تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 916 |
تعداد مقالات | 7,522 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,233,203 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,652,262 |
تأثیر انتقال سیادت کاریزمایی در شکلگیری قیام محمد نفس زکیه | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 8، دوره 31، شماره 49 - شماره پیاپی 139، فروردین 1400، صفحه 173-201 اصل مقاله (445.89 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2021.32231.2279 | ||
نویسندگان | ||
لیلا نجفیان رضوی* 1؛ محبوبه فرخنده زاده2 | ||
1استادیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
2استادیار گروه معارف دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
در سال ۱۴۵ق. اولین قیام حسنیان به رهبری محمدبن عبداللهبن حسن رقم خورد. این قیام در حالی شکل گرفت که در میان علویان شخصیتهای برجستهتری به لحاظ شیخوخیت، جایگاه علمی و تعدد یاران حضور داشتند و در رأس آنان امام جعفر صادق(ع) بود. ضمن آنکه در میان سادات حسنی نیز عبدالله محض -پدر محمد- از جایگاهی ویژه برخوردار بود. با پذیرش تصریح منابع بر پرهیز امام(ع) از هرگونه فعالیت سیاسی در اواخر عهد اموی، میتوان این پرسش را مطرح کرد که چه عاملی در پذیرش رهبری محمدبن عبدالله با وجود در قید حیات بودن پدرش نقشی محوری داشته و مشارکت گروههای مختلف مردمی در قیام او را باعث شده است؟ نتیجۀ پژوهش حاضر بر مبنای نظریۀ شخصیت کاریزمایی وبر، حاکی از آن است که عبدالله محض از سیادتی کاریزماتیک برخوردار بود. در بحران های اواخر دورۀ اموی، طرح موفق او برای انتقال سیادت کاریزمایی به فرزندش محمد و پذیرش آن از سوی حامیان، با برجستهسازی ویژگی های نفس زکیه، استفاده از همانندسازی اسطوره ای و جلب نظر دستگاه گردانندۀ اجتماع کاریزمایی در میان هاشمیان صورت گرفت. از این رو، با ادامۀ بحران و همچنین تبلیغات و حمایت عبدالله در آغاز خلافت عباسی، محمد در زمان حیات پدر قیام کرد و با وجود عدم برخورداری از شیخوخیت، از حمایت گروه های مختلف مردمی برخوردار شد. | ||
کلیدواژهها | ||
حسنیان؛ عبدالله محض؛ محمد نفس زکیه؛ ماکس وبر؛ سیادت کاریزماتیک | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Effect of the Transfer of Charismatic Authority on the Formation of Muhammad Nafs Zakyya's Uprising | ||
نویسندگان [English] | ||
Leila Najafian Razavi1؛ Mahboobeh Farkhondehzadeh2 | ||
1Assistant Professor, Department of History, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran | ||
2Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Under the leadership of Muhammad ibn 'Abd-Allah ibn Hassan, the Hassanids staged their first uprising in 145 AH. It occurred when there were more influential personalities among the Alavids in terms of eldership, scientific rank, and the number of companions. Imam Ja'far (AS) was at the head of them. Meanwhile, Muhammad's father, 'Abd-Allah al-Mah, held a special position among the Hassanids. By acknowledging the emphasis sources on the Imam's avoidance of any political activity during the late Umayyad's period, the question can be asked what factor played a pivotal