تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,652 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,492,221 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,884,487 |
انجبار ضعف سند و گونه های آن از منظر شیخ انصاری | ||
تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
مقاله 3، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 34، مرداد 1396، صفحه 59-86 اصل مقاله (745.25 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2017.14029.1509 | ||
نویسندگان | ||
محمد مهدی باقری* 1؛ محسن دیمه کار گراب2 | ||
1کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق(ع). (نویسنده مسؤول) | ||
2استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده تربیت مدرس قرآن مشهد | ||
چکیده | ||
شیخ انصاری یکی از بزرگترین فقیهان اصولی و محقق إمامیه در قرون متأخر به شمار مىآید. در این میان تحقیقات وی پیرامون انجبار ضعف سند حدیث در جاىجای میراث علمی وی از ابعاد گوناگونی چون علم رجال، اصول فقه، نقد سند و تاریخ حدیث قابل بررسی است. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی و رویکرد شیوه مواجهه شیخ انصاری با ضعف سند به دنبال تبیین و بررسی انجبار ضعف سند و گونههای آن از منظر شیخ انصاری مىباشد. بررسیها نشان مىدهد که انجبار با شهرت عملی، انجبار با شهرت فتوایی، انجبار به اجماع منقول و محصّل، انجبار با قواعد فقهی، انجبار ضعف راوی به روایت اصحاب اجماع از وی مهمترین گونههای انجبار ضعف سند در آثار اوست. نقل روایت با سندی صحیح و صحت روایت از منظر علماء امامیه به عنوان دو شیوه دیگر در دفاع از اعتبار حدیث و نیز واکاوی پیشینه انجبار و جایگاه آن در مکتب اصولیان از دیگر مباحث این نوشتار به شمار مىرود | ||
کلیدواژهها | ||
شیخ انصاری؛ انجبار ضعف سند؛ شهرت عملی و فتوایی؛ اجماع منقول و محصّل | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Shaykh Anṣārī and Compensating the Weakness of Isnad in its Different Categories | ||
نویسندگان [English] | ||
mohammad mahdi baqeri1؛ mohsen deymekar garab2 | ||
1M.A. graduated in Hadith and Quranic sciences at Imam Sadegh University | ||
2Assistant professor in Hadith and Quranic sciences at Tarbiyat Modares University in Mashhad. | ||
چکیده [English] | ||
Shaykh Murteḍa Anṣārī is one of the great Twelver jurists and scholars in the recent centuries. He has done valuable researches in compensating the weak isnad which is detectable in his scholarly heritage from different aspects: science of narrators, the principle of jurisprudence, isnad criticism and hadith history. Employing a descriptive – analytical method, this article has studied Shayh Anṣārī's approach to the weakness of isnad, elaborating his view on the methods of compensating it by classifying them. Shaykh Anṣārī's reveals that according to him the following matters can be considered as the most important compensations to the weakness of the isnad: its acceptance by jurists due to their injunctions based on it (injunction fame), narrated and genius consensus, jurisprudential rules, and compensating the weakness of narrator by been narrated on the authority of one of the " Aṣḥāb Ijmāʽ". Narrating hadith with a sound isnad and its geniusness have been two other ways of defending the authority of hadith for the Imami scholars, an issue which has been discussed in this article along with studying the background of the compensation issue and its status in the Usūlī school of thought. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Shaykh Anṣārī and Compensating, Compensating the weak isnad, Categories, Injunction fame | ||
