پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 967 |
| تعداد مقالات | 8,010 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,573,803 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,616,655 |
اعتبارسنجیِ اسنادی نامۀ علل‌الاَحکام امام رضا(ع) با تأکید بر تحلیل وثاقتِ محمّد بن سنان | ||
| تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
| مقاله 6، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 33، اردیبهشت 1396، صفحه 137-163 اصل مقاله (807.56 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2017.8723.1137 | ||
| نویسندگان | ||
| محمّدرضا نایینی منوچهری1؛ محمّد حکیم* 2 | ||
| 1استاد درس خارج فقه و اصول حوزۀ علمیۀ قم | ||
| 2کارشناس ارشد دانشگاه تهران(پردیس فارابی)- طلبه حوزه علمیه قم | ||
| چکیده | ||
| نامه‌نگاریِ امام رضا(ع) در پاسخ به سؤالاتِ محمّد بن سنان زاهری(م.220ق)، پیرامونِ تبیین علل احکام و شرایع، دارای اسناد متعدّدی است که در کتاب‌های عُیون أخبار الرضا(ع) و مَن لایَحضُرُه الفقیه مطرح شده‌اند. این اسناد و طُرُق، در نگرش ابتدایی و محضِ رجالی، به دلیل ضعف راویان، غیر معتبر و ضعیف به نظر می‌آیند؛ علاوه بر ضعف طُرُق، احتمال جعل مکاتبه به‌وسیلۀ خودِ محمّد بن سنان نیز مطرح است. در این پژوهش، به ارزیابیِ انتقادیِ ضعف طُرُق این مکاتبه پرداخته شده و وثاقت راویان و اعتبار این اسناد، اثبات گردیده است. احتمال جعل مکاتبه به‌وسیلۀ محمّد بن سنان نیز با ثبوت بسیاری از مضامین مکاتبه با عین الفاظ، و یا عبارات قریب به الفاظ در سایر روایات اهل بیت(ع)، و نیز نقل این مکاتبه توسّط محدّثان آگاه به احوال محمّد بن سنان، دفع می‌شود. پس از اثبات اعتبار مکاتبه، بر اساس سیرة عقلاییه، که بر اجتناب از گفتگو و یا نامه‌نگاریِ مفصّل با شخصی غیر قابل اعتماد و مشهور به کذب، در مسائل مهم و اثرگذار مانند تبیینِ علل و فلسفۀ احکام استقرار یافته است، این مکاتبة مفصّل و مهم، کاشف از اعتماد امام(ع) به این راوی دانسته شده، و وی در شمارِ ثقات اصحاب امامیّه پذیرفته می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امام رضا(ع)؛ محمّد بن سنان زاهری؛ مکاتبه(نامه نگاری)؛ عللِ احکام | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Validation of Chains of Imam Reza's ilal ol-ahkam(causes of rules) letter with an emphasis on reliability analysis of Mohammad Ibn Sanan | ||
| چکیده [English] | ||
| Imam reza's correspondence in response to questions of Mohammad ibn Sanan al-zaheri about the explaining the causes of ordinances and laws has several chains that have raised in Uyun akhbar al-reza and Man la yahzoroho al-faqih books. These chains in basic and pure Rejali attitudes, due to weak narrators, seem to be invalid and weak, in addition to the weakness of the chains, the possibility of forgery correspondence by Mohammad ibn Sanan is also been raised. In this study, the critical assessment of weaknesses of the correspondence chains been discussed and reliability of narrators and the validity of these chains has been proved. The possibility of forging correspondence by Mohammad bin Sanan is also been rejected through conform with many of correspondence concepts with the same words and with phrases close to words in other ahl al-bayt traditions as well as the quotation of the correspondence by traditionists aware of the conditions of Mohammad ibn Sanan. After proving the validity of correspondence in rational manner that is based on avoiding the detailed conversations or correspondence on important and effective issues like explanation for causes and philosophy of Islamic rulings with an unreliable person and who are reputed to lie, this detailed and important correspondence is considered the discoverer of Imam confidence to this narrator and he accepted as a reliable narrator to the Shiite companions. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Imam Reza, Mohammad Ibn Sanan Zaheri, Correspondence, Reasons of provisions, Authentic | ||
| مراجع | ||
|
