پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 932 |
| تعداد مقالات | 7,653 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,495,834 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,886,832 |
تحلیل بینانشانه‌ای دو متن کلامی و تصویری در دو نگاره‌ی «مجنون در کعبه» خمسه نظامی مکتب هرات با تأکید بر نقش نگارگر در خلق اثر | ||
| پژوهش نامه گرافیک نقاشی | ||
| دوره 7، شماره 12، شهریور 1403، صفحه 117-131 اصل مقاله (763.86 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/pgr.2024.46678.1255 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدحسین براتی1؛ خشایار قاضی زاده* 2؛ پرویز حاصلی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران، نویسنده مسئول . | ||
| 3مربی گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در تاریخ نگارگری ایران اسلامی «سفر مجنون به کعبه» در خمسه‌ی نظامی، موضوعی جذاب برای مصورسازی بوده است. دو نگاره‌ی «مجنون در کعبه» از مکتب هرات دارای مضمونی واحد است ولی میان عناصر تصویری این نگاره‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد. هدف از این پژوهش: کشف تفاوت عناصر موجود در متن‌کلامی با دو متن‌تصویری «مجنون در کعبه» خمسه‌ی نظامی مکتب هرات و شناسایی سهم نگارگر به واسطه‌ی تفسیر وی در خلق اثر است. سؤال پژوهش عبارت است از: با مطالعه‌ی بینانشانه‌ای متن‌کلامی و متون‌تصویری مجنون در کعبه از خمسه‌ی نظامی مکتب هرات چه تفاوت‌هایی را می‌توان یافت که حاصل تفسیر نگارگر است؟ این پژوهش با گردآوری داده‌ها به شیوه اسنادی و مطالعات کتابخانه‌ای با روش تحقیق تحلیلی توصیفی و با استفاده از تحلیل بینانشانه‌ای با رویکرد ترامتنیت ژنت صورت گرفته است. دو متن تصویری مورد نظر با عنوان متن «الف» و «ب» تفکیک شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد؛ در بینامتنیت هر دو متن‌تصویری به صورت صریح با عناصری مهاجر به متن‌کلامی پرداخته‌اند. در بیش‌متنیت، خالق متن ب با حفظ متن نخست در وضعیت جدید توأم با برگرفتگی و همان‌گونگی با تقلید جدی تنها به تداوم متن پیشین و دگردیسی متن‌کلامی به متن‌تصویری پرداخته است، اما خالق متن الف با گسترش عناصر درونی پیش‌متن علاوه بر گسترش معانی متن‌کلامی در فضای جدید، در رابطه‌ای فرامتنی، مفاهیمی ماوراءطبیعی را به متن‌تصویری افزوده است. در هر دو متن، توصیف تصویری موضوعی مشترک وجود دارد؛ اما نگارگر متن الف علاوه بر توصیف، به تبیین مفاهیم پنهان متن‌کلامی پرداخته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلید واژهها: نگارگری ایرانی؛ خمسه‌ی نظامی؛ مکتب هرات؛ نگارگر؛ ترامتنیت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Intersemiotic Analysis of the Verbal Text of “Majnun in Ka'bah” from Nizami's Khamsa with Two Visual Texts from the Herat School with an Emphasis on the Role of the Illustrator in the Creation of the Artwork | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Hossein Barati1؛ Khashayar Ghazizadeh2؛ Parviz Haseli3 | ||
| 1PhD Student of Comparative and Analytic History of Islamic Art, Faculty of Art, Shahed University, Tehran, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Islamic Art, Faculty of Art, Shahed University, Tehran, Iran,Corresponding Author. | ||
| 3Instructor, Department of Islamic Art, Faculty of Art, Shahed University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the verbal texts that have always been transformed into visual texts throughout the history of Islamic Iranian painting is the Nizami’s Khamsa and the romantic poem, "Layla and Majnun". Among the Nizami stories, "Majnun trip to the Ka'bah" has been an attractive subject for illustration. Illustrators have tried to convert verbal texts into visual texts, in addition to being faithful to the hypotext, they can help their viewers in inducing the contents of the verbal text with individual interpretation in the form of visual text. The individual interpretation of the illustrators in reading the verbal text has led to transformation and understanding the concepts in the visual text. Some illustrators, in order to express their ability, not in the form of the skill of transforming verbal texts into visual text, but in order to express their artistic identity, have created elements in their illustrations. The separation of these elements reveals the difference in interpretation of literary texts by illustrators. The two illustrations of "Majnun in Ka'bah" from the Herat school have a single theme, but there are differences between the visual elements of these illustrations. The current