی قرار نگرفته‌است. یکی از موضوعاتی که در دورۀ تیموریان مورد توجه حکمرانان قرار گرفت، توجه به طبقه هنرمندان بود، چنانکه این جریان در عصر سلطان‌حسین بایقرا (911-875ق) و سایر درباریان به‌دلیل طبع هنری و علاقه به اهل هنر و به‌ویژه موسیقی‌دانان با سیاست‌های حمایتی تعقیب و تا حد زیادی در تواریخ این دوره انعکاس یافت. هدف از این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و نگرشی تاریخی-هنری پرسش به این پاسخ می‌باشد که بدایعالوقایع اثر زینالدین واصفى (961-890ق) در تاریخ‌نگاریِ هنری ایران و منحصرا در روند بررسی موسیقی‌دانان عصر بایقرا در خراسان‌بزرگ، از چه جایگاهی برخوردار و بیانگر چه اطلاعاتی است؟ یافته‌ها حاکی از آن است که این اثر تا حد زیادی فارغ از دیدگاه‌های سیاسی-درباریِ سایر تواریخ این دوره، بازتابی از زندگانی طبقات مختلف جامعه و قشر موسیقی‌دانان می‌باشد، چنانکه واصفی به ذکر نکاتی انحصاری از موسیقی‌دانان این دوره پرداخته که تا حد بسیار زیادی در سایر تواریخ ذکر نگردیده است. از این منظر بررسی تحلیلیِ گزارش‌های بدایعالوقایع و نیز تطبیق با سایر تواریخ این دوره از سویی اطلاعاتِ نوینی از حیات موسیقی دوره سلطان حسین ارائه داده و از سویی پژوهشهای پیشین در حوزه موسیقیِ عصر بایقرا مبتنی بر متون تاریخی را نیازمند بازبینی قرار می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بدایعالوقایع؛ زینالدین واصفی؛ سلطان‌حسین بایقرا؛ موسیقی‌دانان؛ تاریخ‌نگاریِ‌هنری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Badaye al-vaqaye place in the Artistic Historiography at the era of Sultan Husayn Bayqara (A Case Study of Khorasan’s Musicians) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mostafa Lal Shateri | ||
| PHD candidate History of Islamic Iran,Ferdowsi University of Masshad | ||
| چکیده [English] | ||
| Abstract Among historiography fields, it is Iran's artistic historiography which has not been seriously scrutinized so far. One of the topics that was considered by the rulers at the Timurid era was the attention to the class of artists, as this trend was pursued with supportive policies at the era of Sultan Husayn Bayqara (911-875) and other courtiers due to their artistic nature and interest in the arts, in particular the musicians this was and largely reflected in the history of this period. The purpose of this research is to investigate through descriptive-analytical method and historical-artistic approach what is the position and the content of Badaye al vaqaye from Zayn al-Din Vasefi (961-890) in Iran's artistic historiography and exclusively in the process of study the musicians of the Bayqara era in grand Khorasan and what information have it? The findings suggest that this work, far from the political-court views of other historigraphies of this period, is a reflection of the life of various classes of musicians in the society, as Vasefi referred exclusive points of musicians of the period which have not been mentioned in other chronicles. From this perspective, an analytical review of reports of Badaye al vaqaye, as well as adaptation with other historrigraphies of this period, on the one hand, provides new information on the music life of Sultan Hussein's period, and on the other hand, reviews previous studies in the field of music of Bayqara era based on historical contexts. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Badaye al-vaqaye, Zayn al-Din Vasefi, Sultan Husayn Bayqara, musicians, Artistic Historiography | ||
| مراجع | ||
|
ـ آژند، یعقوب (1377). «تاریخ‌نگاری هنر ایران»، هنرهای زیبا. ش5-4 (زمستان و بهار): 21-16. ـ ابنعربشاه، احمد بن محمود (1356). زندگانی شگفتآور تیمور. ترجمۀ محمدعلی نجاتی. تهران: بنگاه ترجمۀ و نشر کتاب. ـ استنفورد، مایکل (1386). درآمدی بر تاریخپژوهی. ترجمه مسعود صادقی. تهران: دانشگاه امام صادق(ع). ـ اسفزاری، معینالدینمحمد (1339). روضات‌الجنات فی اوصاف مدینه هرات. تصحیح سید محمدکاظم امام. تهران: دانشگاه تهران. ـ اسعدی، هومان (1380). «حیات موسیقایی در دوران تیموریان: از سمرقند تا هرات». ماهور. ش14 (زمستان): 25- 52. ـ بقاییبخارایی (1393). تذکره مجمعالفضلا. تهران: منشور سمیر. ـ بلدروف، الکساندر (1989م). زاین‌الدین