role in accepting the leadership of Muhammad ibn 'Abd-Allah and involvement of the various group in his uprising, even though his father was still alive? Based on Weber's charismatic personality theory, the current study's findings suggest that 'Abd-Allah al-Mahḍ possessed charismatic authority. During the late Umayyad period's crisis, he devised a successful strategy to pass charismatic authority to his son Muhammad and have it accepted by his followers by emphasizing the characteristics of Nafs Zakyya, using mythical imitation, and attracting the charismatic community's attention among the Hashimids. As a result of the continuing crisis and 'Abd-Allah's support and propaganda at the start of the Abbasid caliphate, Muhammad revolted during his father's lifetime. Despite his lack of eldership, he was backed by numerous prominent groups. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Hassanid, ‘Abd-Allāh Maḥḍ, Muḥammad Nafs Zakīyya, Max Weber, Charismatic Authority | ||
مراجع | ||
منابع و مآخذ- قرآن کریم. - نهج البلاغه. - آشوری، داریوش (1358)، درآمدی به جامعهشناسی و جامعهشناسی وبر، تهران: انتشارات مروارید. - آیینهوند، صادق، هادی بیاتی و هادی استهری (زمستان 1393)، «واکاوی قیام محمدبن عبدالله (نفس زکیه) و نتایج و پیامدهای آن»، مجلۀ شیعهشناسی، سال دوازدهم، شمارۀ 48، صص203-226. - ابنأبیالحدید، عبدالحمیدبن هبۀ الله (1415)، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، بیروت: مؤسسۀ الاعلمی للمطبوعات. - ابناثیر، علیبن محمد (۱۹۶۵)، الکامل فی التاریخ، ج۵، بیروت: دارصادر. - ..................................... [بیتا]الف، اسد الغابۀ فی معرفۀ الصحابۀ، ج۴، بیروت: دار الکتب العلمیه. - ..................................... [بیتا]ب، النهایۀ فی غریب الحدیث و الاثر، ج۱، بیروت: المکتبۀ الاسلامیه. - ابنحجر عسقلانی، احمدبن علی (1417ق)، تهذیب التهذیب، تحقیق خلیل مأمون شیحا، عمر السلامی، علیبن مسعود، ج۳، بیروت: دار المعرفۀ. - ابنخلدون، عبدالرحمنبن محمد (1408ق)، العبر، تحقیق خلیل شحاده، ج۴، بیروت: دار الفکر. - ابنزهره، تاجالدینبن محمد (1310)، غایۀ الاختصار فی اخبار البیوتات العلویه، بولاق: [بینا]. - ابنسعد، محمدبن سعد (1410)، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، ج۵، بیروت: دارالکتب العلمیه. - ابنسیدالناس، محمدبن محمد (1414ق)، عیون الاثر فی فنون المغازی و الشمائل و السیر، ج۲، بیروت: دار القلم. - ابنشهرآشوب، محمدبن علی (۱۴۱۲)، مناقب آل أبیطالب، تحقیق یوسف البقاعی، ج۴، بیروت: دار الاضواء. - ابنطقطقی، محمدبن علی (1418)، الاصیلی فی انساب الطالبیین، تحقیق سید مهدی رجایی، قم: کتابخانه آیتالله مرعشی. - ابنعساکر، علیبن حسن هبۀ الله (2001)، تاریخ (مدینۀ) دمشق، تحقیق علی عاشور الجنوبی، ج۲۹، بیروت: دار احیاء التراث العربی. - ابنعنبه، احمدبن علی (1362)، عمدۀ الطالب فی انساب آل أبیطالب، قم: انتشارات الرضی. - ابنکثیر، اسماعیلبن عمرو (1407)، البدایۀ و النهایۀ، ج۱۰، بیروت: دار الفکر. - ابنمرتضی، احمدبن یحیی (1409)، طبقات المعتزله، بیروت: دار المنتظر. - ابنمنظور، محمدبن مکرم (1363)، لسان العرب، ج۸، قم: ادب