پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 967 |
| تعداد مقالات | 8,010 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,573,919 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,616,813 |
حدیث قبا در متون عرفانی | ||
| ادبیات عرفانی | ||
| مقاله 5، دوره 8، شماره 15، آذر 1395، صفحه 7-29 اصل مقاله (625.92 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2017.11398.1184 | ||
| نویسندگان | ||
| محمود نعمتی1؛ سید مرتضی هاشمی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| از آنجا که قرآن و احادیث نبوی دو خاستگاه اصیل معارف عرفان اسلامی هستند، اهل طریقت برای دستیافتن به مطالب بلند، در باطن آن‌ها غور کردهاند و افزون بر آن دو، با تأمل در احادیث قدسی منقول از نبی اکرم (ص) به معارف والایی دست یافته‌اند. یکی از آن احادیث، حدیث قدسی قبا است. در متون عرفانی به روایت از پیامبر روایت شده است: «اولیائی تحت قبائی لایعرفهم غیری.» از آن رهگذر که نسبتدادن حدیث به پیامبر (ص) از اهمیت حدیثشناسانۀ والایی برخوردار است، می‌طلبد در یکایک احادیث مروی از رسول خدا (ص) تأمل، و در صحت‌وسقم آن‌ها کنکاش شود و صحیح از ناصحیح آن تمایز صورت گیرد. حدیث قدسی قبا یکی از ده‌ها سخنانی است که با عنوان حدیث قدسی در متون عرفانی جا خوش کرده است؛ درحالی‌که اثری از آن در مصادر حدیثی تشیع و تسنن یافت نمی‌شود. این خود دستمایه‌ای برای تحقیق در صحت و عدم صحت صدور آن از زبان پیامبر (ص) شده است. با توجه به استنباط عرفا از آیه‌های قرآن و زایش حدیث، و با توجه به اصحاب سر که در شأنشان خبر وارد شده است، فرصت می‌یابیم که قائل شویم این سخن از خبر رسول خدا نشئت یافته و سخنی عارفانه است، نه حدیث قدسی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عرفان اسلامی؛ متون عرفانی؛ حدیث قدسی قبا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Qabā Hadith in Mystical Texts | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahmood Nemati1؛ Morteza Hashemi2 | ||
| 1Ph.D. student of Persian Language and Literature, University of Isfahan, Isfahan, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Persian Language and Literature Department, Isfahan University, Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Since the Qur'an and Prophetic hadiths are two of the main origins of the teachings of Islamic mysticism, the people of creed (Tariq) have strived to delve into their deep meanings and fathomtheir sublime themes. In addition to these two, they have come to prominent insights through contemplating Qudsi hadiths or sacred narrations in which the meaning is revealed by God and the phrasing is formulated by the Prophet (pbuh). Qabā (long garment) is one of these hadiths. In mystical texts, this statement is related from the Prophet (pbuh):«اولیائی تحت قبائی لایعرفهم غیری.» (My intimate friends are under my Qa'bā. No one knows them except me). As attributing a hadith to the Prophet (pbuh) has an important traditional significance, it requires closescrutiny of each of the hadiths of the Prophet (pbuh) and their authenticity by distinguishing authentic hadiths from inaccurate ones. Qabā Qudsi (sacred) hadith is one of the dozens of narrations in mystical texts attributed to the Prophet (pbuh), while no trace of it could be found in the Sunni and Shia hadith collections. This prompted anenquiry intothe authenticity or inaccuracy of its recitation by the Prophet (pbuh). Based on the mystical inferences drawn from the verses of the Qur'an and the generation of hadith and according to the Companions of the Secret whom we have been informed of their dignity, we take this opportunity to posit that this statement is derived from the accounts of the Prophet (pbuh) and is a mystic statement, not a Qudsi hadith. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Islamic Mysticism, Mystical Texts, Qabā Qudsi Hadith | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. (1383). ترجمۀ حسین انصاریان. نشر اسوه. قم. ابنعربی، علی بن محمد. (۱۴۲۲ ق). تفسیر ابن عربی (تأویلات عبدالرزاق). تحقیق و تصحیح سمیر مصطفی رباب. داراحیاء التراث العربی. بیروت. ابنترکه، صائن‌الدین علی. (۱۳۷۵). شرح گلشن راز. تحقیق و تصحیح کاظم دزفولیان. نشر آفرینش. تهران. انصاری، خواجه عبدالله. (۱۳۷۹). شرح منازل السائرین (براساس شرح عبدالرزاق کاشانی). نگارش علی شیروانی. انتشارات الزهرا. تهران. بدلیسی، ابویاسر عمار بن محمد. (۱۹۹۹ م). بهجة الطائفه. محقق و مصحح ادوارد