تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 908 |
تعداد مقالات | 7,477 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,081,631 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,547,794 |
بررسی تطبیقی- انتقادی نظرات نواندیشان دینی عقلگرا و متن گرا پیرامون وحی | ||
تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 49، خرداد 1400، صفحه 71-101 اصل مقاله (404.95 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2020.28662.2652 | ||
نویسندگان | ||
حسن کریمی1؛ علی حاجی خانی* 2؛ کاوس روحی برندق3 | ||
1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس | ||
2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس | ||
3دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
نواندیشان دینی با گرایش های متفاوت، سعی در حفظ کارکرد دین در دنیای مدرن نموده اند. یکی از این گرایشها، متن گرایی است که افرادی نظیر شحرور و عبدالعلی بازرگان نماینده آن هستند و گرایش دیگر عقلگرایی است که سروش، شبستری و نصر ابوزید آنرا نمایندگی می کنند. پژوهش حاضر تلاش نموده با روش توصیفی- تحلیلی، دیدگاه این دو طیف نواندیشی را در زمینه وحی، مورد تحلیل، تطبیق و نقد قرار داده و نقاط ضعف و قوت آنها را مورد واکاوی قرار دهد. نتایج بدست آمده بیانگر آنست که راهبرد عقلگراها در حل معضلات وحی، نه به شکل روبنایی و موردی بلکه با تغییر دیدگاههای بنیادین است. اما متن گراها وحی را فرابشری دانسته و معضلات آن را سعی می کنند موردی حل کنند. تلاش برای فهم نسبی از پدیده وحی، بستر سازی برقراری تعامل و مفاهمه برون دینی با غیر دینداران، رفع مبنایی معضل اجرای قوانین کیفری قرآن در عصر مدرن، از امتیازات نواندیشی عقلگرا و حذف تشریعات وحی و فراهم شدن بستر گذر از تشریعات عبادی آن، تنزل قرآن در حد یک کتاب بشری خطاپذیر زمانمند نیز از نقاط ضعف آن قلمداد می شود. در مقابل، انطباق بیشتر دیدگاه فرابشری بودن وحی با واقعیتهای متنی، عدم عبور از شریعت قرآنی، دفاع از عدم تعارض وحی و علم، از نقاط قوت رویکرد متن گرایی و تأویلهای تکلف آمیز در مورد تشریعات و گذر از برخی عناصر چالش برانگیز قرآن از حیث زمانمند بودن، بدون روشن شدن جایگاه آنها در دنیای مدرن از نقاط ضعف آن شمرده می شود. | ||
کلیدواژهها | ||
نواندیشی دینی؛ متن گرایی؛ عقل گرایی؛ اصلاح طلبان؛ وحی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Critical Comparative Study of Intellectualist and Textualist Religious Modern Thinkers’ Views about Revelation | ||
نویسندگان [English] | ||
Hassan Karimi1؛ Ali Hajikhani2؛ kavoos roohi barandagh3 | ||
1PhD student/department Of Quran And Hadith Sciences/ Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
2Associate Professor, Department of Quran and Hadith Science, Faculty of Theology of Tarbiat Modarres University | ||
3Associate Professor, Department of Quran and Hadith Science, Faculty of Theology of Tarbiat Modares university | ||
چکیده [English] | ||
Religious modern thinkers with different trends try to preserve religion’s function in modern world. One of this trends is textualism represented by scholars like Shahroor and Abdolali Bazargan, while another trend is intellectualism presented by scholars like Soroush, Shabestari and Nasr Hamed Abuzeid. Based on the analytical descriptive method, this research aims to analyze, compare and criticize the opinions of both texualist and intellectualist groups about revelation and detects their strength and weakness. The results show that intellectualist strategy for solving problems of revelation is not superficial in specific cases but is changing the religious fundamental views, while textualists consider revelation superhuman and try to solve its problems by case. Efforts for relative comprehension of revelation, setting of establishment of outside religious interaction with non-religious people and the principal solving of problem of implementing the