research aims to find out the difference between the elements in the verbal text and the two visual texts "Majnun in Ka'bah" in Nizami’s Khamsa, painted in the Herat School, and seeks to identify the illustrator's contribution through his interpretation in the creation of the work. Therefore, it raises the question: What differences can be found by studying the verbal and visual texts of "Majnun in Ka'bah" that are the result of the illustrator's interpretation? This research has been done by collecting data through documentation and library studies with the method of intersemiotic comparison and analysis and with Gérard Genette’s transtextuality approach. This approach is an efficient approach due to the reading and classification of relationships between two texts in separating the contribution of the illustrator from the author. The association of this research is two depictions of "Majnun in Ka'bah" from the Herat school. An illustration belonging to Nizami’s Khamsa and preserved in the library and archive of Topkapı Palace Museum, with the ID (H. 781, fol. 111v) is about 1445 AD (Milstein, 2021: 335), which will be studied in the process of formation of the research with the title text A (image 1). The second illustration belongs to Nizami’s Khamsa around 1517 AD. It is attributed to Behzad, which is kept in the British Museum Library; in the research process, this illustration is called text B (image 2). Examining the differences and commonalities of these texts has been neglected in art studies due to the perception of the illustrator's contribution and its effect on the perception of verbal text concepts, which has made the necessity of this research a reality. By analysing the themes and relationships between the texts and the results listed in tables (1) and (2), it was determined, two visual texts in intertextuality, in addition to faithfulness to the hypotext with explicit and implicit references, have considered the presence of the verbal text in the visual text, and have explicitly addressed the hypotext with a verbal quotation with borrowed and migrant elements; The illustrator of text A has increased the internal elements of the text with her interpretation. But the illustrator of text B has transformed it by depending more on the hypotext and with a serious and complete imitation in the form of Forgery, in the continuation of the verbal text with little changes, he has expressed his loyalty to its theme and content in the new situation. Elements based on the interpretation of the illustrator cannot be found in text B. In relation to the Intertextuality of borrowed elements, it is clear and obvious. The relationship of the hypotext with the hypertext in the hypertextuality is transposition by serious transformation in a new space with distortion, increase and substitution, which has led to the expansion of internal elements in the hypertext. The elements that the illustrator of text A has added to the visual text, independent of the verbal text, along with the migrant elements, reveal her interpretation of the analysis of the semantic patterns of the text language and the contents of the verbal text. The illustrator of text A has not only limited herself to the general theme of the hypotext, but has explained its content in the hypertext in a metatextual relationship. The result of the illustrator's interpretation is the creation of unattainable and supernatural concepts by adding elements based on her visual memory and mental assumptions, such as mad prayer by the Majnun, by the hands of heavenly beings. The increase of these visual elements makes the difference between the two illustrators in creating a common theme. In addition to describing and expanding the meanings, the effect of the illustrative interpretation of text A has caused the explanation of the concepts of the verbal text. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Keywords: Iranian Painting, Nizami’s Khamsa, Herat School, Illustrator, Transtextuality | ||
| مراجع | ||
|
منابع
قرآن مجید
آذر، اسماعیل. (1395). تحلیلی بر نظریه‌های بینامتنیت ژنتی. پژوهشهای نقد ادبی و سبک شناسی. 3 .11-31.
آژند، یعقوب. (۱۳95). نگارگری ایران (پژوهشی در تاریخ نقاشی و نگارگری). تهران. سمت.