الحوزه. - احمدنژاد، محمود و نعمت داورپناه (تابستان 1394)، «مفهومشناسی بیعت در فرهنگ اسلامی و نقش آن در اثبات امامت»، مجلۀ شیعهشناسی، سال سیزدهم، شمارۀ 50، صص135-162. - ازدی، یزیدبن محمد (1967)، تاریخ موصل، تحقیق علی حبیبه، قاهره: [بینا]. - اشرف، احمد (1357)، جامعهشناسی ماکس وبر، تهران: هومن. - اصفهانی، ابوالفرج [بیتا]الف، الاغانی، ج۲۱، بیروت: دار الکتب العلمیه. - ............................... [بیتا]ب، مقاتل الطالبیین، تحقیق احمد صقر، بیروت: دار المعرفۀ. - الهیزاده، محمدحسن (۱۳۸۵)، «جنبش حسنیان، ماهیت فکری و تکاپوهای سیاسی»، قم: شیعهشناسی. - بخاری، محمدبن اسماعیل (1429)، تاریخ الکبیر، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، ج۴، بیروت: دار الکتب العلمیه. - بخاری، ابونصر (1962)، سرسلسلۀ علویه، نجف: انتشارات حیدریه. - برادران، رضا و محمدصادق گلپور سوته (بهار ۱۳۹۶)، «مهدیباوری و مؤلفههای آن در میان زیدیان مقارن با ظهور نفس زکیه»، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، سال هشتم، شمارۀ 26، صص117-138. - بشیریه، حسین (1374)، جامعه شناسی سیاسی؛ نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی، تهران، نشر نی. - بلاذری، احمدبن یحیی (1417)، انساب الاشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، ج۳، بیروت: دار الفکر. - بندیکس، رینهارد (1382)، سیمای فکری ماکس وبر، ترجمۀ محمود رامبد، تهران: انتشارات هرمس. - ترنر، برایان. اس (1388)، وبر و اسلام، ترجمۀ حسین بستان و دیگران، قم: انتشارات حوزه و دانشگاه. - جعفریان، رسول (1377)، تاریخ تحول دولت و خلافت از برآمدن اسلام تا برافتادن سفیانیان، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی. - جلالی، مهدی و محمدحسن شاطری احمدآبادی (بهار و تابستان ۱۳۹۳)، «بررسی روایت المهدی فی لسانه رته و نقش جنبش محمدبن عبدالله حسنی در جعل آن»، حدیث پژوهی، سال ششم، شمارۀ ۱۱، صص139-۱۵۸. - حسنی، احمد بن ابراهیم (1422)، المصابیح، عمان: مؤسسة امام زیدبن علی الثقافیۀ. - یاقوت حموی، یاقوتبن عبدالله (۱۴۱۴)، معجم الادباء، ج۵، بیروت: دار الغرب اسلامی. - خطیب بغدادی، احمدبن علی (1417ق)، تاریخ بغداد، ج۹، بیروت: دار الکتب العلمیه. - ذهبی، محمدبن احمد (1414ق)، تاریخ اسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، ج۴، بیروت: [بینا]. - رازی، احمدبن سهل (1995)، اخبار فخ، تحقیق ماهر الجرر، بیروت: دار الغرب اسلامی. - ساعدی، محمدبن حسین (1965)، الحسنیون فی التاریخ، نجف: انتشارات نجف. - شعبانپور، هدی و محمدرضا بارانی (تابستان ۱۳۹۹)، «تحلیل سلسله مراتبی عوامل شکست جنبش نفس زکیه»، مجلۀ تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهراء، دوره سیاُم، شمارۀ ۴۶، صص87-116. - شوشتری، نورالله (1365)، مجالس المؤمنین، تهران: کتابفروشی اسلامیه. - شهرستانی، عبدالکریم (1361)، توضیح ملل، ترجمه ملل و نحل، مصطفیبن خالقداد هاشمی، ج۱، [بیجا]: اقبال. - شیخ صدوق، محمدبن علی (1417ق)، الامالی، ج۱، قم: مؤسسۀ البعثه. - .............................................. (۲۰۰۵)، من لا یحضره الفقیه، ج۲، بیروت: مؤسسۀ الاعلمی. - شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان (1413)، الارشاد، تحقیق مؤسسۀ آلالبیت لتحقیق التراث، ج۳، قم: المؤتمر العالمی لالفیه شیخ المفید. - طبری، محمدبن