پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 931 |
| تعداد مقالات | 7,652 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,491,571 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,884,205 |
ارزیابی وجوه معنایی «سائق» و «شهید» | ||
| تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
| دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 49، خرداد 1400، صفحه 103-134 اصل مقاله (603.77 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2021.5392 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد خطیبی* 1؛ علی راد2 | ||
| 1دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| < p>مفسران درباره سنخ دو مفهوم «سائق» و «شهید» در آیه «وَ جاءَتْ کُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهیدٌ» (ق، 21) و مورد خطاب «أَلْقِیا فی جَهَنَّمَ کُلَّ کَفَّارٍ عَنیدٍ» (ق، 24) وجوه معنایی گوناگونی را خاطر نشان ساخته‌اند. بیشتر مفسران بر این باورند که مفاهیم یادشده اشاره به دو فرشته دارند که یکی از آن دو نفس هر انسانی را به سوی محل حشرش رانده و دیگری بر آنچه عمل نموده، گواهی می‌دهد و این دو فرشته هر کافر سرکشی را به دوزخ وارد می‌سازند. ایشان در تأیید این دیدگاه به برخی از توجیهات ادبی و اخبار تفسیری متمسک شده‌اند. در عین حال، افزون بر نقصان‌های یافت شده در سند و دلالت مستندات روایی دیدگاه مشهور و نارسایی سیاق در تأیید این دیدگاه، پذیرش چنین معنایی با تکلف همراه بوده و با سایر آیات قرآن در این باره معارضت دارد. در این میان، با رویکردی سیستمی به کاربرد این دو مفهوم در نظام معنایی قرآن کریم، توجه به وحدت سیاق و روابط همنشینی، چنین استنباط می‌شود که دو آیه یاد شده یکی از خصیصه‌های مقام نبی و وصی را در خصوص سعایت کافران و واردساختن آنها به دوزخ بیان می‌دارد. چنین دیدگاهی با مستفاد از روایات تفسیری وارد شده از اهل بیت (ع) نیز همسو است. مقاله حاضر با روشی توصیفی تحلیلی دیدگاه‌های مفسران را دراین باره مورد پردازش قرار می‌دهد و در صدد تبیین تفوق دیدگاه یاد شده بر سایر وجوه معنایی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "سائق"؛ "شهید"؛ "نبی"؛ "وصی" | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Valuation of semantic meanings "Saeq" and "Shahid" | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Khatibi1؛ Ali Raad2 | ||
| 1PhD student of Qur’an and Hadith Sciences, Farabi Pardaice of Tehran university. | ||
| 2Associate Professor of Qur’an and Hadith Sciences, Farabi Pardaice of Tehran university. | ||
| چکیده [English] | ||
| < p >Exegetes declare different interpretive meanings about the type of two concepts of “sā’iq” and “shahīd” in the verse “wa jā’at kullu nafsen maahā sā’iqun wa shahīd” (Qāf: 21) and about the addressees of the verse “alqīyā fī jahannama kulla kaffārin ‘anīd” (Qāf: 24). Most exegetes believe that these concepts refer to two angels, one of them leads human soul to his resurrection place and the other attests to his deeds. Also both angles put every rebel disbeliever into the Hell. To approve their idea, they resort some literary justification and interpretive narrations. However, beside of clear defects in sanad and implication of narrative documentations of famous view and context insufficiencies in approving this meaning, such concept is rarely acceptable as such it conflicts other Qur’an verses. Based on a systematic attitude to the application of these two concepts at the Qur’anic semantic system, the context unity and syntagmatic relations, it is deducted that these verses remark one of the dignity attributes of the Prophet (PBUH) and the Successor, regarding the wickedness of disbelievers and their entrance to the Hell. This meaning is also supported by the Infallibles’ (AS) exegetical narrations. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| "Saeq", "shahid", "prophet", "Successor" | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
10. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، (1404ق)، نزهة الاعین النواظر فی علم الوجوه و النظائر، تحقیق محمد عبدالکریم کاظم راضی، عراق: مؤسسة الرسالة. 11. ابن شاذان قمی، ابوالحسن محمد بن احمد، (1417ق)، مائة منقبه من مناقب امیرالمؤمنین علی ابن ابی طالب و الائمة من ولده، قم: مدرسه امام مهدی. 12. ابن عربی، محیی الدین، (1422ق)، تفسیر ابن عربی، تحقیق سمیر مصطفی رباب، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 13. ابن فارس، احمد، (1423ق)، معجم مقاییس اللغة، تحقیق عبدالسلام هارون، بی‌جا: طبعة اتحاد الکتاب العرب. 14. ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو، (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق محمد حسین شمس الدین، بیروت: دارالکتب العلمیه. 15. ابن منظور، محمد بن مکرم، (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارصادر. 16. ابوالفتوح رازی، حسین، (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد: آستان قدس رضوی. 17. استرآبادی، سید شرف الدین، (1409ق)، تأویل الایات الظاهره، قم: جامعه مدرسین. 18. بحرانی، سید هاشم، (1416ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران: بعثت. 19. بیضاوی، عبد الله بن عمر، (1418ق)، انوار التنزیل و اسرار التأویل، تحقیق محمد عبد الرحمن مرعشلی، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 20. ترمذی، محمد بن علی، (1389ق)، تحصیل نظائر القرآن، تحقیق حسنی نصر زیدان، بی‌جا: مطبعة السعادة. 21. ثعالبی، عبد الرحمن بن محمد، (1418ق)، جواهر الحسان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 22. ثعلبی، احمد بن ابراهیم، (1422ق)، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 23. جوادی آملی، عبد الله، (1384ش)، وحی و نبوت در قرآن، قم: اسراء. 24. جوادی آملی، عبد الله، (1388ش)، معاد در قرآن، قم: اسراء. 25. حرعاملی، محمد بن حسن، (1409ق)، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم: مؤسسة آل البیت. 26. حسکانی، عبیدالله بن احمد، (1411ق)، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تحقیق محمد باقر محمودی، تهران: وزارت ارشاد. 27. دامغانی، حسین بن محمد، (بی‌تا)، الوجوه و النظائرلالفاظ کتاب الله العزیز، بیروت: درالکتب العلمیة. 28. دروزه، محمد عزت، (1383ق)، التفسیر الحدیث، قاهره: دار احیاء الکتب العربیة. 29. دینوری، ابن قتیبه، (1408ق)، غریب الحدیث، بیروت: دارالکتب العلمیة. 30. ذهبی، محمد بن احمد، (1382ق)، میزان الاعتدال فی نقد الرجال، تحقیق علی محمد بجاوی، بیروت: دارالمعرفة. 31. ذهبی، محمد بن احمد، (1413ق)، سیر اعلام النبلاء، بیروت: مؤسسة الرسالة. 32. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار العلم. 33. زبیدی، محمد مرتضی، (بی‌تا)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: منشورات مکتبة الحیاة. 34. زمخشری، محمود بن عمر، (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دارالکتب العربی. 35. زمخشری، محمود بن عمر، (1991م)، اساس البلاغة، قاهره: مطبعة المدنی. 36. سید رضی، محمد بن حسین، (1372ش)، نهج البلاغه؛ تصحیح عزیز الله عطاردی، تهران: بنیاد نهج‌البلاغة. 37. سید شبر، عبداله، (1412ق)، تفسیر القرآن الکریم، بیروت: دارالبلاغه. 38. سید قطب، بن ابراهیم، (1412ق)، فی ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق. 39. سیوطی، جلال الدین، (1404ق)، الدر المنثور فى تفسیر المأثور، قم: مکتبة آیة الله مرعشی نجفی. 40. صادقی تهرانی، محمد، (1365ش)، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم: انتشارات فرهنگ اسلامی. 41. صفار، محمد بن حسن، (1404ق)، بصائر الدرجات الکبری، قم: مکتبة آیت الله مرعشی نجفی. 42. طباطبایی، سید محمد حسین، (1374ش)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم: جامعه مدرسین. 43. طبرسی، فضل بن حسن، (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو. 44. طبری، ابوجعفر محمد بن جریر، (1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفه. 45. طریحی، فخر الدین، (1375ش)، مجمع البحرین، تهران: مرتضوی. 46. طوسی، محمد بن حسن، (1414ق)، الامالی، قم: دارالثقافه. 47. طوسی، محمد بن حسن، (1417ق)، الفهرست، قم: مؤسسة نشر الفقاهة. 48. عسکری، ابو هلال، (1412ق)، فروق اللغویة، قم: جامعه مدرسین. 49. فخر رازی، محمد بن عمر، (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: داراحیاء التراث العربی. 50. فراهیدی، خلیل بن احمد، (1410ق)، کتاب العین، قم: هجرت. 51. قاسمی، محمد جمال الدین، (1418ق)، محاسن التأویل، تحقیق محمد باسل عیون السود، بیروت: دارالکتب العلمیه. 52. کلینی، محمد بن یعقوب، (1362ش)، الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه. 53. لاینز، جان، (1391ش)، درآمدی بر معنی‌شناسی زبان، ترجمه کورش صفوی، تهران: نشر علمی. 54. مجلسی، محمد باقر، (1404ق)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، تهران: اسلامیة. 55. مزی، یوسف، (1406ق)، تهذیب الکمال، تحقیق دکتر بشار عواد معروف، بیروت: مؤسسة الرسالة. 56. مصطفوی، حسن، (1360ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. 57. مغنیه، محمد جواد، (1424ق)، تفسیر الکاشف، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 58. مقاتل بن سلیمان، (1423ق)، تفسیر مقاتل بن سلیمان، تحقیق عبد الله محمود شحاته، بیروت: دار احیاء التراث. 59. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، (1374ش)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 878 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 328 |
||