مراجع | ||
- قرآنکریم. - آخوند خراسانى، محمد کاظم(1409)، کفایة الأصول، قم: موسسة آل البیت علیهم السلام. - آشتیانى، محمدحسن بن جعفر(1429ق)، بحر الفوائد فى شرح الفرائد، بیروت: موسسة التاریخ العربی. - ابنادریس حلّى، محمد بن منصور(1410)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، قم: دفتر انتشاراتاسلامى. - ابنبابویه قمی، محمد بن علی(1362)، الأمالی، قم: انتشارات کتابخانه اسلامیه. - ابنبابویه قمی، محمد بن علی ، (1361)، معانی الأخبار، قم: انتشارات جامعه مدرسین. - ابنبابویه قمی، محمد بن علی ، (1403)، الخصال، قم: جامعه مدرسین. - ابنبابویه قمی، محمد بن علی ، (1395)، کمال الدین و تمام النعمة، چاپ دوم، تهران: اسلامیه. - ابنبابویه قمی، محمد بن علی ، (1413)، من لایحضره الفقیه، قم: انتشارات جامعه مدرسین. - ابنشهرآشوب مازندرانی، محمدبنعلی، (1379)، مناقب آلأبىطالب(ع)، قم: مؤسسه انتشاراتعلامه. - ابنغضائرى، احمد بن أبىعبدالله(1364)، رجال، قم: مؤسسه اسماعیلیان. - ابنفهدحلّى، احمد(1407)، المهذبالبارع فی شرح المختصر النافع، تحقیق مجتبى عراقى، قم: دفتر انتشاراتاسلامى. - احمد بنحنبل(بىتا)، مسند احمد، بیروت: دار صادر. - انصارى، مرتضى(1404)، الاجتهاد و التقلید، قم: کتابفروشى مفید. - انصارى، مرتضى ، (1416)، فرائد الاُصول، قم: موسسه النشر الاسلامی، چاپ پنجم - انصارى، مرتضى ، (1413)، أحکام الخلل فی الصلاة، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، (1425)، کتابالحج، قم: مجمع الفکر الإسلامی. - انصارى، مرتضى ، ( 1415)، کتابالخمس، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، ( 1415)، کتابالزکاة، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، ( 1415)، کتابالصلاة، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، (1413)، کتابالصوم، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، (1413)، کتابالطهارة، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، (1413)، کتابالمکاسب المحرمة و البیع و الخیارات، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، (1413)، کتابالنکاح، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، (1414)، رسائلفقهیة، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، (1411)، رسالة فی التحریم من جهة المصاهرة، قم: دارالذخائر. - انصارى، مرتضى ، (1411)، رسالة فی الرضاع، قم: دارالذخائر. - انصارى، مرتضى ، (1415)، رسالة فی الوصایا، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - انصارى، مرتضى ، ( 1415)، القضاء و الشهادات، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى. - بحرالعلوم، سید مهدى(1427)، مصابیح الأحکام، به کوشش سید مهدى طباطبائى و فخر الدین صانعى، قم: منشورات میثم التمار - بحرالعلوم، سید مهدى(1405)، الفوائد الرجالیة، به کوشش محمد صادق وحسین بحرالعلوم، تهران، مکتبة الصادق. - بحرانى، یوسف بن احمد(1405)، الحدائقالناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، به کوشش محمدتقى ایروانى- سید عبد الرزاق مقرم، قم: دفتر انتشاراتاسلامى. - بخاری، محمّد بن إسماعیل(بىتا)، صحیح البخاری، بیروت: دار إحیاء التراث العربیّ. - برقى، احمد بن محمد(1371)، المحاسن، قم: دار