- ابن داوود، حسن بن علی حلّی(1383ق)، رجال ابن داوود، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- ابن شهرآشوب، محمد بن علی مازندرانی(1379ق)، مناقب آل ابیطالب، قم، موسسه انتشارات علّامه. - ابن طاووس، سید رضیالدین علی بن موسی(1372)، فلاح السّائل ونجاح المسائل، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. - ابن غضائری، احمد بن حسین(1364ق)، رجال ابن الغضائری(کتاب الضّعفاء)، قم: مؤسّسه اسماعیلیان. - بحرالعلوم، سید محمدمهدی(1363)، الفوائد الرّجالیه، تهران: مکتبه الصادق(ع). - برقی، احمد بن محمد بن خالد(1383ق)، رجال البرقی(الطبقات)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - جعفری لنگرودی، محمدجعفر(1390 ش)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانۀ گنج دانش. - حرّ عاملى، محمد بن حسن(1409ق)، وسائل الشّیعه، قم: آل البیت (ع). - خادم پیر، علی(1385)، «بررسی توصیف رجالی محمد بن سنان»، مجلّۀ حدیث اندیشه، شمارۀ دوّم، صص67-79. - خمینی، سید روحالله موسوی(1385ق)، الرّسائل، قم: اسماعیلیان. - خویی، سید ابوالقاسم موسوی(1369ش)، معجم رجال الحدیث، قم: مرکز نشر آثار شیعه. - زراری، ابیغالب احمد بن سلیمان(1411ق)، الرّساله، قم: مرکز تحقیقات و پژوهشهای اسلامی. - سبحانی، جعفر(1414ق)، کلیات فی علم الرجال، قم: مؤسّسه النشر الاسلامی. - شهید اوّل، محمد بن مکّی عاملی(1419ق)، ذکری الشیعه، قم: آل البیت(ع). - شهید اوّل، محمد بن مکّی عاملی (1414ق)، غایه المراد فی شرح نکت الارشاد، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. - شهید ثانی، زینالدین بن علی عاملی(1390ش)، شرح البدایه فی علم الدّرایه، قم: ضیاء فیروزآبادی. - صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی(1362ش)، امالی، تهران: انتشارات کتابخانۀ اسلامیه. - صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی (1398ق)، التوحید، قم: انتشارات جامعۀ مدرّسین. - صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی (1403ق)، الخصال، قم: انتشارات جامعۀ مدرّسین. - صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی (بیتا)، علل الّشرائع، قم: انتشارات مکتبه الداورى، - صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی (1378ق)، عیون أخبار الرّضا(ع)، تهران: انتشارات جهان. - صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی (1395ق)، کمال الدین، قم: دار الکتب الاسلامیه. - صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی (1361ش)، معانی الاخبار، قم: انتشارات جامعۀ مدرّسین. - صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی 1413ق)، من لایحضره الفقیه، قم : انتشارات جامعۀ مدرّسین. - طاهری، حبیبالله (1391) و محمد حکیم، «اعتبارسنجی و نقد تضعیف رجالی محمد بن سنان و تأثیر آن بر فقیه امامیه»، مجلۀ پژوهشهای فقهی، دوره هشتم، شماره اول، صص133- 160. - طبرسی، احمد بن علی(1403ق)، الاحتجاج، مشهد مقدّس: نشر مرتضی. - طوسى، ابوجعفر محمد بن حسن(1365ش)، تهذیب الاحکام، تهران: دار الکتب الإسلامیه. - طوسى، ابوجعفر محمد بن حسن( (1381ق)، الرّجال، نجف: انتشارات حیدریّه. - طوسى، ابوجعفر محمد بن حسن( (1390ق)، استبصار، تهران: دارالکتب الاسلامیه. - طوسى، ابوجعفر محمد بن حسن( (بیتا)، الفهرست، عراق - نجف: المکتبه المرتضویّه. - طوسى، ابوجعفر محمد بن حسن( (1411ق)، الغیبه، قم: مؤسسۀ معارف اسلامی. - علّامه حلّی، حسن بن یوسف بن مطهّر(1411ق)، خلاصه الاقوال فی معرفه الرّجال، قم: دار الذخائر. - فیض، علیرضا(1378ش)، مبادی فقه و اصول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - کشّی، محمد بن عمر(1348ش)، رجال الکشّی(اختیار معرفه الرجال)، مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد. - کلینى، بن یعقوب(1365ش)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیه. - مجلسی اوّل، محمدتقی(1406ق)، روضه المتقین، قم: موسّسۀ کوشانپور. - مجلسی، محمدباقر(1378)، الوجیزه فی علم الرّجال، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - محقّق حلّی، جعفر بن حسن(1407ق)، المعتبر فی شرح المختصر، قم: سید الشهدا(ع). - مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1413 الف)، الارشاد، قم: کنگرۀ جهانی شیخ مفید. - مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1413 ب)، جوابات أهل الموصل، قم: کنگرۀ جهانی شیخ مفید. - مهدوی راد، محمدعلی(1391) و امیرعطاءالله جباری، «محمد بن سنان از ورای دیدگاهها»، مجلۀ حدیثپژوهی، سال چهارم، شماره هشتم، صص38-64. - نجاشی، احمد بن على(1407ق)، فهرست النجاشی، قم: انتشارات جامعۀ مدرّسین. - نراقی، میرزا ابوالقاسم(1380)، شعب المقال فی درجات الرجال، قم: کنگره بزرگداشت نراقیین. - وحید بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل(بیتا/ الف)، تعلیقه علی منهج المقال، قم: موسّسۀ تحقیقات و نشر معارف اهل بیت(ع). - وحید بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل(بیتا/ ب)، الفوائد الرجالیه، نشر دیجیتال در اصفهان: کتابخانۀ دیجیتال قائمیه و قم: کتابخانه دیجیتال مدرسۀ فقاهت. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,171 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 745 |
||