جریر [بیتا]، تاریخ الرسل و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، ج۷، قاهره: دار المعارف. - طبرسی، احمدبن علی (۱۹۶۶)، الاحتجاج، تعلیق محمدباقر خرسان، ج۲، نجف: دار النعمان. - طوسی، محمدبن حسن (1961)، الرجال، نجف: انتشارات حیدریه. - عماره، محمد [بیتا]، المعتزلۀ و الثورۀ، [بیجا]: مؤسسۀ العربیه. - کلینی، محمدبن یعقوب (1362)، اصول کافى، ج۱، تهران: انتشارات الاسلامیه. - ......................................... (1413)، روضه کافی، تحقیق شیخ محمد جواد الفقیه، بیروت: دار الاضواء. - مجهول المؤلف [بیتا]، العیون و الحدائق فی اخبار الحقایق، ج۳، بغداد: مکتب المثنی. - مجهول المؤلف (1971)، اخبار الدولۀ العباسیۀ، تحقیق عبدالعزیز الدوری و عبدالجبار المطلبی، بیروت: دار الطلیعۀ. - محلی، احمدبن محمد (1423)، حدائق الوردیۀ، تحقیق مرتضیبن زید محطوری حسنی، ج۱، صنعا: مرکز بدر العلمی و الثقافی. - مزی، ابوالحجاج یوسف (1413)، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، تحقیق شبار عواد، ج۱۴، [بیجا]، مؤسسۀ الرساله. - مسعودی، علیبن حسین [۱۴۰۹]، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۳، تحقیق اسعد داغر، قم: دار الهجره. - مسکویه رازی، ابوعلی (1379ش)، تجارب الامم، ترجمۀ ابوالقاسم امامی، ج۳، تهران: دارسروش. - مهدوی عباسآباد، محمدرضا (پاییز 1383)، «قیام محمدبن عبدالله (نفس زکیه) نخستین قیام علویان علیه خلافت عباسی»، نشریه دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز، شمارۀ16، صص131-146. - نمیری، عمربن شبه (1410)، تاریخ المدینۀ المنورۀ، تحقیق فهیم محمد شلتوت، ج۱، بیروت: دار التراث. - نجفیان رضوی، لیلا (بهار 1391)، «دلایل همراهی اصحاب مذاهب اسلامی با نخستین قیامهای سادات حسنی تا سال 145 هجری»، مطالعات تاریخ فرهنگی، سال سوم، شمارۀ 11، صص 97-124. - ................................... (1394)، حیات سیاسی حسنیان تا سال 145هجری، تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام. - وبر، ماکس (1384)، اقتصاد و جامعه، ترجمۀ عباس منوچهری، مهرداد ترابینژاد و مصطفی عمادزاده، تهران: انتشارات سمت. - ولوی، علیمحمد و لیلا نجفیان رضوی (تابستان 1389)، «حسنیان زندان هاشمیه (بازکاوی علل، شمار واقعی زندانیان و کشته شدگان)»، مجلۀ پژوهشهای تاریخی، سال دوم، شمارۀ 2، صص45-62. - هارونی حسنی، یحییبن حسین (1422)، الافادۀ فی معرفۀ السادۀ، تحقیق ابراهیمبن مجدالدینبن محمد مویدی و هارونبن حسنبن هادی خمری، صعده: مرکز انتشارات الدراسۀ الاسلامیۀ. - یعقوبی، احمدبن ابى یعقوب [بیتا]، تاریخ یعقوبى، ج۲، بیروت: دار صادر.
- Andrian, F. Charles & E. David Apter (1995), Political Protest and Social Change, London: Macmillan Press. - Crone, Patricia (2004), God's rule: government and Islam, United Kingdom, Edinburgh: Edinburgh University Press. - Elad, Amikam (2015), The Rebellion of Muḥammad al-Nafs al-Zakiyya in 145/762 Ṭālibīs and Early ʿAbbāsīs in Conflict, Brill. - Tucker, C. Robert (1968), “The Theory of Charismatic Leadership”, Daedulus, Vol.97, No.3, pp.731-756. - Van Ess, Josef (1987), “Mu’tazillah”, Encyclopedia of Religion, Vol.10. - Wilner, Ann Ruth (1984), Charismatic Political Leadership, London: Yale University.