الکتبالإسلامیة. - بروجردى، آقا حسین طباطبایى(1416)، البدر الزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر، مقرر حسینعلى منتظرى، قم: دفتر حضرت آیة الله بروجردی. - بروجردى، آقا حسین طباطبایى، (1415)، نهایة الأصول، تقریرات حسینعلى منتظرى، تهران، نشر تفکر. - حرعاملی، محمد بن حسن(1409)، وسائلالشیعة، قم: مؤسسه آلالبیت(ع) - حلّى، حسن بن یوسف(1420)، تحریر الأحکام الشرعیة على مذهبالإمامیة، تحقیق ابراهیم بهادرى، قم: مؤسسه امامصادق(ع). - حلّى، حسن بن یوسف ، (1411)، خلاصة الأقوال فی معرفة أحوالالرجال، قم: دار الذخائر. - حلّى، حسن بن یوسف ، (1413)، مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، قم: دفتر انتشاراتاسلامى. - حلّى، حسن بن یوسف ، ( 1412)، منتهى المطلب فی تحقیقالمذهب، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة. - حمیرى، عبدالله بن جعفر(بىتا)، قربالإسناد، تهران، انتشارات کتابخانه نینوى. - خویى، سید ابوالقاسم، أجود التقریرات، تقریرات درس میرزای نائینى، قم: مطبعه العرفان، 1352ش. - خویى، سید ابوالقاسم (1418)، فقهالشیعة- کتابالطهارة، تقریر سید محمدمهدى موسوىخلخالى، قم: مؤسسه آفاق. - خویى، سید ابوالقاسم(1413)، معجم رجالالحدیث و تفصیل طبقاتالرجال، بىجا، بىنا. - خویى، سید ابوالقاسم( 1418)، موسوعة الإمامالخوئی، قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمامالخوئی. - دیمه کار، محسن و محمدمهدی باقری، (تابستان 1395)، «واکاوی شیوههای شیخ انصاری در نقد سند حدیث»، مجله مطالعات اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد/ مجله فقه و اصول، سال چهل و هشتم، شماره 105، صص 65-87. - سبحانی، جعفر(1418)، موسوعة طبقاتالفقهاء، قم: مؤسسه امامصادق(ع). - شهید اول، محمد بن جمالالدین مکىعاملى(1419)، ذکرىالشیعة فی أحکامالشریعة، مؤسسه آلالبیت لإحیاء التراث. - شهید ثانى، زینالدین بن على عاملى(بىتا)، حاشیة المختصر النافع، قم: انتشارات دفتر تبلیغاتاسلامى حوزه علمیه قم. - شهید ثانى، زینالدین بن على عاملى(1410)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، تحقیق سیدمحمد کلانتر، قم: کتابفروشىداورى. - شهید ثانى، زینالدین بن على عاملى (1402)، روض الجنان فی شرح إرشاد الأذهان، قم: انتشارات دفتر تبلیغاتاسلامى. - طباطبایی، سید محمد کاظم(1390)، تاریخ حدیث شیعه(2)، قم: دارالحدیث. - طباطبایىحائرى، سید على بن محمد(1418)، ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، به کوشش محمد بهرهمند، محسن قدیرى، کریم انصارى، على مروارید، قم: مؤسسه آل البیت(ع). - طبرسى، فضل بنحسن(بىتا)، إعلامالورى، تهران: دارالکتبالإسلامیة. - طوسى، محمدبن حسن(1381)، اختیارمعرفه الرجال، انتشاراتحیدریه، نجف. - طوسى، محمدبن حسن (1390)، الإستبصار فی ما اختلف من الأخبار، دار الکتبالإسلامیه، تهران. - طوسى، محمدبن حسن (1382)، تلخیص الشافی، تحقیق حسین بحرالعلوم، قم: انتشاراتالمحبین. - طوسى، محمدبن حسن (1365)، تهذیبالأحکام، تهران، دار الکتبالإسلامیه. - طوسى، محمدبن حسن (1415)، رجالالشیخ الطوسی، قم: انتشاراتاسلامى جامعه مدرسین. - طوسى، محمدبن حسن (1417)، العدة فی اصولالفقه، به کوشش محمدرضا انصارىقمی، قم: مطبعة ستاره. - طوسى، محمدبن حسن (1411)، الغیبة، قم: مؤسسه معارفاسلامى. - طوسى، محمدبن حسن (بىتا)، الفهرست، نجفاشرف، المکتبة المرتضویة. - عاملى، حسن بن زینالدین(1418)، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، تحقیق سید منذر حکیم، قم: مؤسسة الفقه. - عاملى، محمد بن على(1411)، مدارک الأحکام فی شرح عبادات شرائع الإسلام، بیروت: مؤسسه