penal laws of the Qur’an in the modern era are some advantages of intellectualism. In addition, eliminating the Qur’anic law, providing for transcending its worshiping setting, and degrading the Qur’an to a human mistakable book are some of disadvantages of the intellectualism. In contrast, further adaptation of the superhuman view of revelation to textual facts, non-transcendence of Qur’anic law, and defense of non-conflict between revelation and science, are the strengths of the textualist approach while compelling interpretations of legislation and overcoming some challenging elements of the Qur’an in terms of timeliness, without clarifying their place in the modern world, is considered its weakness. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Religious Modern Though, Textualism, Intellectualism, Reformists, Revelation | ||
مراجع | ||
10. حامد ابوزید، نصر، (1388ش)، متن بودن قرآن، ترجمه: روح الله فرج زاده، nasr-hamed-abuzayd.blogfa.com 11. حامد ابوزید، نصر، (1389ش)، معنای متن پژوهشی در علوم قرآنی، مترجم: مرتضی کریمی نیا، تهران: انتشارات طرح نو. 12. حامد ابوزید، نصر، (1391ش)، قرآن به مثابهی متن، قرآن به مثابه دیسکورسهای مختلف، گفتگوی اکبر گنجی با نصر حامد ابوزید، zamaaneh.com 13. حامد ابوزید، نصر، (1995م)، النص، السلطه، الحقیقه، دمشق: المرکز الثقافی العربی. 14. حامد ابوزید، نصر، (2010م)، نوآوری، تحریم و تأویل؛ شناخت علمی و هراس از تکفیر، مترجم: مهدی خلجی، tavaana.org 15. حامد ابوزید، نصر، (2015م)، اصلاح اندیشه اسلامی، تحلیلی تاریخی انتقادی، مترجم: یاسر میردامادی، tavaana.org 16. سروش، عبدالکریم، (1392ش)، بسط تجربه نبوی، تهران: انتشارات صراط. 17. سروش، عبدالکریم، (1393ش)، قبض و بسط تئوریک شریعت، تهران: انتشارات صراط. 18. سروش، عبدالکریم، (1390ش)، طوطی و زنبور، drsoroush.com 19. سروش، عبدالکریم، (1394ش)، محمد راوی رؤیاهای رسولانه1، drsoroush.com 20. سروش، عبدالکریم، (1395ش - الف)، محمد راوی رؤیاهای رسولانه4، انتفاء شریعت و امتناع رسالت، drsoroush.com 21. سروش، عبدالکریم، (1395ش - ب)، محمد راوی رؤیاهای رسولانه 2، خواب احمد خواب جمله انبیاست، drsoroush.com 22. سروش، عبدالکریم، (1395ش - ج)، محمد راوی رؤیاهای رسولانه3، مقراض تیز تناقض، drsoroush.com 23. سروش، عبدالکریم، (1396ش)، رویاروی «رؤیا» 1 و 3، zeitoons.com 24. شحرور، محمد، (1397ش)، التعدد الزوجیه، shahrour.org 25. شحرور، محمد، (1398ش)، الکتاب و القرآن قراءه معاصره، ، دمشق: بی نا shahrour.org 26. کدیور، محسن، (1398ش)، سخنرانی اصلاح دینی در اسلام شیعی، تجارب، عبرتها و موازین، kadivar.com 27. مجتهد شبستری، محمد، (1381ش)، هرمنوتیک، کتاب و سنت، تهران: طرح نو 28. مجتهد شبستری، محمد، (1395ش)، قرائت نبوی از جهان (2) – کلام خدا و کلام انسان پیشفهمهای تفسیر آزاد قرآن، mohammadmojtahedshabestari.com 29. مجتهد شبستری، محمد، (1396ش - الف)، قرائت نبوی از جهان (۱) – کلام نبوی mohammadmojtahedshabestari.com 30. مجتهد شبستری، محمد، (1396ش - ب)، نقد بنیادهای فقه و کلام، سخنرانی ها، مقالات، گفتگوها، mohammadmojtahedshabestari.com 31. مجتهد شبستری، محمد، (1398ش - الف)، فقه اسلامی و حقوق زنان، mohammadmojtahedshabestari.com 32. مجتهد شبستری، محمد، (1398ش - ب)، قرائت نبوی از جهان (۱۰) – یک گام بهسوی تفسیر تاریخی قرآن، mohammadmojtahedshabestari.com 33. مجتهد شبستری، محمد، (1398ش - ج)، قرائت نبوی از جهان (۱4) – انسانیت کلام قرآنی و حقیقت تجربه محمدی، mohammadmojtahedshabestari.com 34. نراقی، آرش، (1377ش)، «درباره روشنفکری دینی»، اندیشه راه نو، سال اول، شماره 9. 35. نراقی، آرش، (1397ش)، نواندیشی دینی در سه پرده، arashnaraghi.org 36. نعیمی جورشری، عباس، (1398ش)، نواندیشی دینی در الگوهای بازرگان، شریعتی، سروش، gilmehr.com 37. یوسفی اشکوری، حسن، (1398ش)، نواندیشی دینی و آرمانهایش، yousefieshkevari.com
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,036 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 370 |