List of sources with English handwriting Arabic and Persian Sources - Holy Qoran. - Nahĵ al-Balāḡa. - Aḥmadnežād, Maḥmūd; Ne’mat Dāvarpanāh (Summer 1394 Š.), “Mafhūmšināsī-e Bay’at dar Farhang-e Eslāmī va Narš-e Ān dar Eṯbāt-e Emāmat”, Maĵala-ye Šī’ašinasī, 13, No. 50, pp. 135-162.[In Persian] - Aḵbār al-Dawlat al-‘Abbāsīya (1971), edited by ‘Abdul’azīz al-Dawrī, ‘Abdulĵabār al-Moṭalibī, Beirut: Dār al-Ṯalī’a. - Azdī, Yazīd b. Moḥammad (1967), Tārīḵ-e Mūṣil, edited by ‘Alī Ḥabība, Cairo. - Ašraf, Aḥmad (1357 Š.), Ĵāmi’ašināsī-e Māks Weber, Tehran: Hūman. [In Persian] - Āšūrī, Dārūš (1358 Š.), Darāmadī bi Ĵāmi’ašināsī va Ĵāmi’ašināsī-e Weber, Tehran: Entišārāt-e Morvārīd. [In Persian] - Āyīnavand, Ṣādeq; Hādī Bayātī and Hādī Estahrī (Winter 1393 Š.), “Vākāvī-e Qīām-e Moḥammad b. ‘Abdullāh (Nafs-e Zakīya) va Natāyeĵ va Payāmadhā-ye Ān”, Maĵala-ye Šī‘ašināsī, 12, No. 48, pp. 203-226. [In Persian] - ‘Amāra, Moḥammad (n. d.), Al-Mo’tazila va al-Ṯora, Moasisa al-‘Arabīya. - Baradaran , Reza; Muhammad Sadegh Golpoor Souteh (2017), “Believing in Mahdiism and its components among the Zaydis Contemporary with the Advent of Nafs-e-Zakiyyah (100-145)”, The history of Islamic culture and civilization, 8, No. 26, pp. 117-138. [In Persian] - Bašīrīya, Ḥoseyn (1374 Š.), Ĵāmi’ašināsī-e Sīāsī; Naqš-e Nīrūhā-ye Eĵtimā’ī dar Zendegī-e Sīāsī, Tehran: Našr-e Ney. [In Persian] - Bilāẓarī, Aḥmad b. Yaḥyā (1417), Ansāb al-Ašrāf, edited by Soheil Zakār, Rīāż Zirklī, Vol. 3, Beirut: Dār al-Fikr. - Boḵārī. Abū Naṣr (1962), Sarsilsila-ye ‘Alavīya, Najaf: Entišārāt-e Ḥeydarīya. - Boḵārī, Moḥammad b. Esmā’īl (1429), Tārīḵ al-Kabīr, edited by Moṣṭafa ‘Abdulqādir ‘Aṭā, Vol. 4, Beirut: Dār al-Kotob al-‘Elmīya. - Ebn Abi al-Ḥadīd, ‘Abdulḥamīd b. Hibat Allāh (1415), Šarḥ-e Nahĵ al-Balāḡā, Vol. 15, Beirut: Moasisa al-‘Elmī lilMaṭbū‘āt. - Ebn Aṯīr, ‘Alī b. Moḥammad (1965), Al-Kāmil fi al-Tārīḵ, Vol. 5, Beirut: Dār Ṣādir. - Ebn Aṯīr, ‘Alī b. Moḥammad (n. d.), Al-Nihāya fi Ḡarīb al-Ḥadīṯ va al-Aṯar, Vol. 1, Beirut: Al-Maktaba al-Eslāmīya. - Ebn Aṯīr, ‘Alī b. Moḥammad (n. d.), Asad al-Ḡāba fi Ma’rifat al-Ṣaḥāba, Vol. 4, Beirut: Dār al-Maktaba al-‘Elmīya. - Ebn ‘Anba, Aḥmad b. ‘Alī (1362), ‘Omdat al-Ṭālib fi Ansāb Āl Abīṭālib, Qom: Entišārāt-e al-Rāżī. - Ebn ‘Asāker, ‘Alī b. Ḥasan Hibat Allāh (2001), Tārīḵ Madīnat Damišq, edited by ‘Alī ‘Āšūr al-Ĵonūbī, Vol. 29, Dār Eḥyā al-Torāṯ al-‘Arabī. - Ebn Ḥaĵar ‘Asqalānī, Aḥmad b. ‘Alī (1417), Tahẕīb al-Tahẕīb, edited by ḵalīl Mamūn Šaiḥā, ‘Omar al-Salāmī, ‘Alī b. Mas‘ūd, Vol. 3, Beirut: Dār al-Ma‘rifat. - Ebn ḵaldūn, ‘Abdulraḥmān b. Moḥammad (1408), Al-‘Ebar, edited by ḵalīl Šaḥāda Vol. 4, Beirut: Dār al-Fikr. - Ebn Kaṯīr, Esmā‘īl b. ‘Amr (1407), Al-Bidāya va al-Nihāya, Vol. 10, Beirut: Dār al-Fikr. - Ebn Manẓūr, Moḥammad b. Mokaram (1363), Lisān al-‘Arab, Vol. 8, Qom: Adab al-Ḥawza. - Ebn Mortażā, Aḥmad b. Yaḥyā (1409), Ṭabaqāt al-Mo’tazila, Beirut: Dār al-Montaẓir. - Ebn Sa‘d, Moḥammad b. Sa‘d (1410), Al-Ṯabaqāt al-Kobrā, edited by Moḥammad ‘Abdulqādir ‘Aṭā, Vol. 5, Beirut: Dār al-Kotob al-‘Elmīya. - Ebn Sayed al-Nās, Moḥammad b. Moḥammad (1414), ‘Oyūn al-Aṯar fi Fonūn al-Maḡāzī va al-Šamāyil va al-Sīar, Vol. 2, Beirut: Dār al-Qalam. - Ebn Ṯaqṭaqī, Moḥammad b. ‘Alī (1412), Manāqib Āl-e Abī Ṯālib, edited by Sayed Mahdī Raĵāīī, Qom: Ketābḵāna-ye Āyatullāh Mar‘ašī. - Ebn Šahrāšūb, Moḥammad b. ‘Alī (1418), Manāqib Āl Abī Ṯālib, edited by Yusef al-Bāqī, Vol. 4, Beirut: Dār al-Ażvā. - Ebn Zohra, Tāĵ al-Dīn b. Moḥammad (1310), Ḡāyat al-Eḵtiṣār fo Aḵbār al-Boyūtāt al-‘Alavīya, Bulaq. - Elāhīzāda, Moḥammad Ḥasan (1385 Š.), “Ĵonbiš Ḥasanīān, Māhīat-e Fekrī va Takāpūhā-ye Sīāsī,” Qom: Šī’ašināsī. [In Persian] - Eṣfahānī, Abulfaraĵ (n. d.), Al-Aḡānī, Vol. 21, Beirut: Dār al-Kotob al-‘Elmīya. - Eṣfahānī, Abulfaraĵ (n. d.), Maqātil al-Ṭālibīnm, edited by Aḥmad Ṣaqr, Beirut: Dār al-Ma’rifa. - Ḥasanī, Aḥmad b. Ebrāhīm (1422), Al-Maṣābīḥ, Omam: Moasisa Emām Zeyd b. ‘Alī al-Ṯiqāfīya. - Hārūnī Ḥasanī, Yaḥyā b. Ḥoseyn (1422), Al-efāda fi Ma’rifat al-Sādat, edited by Ebrāhīm b. Maĵda al-Dīn b. Moḥammad Moayedī, Hārūn b. Ḥasan b. Hādī Komrī, Sa’dah: Markaz Entišārāt al-Dirāsat al-Eslāmīya. - Ḥimavī, Yāqūt b. ‘Abdullāh (1414), Mo’ĵam al-Odabā, Vol. 5, Beirut: Dār al-Ḡarb Eslāmī. - Ĵa’farīān, Rasūl (1377 Š.), Tārīḵ-e Taḥavol-e Dawlat va ḵalāfat az barāmadan-e Eslām tā baroftādan-e Sofyānīān, Qom: Markaz-e Moṭāli’āt va Taḥqīqāt-e Eslāmī. [In Persian] - Ĵalālī, Mahdī; Moḥammad Ḥasan Šāṭerī Aḥmadābādī (Spring/Winter 1393 Š.), “Barrasī-e Rivāyat-e al-Mahdī fi Lisāna rata va Naqš-e Ĵonbiš-e Moḥammad b. ‘Abdullāh Ḥasanī dar ĵa’l-e Ān”, Ḥadīṯpeĵūhī, 6, No. 11, pp. 139-158. [In Persian] - Koleynī, Moḥammad b. Ya’qūb (1362 Š.), Oṣūl-e Kāfī, Vol. 1, Tehran: Entišārāt-e al-Eslāmīya. [In Persian] - Koleynī, Moḥammad b. Ya’qūb (1413), Rawżā Kāfī, edited by Šayḵ Moḥammad Ĵavād al-Faqīh, Beirut: Dār al-Ażvā. - ḵaṭīb Baḡdādī, Ahmad b. ‘Alī (1417), Tārīḵ-e Baḡdād, Vol. 9, Beirut: Dār al-Kotob al-‘Elmīya. - Maḥalī, Aḥmad b. Moḥammad (1423), Ḥadāeq al-Vardia, edited by Mortażā b. Zeyd Maḥṭūrī Ḥasanī, Vol. 1, Sana’a. - Mahdavī Abbās Ābād, Moḥammadreżā (Autumn 1383 Š.). “Qīām-e Moḥammad b. ‘Abdullāh (Nafs-e Zakīya) Naḵostīn Qīām-e ‘Alavīān ‘Alayh-e ḵelāfat-e Abbāsī”, Našrīya-e Dāniškada-ye ‘Olūm-e Ensānī va Eĵtemā’ī Dānišgāh-e Tabrīz, No. 16, 00. 131-146. [In Persian] - Mas’ūdī, ‘Alī b. Ḥoseyn (1409), Morūĵ al-Ẕahab va Ma’ādin al-Ĵavāhir, Vol. 3, edited by As’ad Dāḡir, Qom: Dār al-Hijra. - Mazi, Abulḥaĵāĵ Yūsef (1413), Tahẕīb al-Kamāl fi Asmā al-Riĵāl, edited by Šbār ‘Avād, Vol. 14, Moasisa al-Risāla. - Moskūya, Rāzī, Abu ‘Alī (1379 š.), Taĵārib al-Omam, translated by Abulqāsim Emāmī, Vol. 3, Teharn: Dār Sorūš. [In Persian] - Naĵafīān Rażavī, Leylā (Spring 1391 Š.), “Dalāyel-e Hamrāhī-e Aṣḥāb-e Maẕāheb-e Eslāmī bā Naḵostīn Qīāmhā-ye Sādāt-e Ḥasanī tā Sāl-e 145 Hiĵrī”, Moṭāli’āt-e Tārīḵī, 3, No. 11, pp. 97-124. [In Persian] - Naĵafīān Rażavī, Leylā (1394 Š.), Ḥayāt-e Sīāsī Ḥasanīān ta Sāl-e 145 Hiĵrī, Tehran: Peĵūhiškada-ye Tārīḵ-e Eslām. [In Persian] - Nomeyrī, ‘Omar b. Šaba (1410), Tārīḵ al-Madīnat al-Monavara, edited by Fahīm Moḥammad Šaltūt, Vol. 1, Beirut: Dār al-Torāṯ. - al-‘Oyūn va al-Ḥadāeq fi Aḵbār al-Ḥaqāeq, Vol. 3, Baghdad: Maktab al-Moṯanā. - Rāzī, Aḥmad b. Sahl (1995), Aḵbār Faḵ, edited by Māhir al-Ĵarar, Beirut: Dār al-Ḡarb Eslāmi. - Sā’edī, Moḥammad b. Ḥoseyn (1965), Al-Ḥoseynīūn fo al-Tārīḵ, Najaf: Entišārāt-e Najaf. - Shaabanpour ,Hoda, Mohammad Reza Barani (2020), “Hierarchical Analysis of the Failure Factors of the Nafs Zakieh Movement”, History of Islam and Iran, 30, No. 46, pp. 87-116. [In Persian] - Šahrestānī, ‘Abdulkarīm (1361 Š.), Tawżīḥ-e Melal, Tarĵoma-ye Melal va Neḥal, Moṣṭafā