بدین. دارالنشر فراتز شتاینر. بیروت. بقلی شیرازی، روزبهان. (۲۰۰۸ م). تفسیر عرائس البیان فی حقائق القرآن. محقق و مصحح احمد فرید مزیدی. دارالکتب العلمیه. بیروت. ـــــــــــــــــــ . (۱۳۷۴). شرح شطحیات. تصحیح و تحقیق هانری کربن. انتشارات طهوری. تهران. پارسا، خواجه محمد. (۱۳۶۶). شرح فصوص الحکم. تصحیح جلیل مسگرنژاد. مرکز نشر دانشگاهی. تهران. تبادکانی، شمس‌الدین محمد. (۱۳۸۲). تسنیم المقربین. محقق و مصحح سید محمد طباطبایی بهبهانی. کتابخانه موزه و اسناد مجلس شورای اسلامی. تهران. تهانوی، محمدعلی. (۱۹۹۶ م). کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم. مکتبة لبنان ناشرون. بیروت. حاکم نیشابوری، ابوعبدالله. (۱۴۱۱ ق). المستدرک علی الصحیحین. تحقیق مصطفی عبدالقادر عطاء. دارالکتب العلمیة. بیروت. حرّ عاملی، محمد بن حسن. (۱۴۰۲ ق). الجواهر السنیة فی الاحادیث القدسیة. مؤسسة الاعلمی للمطبوعات. بیروت. رازی، نجم‌الدین ابوبکر. (1322 ق). مرصادالعباد. بی‌نا. تهران. ــــــــــــــــــــ . (1377). مرصادالعباد. به اهتمام محمدامین ریاحی. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. تهران. رضی، شریف. (۱۴۲۶ ق). شرح نهج‌البلاغه. جمع و اختیار صبحی صالح. دارالحدیث للطباعة و النشر. تهران. روزبهان ثانی، ابراهیم. (۱۳۸۲). تحفة اهل العرفان. تحقیق و تصحیح جواد نوربخش. انتشارات یلدا قلم. تهران. سلمی، ابوعبدالرحمان. (۱۳۸۵). نخستین زنان صوفی. مترجم مریم حسینی. نشر علم. تهران. شیرازی، شاه داعی. (۱۳۷۷). نسایم گلشن. تحقیق و تصحیح پرویز عباسی داکانی. انتشارات الهام. تهران. صبحی، صالح. (۱۴۲۸ ق). علوم الحدیث. ذوی القربی. قم. ــــــــــــــــ . (۱۳۸۷). علوم حدیث و اصطلاحات آن. ترجمه و تحقیق عادل نادر علی. شرکت چاپ و انتشارات اسوه. تهران. صدری‌نیا، باقر. (۱۳۹۴). فرهنگ مأثورات متون عرفانی. انتشارات سخن. تهران. عجلونی جراحی، اسماعیل بن محمد. (۱۴۰۸ ق). کشف الخفاء و مزیل الالباس عما اشتهر من الاحادیث علی السنة الناس. دارالکتب العلمیه. بیروت. عینالقضات همدانی، عبدالله بن محمد. (۱۳۸۹). تمهیدات. مقدمه، تصحیح، تحشیه و تعلیق عفیف عسیران. منوچهری. تهران. غزالی، محمد. (بی‌تا). احیاء علوم الدین. محقق و مصحح عبدالرحیم بن حسین حافظ عراقی. دارالکتاب العربی. بیروت. فراهی هروی، معین‌الدین. (۱۳۸۴). تفسیر حدائق الحقایق. تحقیق و تصحیح سید جعفر سجادی. انتشارات دانشگاه تهران. تهران. فروزانفر، بدیع‌الزمان. (۱۳۸۷). احادیث و قصص مثنوی. ترجمه و تنظیم حسین داودی. مؤسسه انتشارات امیرکبیر. تهران. قشیری، عبدالکریم بن هوازن. (۱۳۸۸). رسالۀ قشیریه. ترجمه ابوعلی حسن بن احمد عثمانی. با تصحیحات و استدراکات بدیع‌الزمان فروزانفر. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. تهران. قیصری رومی، محمد داود. (۱۳۷۵). شرح فصوص الحکم. با مقدمه و تصحیح و تعلیق سید جلال‌الدین آشتیانی. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. تهران. کاشانی، عبدالرزاق. (۱۳۹۳). اصطلاحات الصوفیه. تصحیح و تحشیه گل بابا سعیدی. زوار. تهران. ــــــــــــــــ . (۱۳۸۵). شرح منازل السائرین. تصحیح و تحقیق محسن بیدارفر. انتشارات بیدار. قم. مجلسی، محمدباقر. (۱۴۰۴ ق). بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار. مؤسسة الوفاء. بیروت. مدیرشانه‌چی، کاظم. (۱۳۶۲). علم الحدیث و درایة الحدیث. دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم. قم. مزیدی، احمد فرید. (۱۴۲۷ ق). الامام جنید سید الطائفتین. دارالکتب العلمیه. بیروت. مستملی بخاری، اسماعیل. (۱۳۶۳). شرح التعرف لمذهب التصوف. تحقیق و تصحیح محمد روشن. انتشارات اساطیر. تهران. نجم‌الدین کبری، احمد بن عمر. (۱۳۸۴). الاصول العشره. ترجمه و شرح عبدالغفور لاری. به اهتمام نجیب مایل هروی. انتشارات مولی. تهران. ــــــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۸۸). نسیم جمال و دیباچه جلال (فوائح الجمال و فواتح الجلال). تصحیح فریتس مایر. ترجمه و توضیح قاسم انصاری. انتشارات طهوری. تهران. نسفی، عزیزالدین. (۱۳۸۶). انسان کامل. محقق و مصحح ماریژان موله. انتشارات طهوری. تهران. نووی، ابوزکریا یحیی. ریاض الصالحین. محقق ماهر یاسین الفحل. هجویری، علی بن عثمان. (۱۳۸۹). کشف‌المحجوب. تصحیح: و. ژوکوفسکی. انتشارات طهوری. تهران. ــــــــــــــــــــــ . (۱۳۷۵). کشف‌المحجوب. تحقیق و تصحیح: و. ژوکوفسکی. طهوری. تهران. همدانی، میرسیدعلی. (۱۳۷۰). احوال و آثار میر سید علی همدانی (شش رساله). محمد ریاض. مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان. پاکستان. همتی، امیرحسین. (۱۳۹۱). «تفسیر اهل عرفان از حدیث قدسی اولیائی تحت قبابی لایعرفهم غیری». فصلنامۀ علمی-پژوهشی زبان و ادب فارسی (ادب و عرفان). سال سوم، ش 12، صص ۱۳۱-۱۵۹. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,656 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,685 |
||