آلالبیت(ع). - فاضلمقداد، مقداد بن عبد اللّه سیورى(1404)، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، قم: کتابخانه آیة الله مرعشىنجفى، تحقیق سید عبد اللطیف حسینى کوهکمرى. - فاضلمقداد، مقداد بن عبد اللّه سیورى(بىتا)، کنز العرفان فی فقه القرآن، قم: المکتبة المرتضویة لإحیاءالآثار الجعفریة. - قمی، علی بن ابراهیم(1404)، تفسیرمنسوب به علی بن ابراهیم، قم: مؤسسه دارالکتاب. - کراجکى، ابوالفتح محمد بن علی(1410ق)، کنز الفوائد، قم: انتشارات دار الذخائر. - کشى، محمد بن عمر(1348)، رجالالکشی، مشهد، انتشارات دانشگاه مشهد. - کلینی، محمد بن یعقوب(1365)، الکافی، تهران، دار الکتبالإسلامیة. - مجلسى، محمد باقر(1404)، بحار الأنوار، بیروت: مؤسسة الوفاء. - مجلسى، محمد باقر (1404)، مرآة العقول فی شرح أخبار آلالرسول(ص)، تحقیق سید هاشم رسولى، تهران، دارالکتبالإسلامیة. - مجلسى، محمد باقر (1406)، ملاذ الأخیار فی فهم تهذیبالأخبار، تحقیق سید مهدى رجائى، قم: کتابخانه آیة الله مرعشىنجفى. - مجلسى، محمد باقر (1420)، الوجیزه فی الرجال، تحقیق محمد کاظم رحمانستایش، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - مجلسى، محمد تقى(1406)، روضة المتقین، تحقیق سید حسین موسوىکرمانى و علىپناه اشتهاردى و سید فضلالله طباطبائى، قم: مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانبور. - محققحلّى، نجمالدین جعفر بن حسن(1418)، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، قم: مؤسسة المطبوعاتالدینیة. - محققحلّى، نجمالدین جعفر بن حسن(1407)، المعتبر فی شرح المختصر، تحقیق محمدعلى حیدرى و همکاران، قم: مؤسسه سید الشهداء(ع). - محققداماد، سید مصطفى(1406)، قواعد فقه، چاپ دوازدهم، تهران، مرکز نشر علوم اسلامى. - محققکرکى، على بن حسین(1414)، جامعالمقاصد فی شرح القواعد، قم: مؤسسه آلالبیت(ع). - محمدى، على(1387)، شرح اصول الفقه، شرح اصول فقه، قم: دار الفکر، چاپ: دهم - مسلم بن حجّاج نیشابوریّ(بىتا)، صحیح مسلم، تحقیق محمّدفؤاد عبدالباقی، بیروت: دار إحیاء التراث العربیّ. - مظفر، محمد رضا، (1430ق)، اصول الفقه، قم: موسسه النشر الاسلامی. - مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1413)، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، قم: کنگره شیخمفید. - مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1413)، الإفصاح فی الإمامة، قم: کنگره شیخمفید. - مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1413)، تصحیح الاعتقاد، قم: کنگره شیخمفید. - مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1413)، الفصولالمختارة، قم: کنگره شیخمفید. - موسوىخمینى، سید روح الله(1415)، انوار الهدایة فی التعلیقة على الکفایة، قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). - نجاشى، احمد بن على(1407)، رجال، قم: جامعه مدرسین. - نجفى، محمدحسن(بىتا)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، تحقیق عباس قوچانى، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. - وحید بهبهانى، محمد باقر(1417)، حاشیة مجمع الفائدة و البرهان، قم: مؤسسة العلامة المجدد الوحید البهبهانی، - وحید بهبهانى، محمد باقر ، (بىتا)، الحاشیة على مدارک الأحکام، قم: مؤسسة آلالبیت(ع) لإحیاء التراث. - وحید بهبهانى، محمد باقر ، (بىتا)، الفوائدالرجالیة، بىنا، بىجا، بىتا. - وحید بهبهانى، محمد باقر ، (1424)، مصابیح الظلام، قم: مؤسسة العلامة المجدد الوحید البهبهانی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,537 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 891 |