b. ḵāliqdād Hāšemī, Eqbāl. [In Persian] - Šeyḵ Mofīd, Moḥammad b. Moḥammad b. No’mān(1413), Al-Eršād, edited by Moasisa Āl al-Bayt litaḥqīq al-Torāṯ, Vol. 3, Qom: Al-Motamir al-‘Ālamī lialtīya Šeyḵ Mofīd. - Šeyḵ Ṣādūq, Moḥammad b. ‘Alī (1417), Al-Amālī, Vol. 1, Qom: Moasisa al-Bi’ṯa. - Šeyḵ Ṣādūq, Moḥammad b. ‘Alī (2005), Man lā Yaḥżarah al-Faqīh, Vol. 2, Beirut: Moasisa al-‘Elmī. - Šūštarī, Nūrullāh (1365 Š.), Maĵālis al-Momenīn, Tehran: Ketābforūšī Eslāmīya. [In Persian] - Ṭabarī, Moḥammad b. Ĵarīr (n. d.), Tārḵī al-Rosol va al-Molūk, edited by Moḥammad Abulfażl Ebrāhhīm, Vol. 7, Cairo: Dār al-Ma’ārif. - Ṭabarsī, Aḥmad b. ‘Alī (1966), Al-Eḥtiĵāĵ, edited by Moḥammad Bāqīr ḵorsān, Vol. 2, Najaf: Dār al-No’mān. - Ṭūsī, Moḥammad b. Ḥasan (1961), Al-Riĵāl, Najaf: Entišārāt Ḥeydarīa. - Ẕahbī, Moḥammad b. Ahmad (1414). Tārīk-e Eslām va Vafīāt al-Mašāhīr va al-‘Alām, Vol. 4, Beirut. - Valavi, ‘Ali Moḥammad; Leyla Najafian Razavi, (2010), “Hassanids in Hashemiye Prison reviewing causes, real numbers of prisoners and casualties”, Journal of Historical Research, 2, No. 2, pp. 45-62. [In Persian] - Ya’qūbī, Aḥmad b. Abī Ya’qūb (n. d.), Tārīk-e Ya’qūbī, Vol. 2, Beirut: Dār Ṣādir. English Sources - Andrian, F. Charles & E. David Apter (1995), Political Protest and Social Change, London: Macmillan Press. - Bendix, Guenther Roth Reinhard (1978), Max Weber: An Intellectual Portrait, University of California Press. - Crone, Patricia (2004), God's rule: government and Islam, United Kingdom, Edinburgh: Edinburgh University Press. - Elad, Amikam (2015), The Rebellion of Muḥammad al-Nafs al-Zakiyya in 145/762 Ṭālibīs and Early ʿAbbāsīs in Conflict, Brill. - Tucker, C. Robert (1968), “The Theory of Charismatic Leadership”, Daedulus, Vol.97, No.3, pp.731-756. - Turner, Bryan (1974), Weber and Islam: A Critical Study, Routledge & Kegan Paul. - Van Ess, Josef (1987), “Mu’tazillah”, Encyclopedia of Religion, Vol.10. - Weber, Max (2019), Economy and Society, translated by Keith Tribe, Harvard University Press. - Wilner, Ann Ruth (1984), Charismatic Political Leadership, London: Yale University. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 437 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 242 |