واصفی. تاجیکستان. آدیب. ـ ـــــــــ (1324). «بدایعالوقایع یا تذکره زینالدین واصفی». ترجمه صدیق طرزی. آریانا. ش34 (آبان): 41-34. ـ ـــــــــ (1324). «واصفی شاعر هراتی و بدایعالوقایع»، ترجمه میرغلام حامد، آریانا. ش32 (شهریور): 14-10. ـ تایور، فیلیکس (1368). «تاریخ‌نگاری دوره تیموریان». ترجمه وهاب ولی. تحقیقات تاریخی. ش2 (پاییز): 304-279. ـ جعفری، جعفر بن محمد (1393). تواریخ ملوک و انبیا مشهور بهتاریخ جعفری و تاریخ کبیر. بهاهتمام نادر مطلبی کاشانی. قم: مورخ. ـ حافظابرو، عبدالله بن لطفالله (1380). زبدةالتواریخ. ج2، 3. تصحیح سیدکمال حاجسیدجوادی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ـ حسینیتربتی، ابوطالب (1342). تزوکات تیموری. ترجمۀ میجر ویلیام دیوی. تهران: اسدی. ـ حدادی، نصرتالله (1376). فرهنگنامه موسیقی ایران. تهران: توتیا. ـ خوافی، احمدبنجعفر (1386). مجملفصیحی، ج3. تصحیح سیدمحسن ناجینصرآبادی. تهران: اساطیر. ـ خواندمیر، غیاثالدینبنهمامالدین (1372). مآثرالملوک بهضمیمة خاتمۀ خلاصةالاخبار و قانون همایونی. تصحیح میرهاشم محدث. تهران: رسا. ـ خواندمیر، غیاثالدینبنهمامالدین (1380). حبیبالسیر فی اخبار افراد بشر. ج3، 4. زیر نظر محمود دبیرسیاقی. تهران: خیام. ـ دوغلات، حیدر میرزا (1383). تاریخ رشیدی. تصحیح عباسقلی غفاریفرد. تهران: میراثمکتوب. ـ رویمر، هانسروبرت (1380). ایران در راه عصر جدید. ترجمه آذر آهنچی. تهران: دانشگاه تهران. ـ ساسانپور، شهرزاد (1392). «منابع تاریخ‌نگاری ایران در دوران تیموریان». پژوهشنامه تاریخ. ش30 (بهار): 129-101. ـ سماییدستجردی، معصومه و دیگران (1395الف). «بررسی جایگاه اجتماعی هنرمندان و صنعتگران در دورۀ تیموریان». تاریخ اسلام و ایران. ش29 (بهار): 106-81. ـ ــــــــــــــــ (1395ب). «تبیین موقعیت ناهمگون هنرمندان و صنعتگران در جامعۀ عصر تیموریان». پژوهشهای تاریخ ایران و اسلام. ش18 (بهار و تابستان): 134-111. ـ سمرقندی، عبدالرزاق (1383). مطلعالسعدین و مجمعالبحرین. ج1، 2. بهاهتمام عبدالحسین نوایی. تهران: منوچهری. ـ سمرقندی، دولتشاه (1382). تذکرةالشعرا. تصحیح ادوارد براون. تهران: اساطیر. ـ صفوی، ساممیرزا (1371). تذکره تحفه سامی. تصحیح رکنالدین همایون فرخ. تهران: شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران. ـ عمید، حسن (1381). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امیرکبیر. ـ گازرگاهی، کمالالدین حسین (1375). مجالسالعشاق. بهکوشش غلامرضا طباطبایی مجد. تهران: زرین. ـ گلیجانیمقدم، نسرین (1386). تاریخشناسی معماری ایران. تهران: دانشگاهتهران. ـ لعلشاطری، مصطفی (1393). «جایگاه موسیقی نزد اقطاب نقشبندیه (مطالعۀ موردی عبدالرحمان جامی)»، پژوهشنامۀ تاریخ تمدن. ش47 (بهار و تابستان): 123-95. ـ لعلشاطری، مصطفی (1395). «هنر خراسان در دورۀ سلطان حسین بایقرا (875-911ق) (با تکیه بر موسیقی و نگارگری)». مطالعات فرهنگی ـ اجتماعی خراسان. ش39 (بهار): 120-91. ـ محشون، حسن (1388). تاریخ موسیقی ایران. تهران: نشر نو. ـ مجیری، محمدعلی (1387). نقد و بررسی شیوه تاریخ‌نگاری و رویکردهای موضوعی مورخان برجسته عصر تیموری، (پایانامه کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی. اصفهان: دانشگاه اصفهان. ـ مراغی، عبدالقادر (1366). جامعالالحان. بهاهتمام تقی بینش. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ـ ـــــــــ (1370). شرح ادوار، بهاهتمام تقی بینش. تهران: نشر دانشگاهی. ـ میرخواند، محمدبنخاوندشاه (1380). روضةالصفا، تصحیح جمشید کیانفر، ج11-9. تهران: اساطیر. ـ نثاریبخاری، حسن (1377). مذکر احباب. تصحیح نجیب مایلهروی. تهران: مرکز. ـ نطنزی، معینالدین (1383). منتخبالتواریخ. تصحیح ژان اوبن. تهران: اساطیر. ـ نوایی، امیرعلیشیر (1323). تذکره مجالسالنفایس. بهکوشش علیاصغر حکمت. تهران: بانک ملی ایران. ـ نیکجو، سوسن (1378). تاریخ‌نگاری دوره تیموری (912-771ق)(پایانامه کارشناسی ارشد تاریخ و تمدن ملل اسلامی). مشهد: دانشگاه آزاد اسلامی. ـ واصفى، زینالدینمحمود (1349). بدایعالوقایع. با مقدمه الکساندر بلدروف. ج2،1. تهران: بنیاد فرهنگ. ـ وودز، جان (1380). «تاریخ‌نگاری دوره تیموری». ترجمه یعقوب آژند. تاریخ‌نگاری در ایران. تهران: گستره. صص 152-115. ـ یزدی، غیاثالدینعلی (1379). سعادتنامه. بهکوشش ایرج افشار. تهران: میراث مکتوب. ـ یزدی، شرف‌الدینعلی (1387). ظفرنامه. تصحیح عبدالحسین نوایی. ج1،2. تهران: مجلسشورای اسلامی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 852 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 712 |
||