آفرین، فریده. (1396). خوانش نوفرمالیستی از نگاره دیدار لیلی و مجنون هفت اورنگ ابراهیم میرزا. الهیات هنر. 11. 162–195.
احمدی، محمدصادق؛ مفتاح، احمدرضا. (1392). نماد هفت در قرآن و مکاشفه یوحنا. فصلنامه معرفت ادیان. 4 (4). 37-53.
اخوانی، سعید؛ محمودی، فتانه. (1398). تحلیل مضامین بصری فالنامه‌های مصور عصر صفوی بر مبنای کاربرد در امر پیش‌گویی (مطالعه‌ی موردی: نگاره‌های نسخه فالنامه‌ی فارسی موزه توپقاپی سرای). نگره. 14 (49). 18-37. doi: 10.22070/negareh.2019.956
اعتمادی، الهام. (1398). خوانش آیکونولوژیک مجنون در نگاره‌های دوران صفویه. هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی. 59 . 68- 77. doi: 10.22059/jfava.2018.259859.665966
حسینی، سید حسام الدین. (1393). نقش و جایگاه ملائکه تدبیرگر در عهدین. الهیات تطبیقی. 5 (11). 115-136. dor: 20.1001.1.20089651.1393.5.11.7.4
سگای، ماری‌رز. (1385). معراج نامه سفر معجزه آسای پیامبر. ترجمه‌ی مهناز شایسته فر. تهران. موسسه مطالعات هنر اسلامی.
اب‍ن ب‍اب‍وی‍ه، محمدبن‌علی. (۱۴۱۳). من لایحضره الفقیه. تصحیح علی اکبر غفاری. قم. دفتر انتشارات اسلامی.
قاضی‌زاده، خشایار؛ حاصلی، پرویز. (1398). بیان هنری در نگاره‌های داستان لیلی و مجنون در خمسه تهماسبی. نگره. 50. 77-90. doi: 10.22070/negareh.2019.998
مراثی، محسن. (1395). تحلیل کاربرد رنگ آبی در تصویر سازی شخصیت مجنون در نگارگری ایرانی دوره‌های تیموری و صفوی. نگره. 37. 49-61. doi: 10.22070/negareh.2016 .342
محسنی تفتی، اعظم؛ کریمی، علیرضا. (1398). واکاوی نقش فرشته در نقاشی‌های معراج حضرت محمد (ص) در دوره‌های
تیموری و صفوی. پژوهشنامه گرافیک و نقاشی. 2 (3) 203-218. 10.22051/PGR.2019.27959.1048 doi:
نامورمطلق، بهمن. (1386). ترامتنیت مطالعه‌ی روابط یک متن با دیگر متن‌ها. پژوهشنامه علوم انسانی. 56. 83-98.
نظامی، الیاس بن یوسف. (1376). لیلی و مجنون. به کوشش سعید حمیدیان. تهران. قطره.
References
The Holy Quran.
Afarin, Farideh. (2019). A Neo-formalist Reading of Visiting Majnoon to Leili from Haft Awrang of Ibrhim Mirza. Theology of Art, 11, 161-194, (Text in Persian).
Ahmadi, M., Miftah, A. (2012). The symbol of seven in the Qur'an and Revelation of John. Ma`rifat-e Adyan, 4 (4), 37-53, (Text in Persian).
Ajand, Y., (2015). Iranian paintings (Painting history research), (3nd ed), Tehran: Semat, (Text in persian).
Akhavani, S., Mahmoudi, F, (2019). Analyzing the visual themes of Falnama paintings in Safavid era based on the use in prediction (Case study: Persian version of the Topkapi Saray museum Falnama). Negareh, 14 (49), 18-37, (Text in Persian).
Azar, I. (2016). An analysis of genette intertextuality. theories Journal of Literary criticism an stylistics Research, 3, 11-31, (Text in Persian).
Etemadi, E. (2019). An Iconological Reading of “Majnun” in Safavid Illustrations. Fine Arts: Visual Arts. 77, 59-68, (Text in Persian).
Genette, G (1997). Palimpsests: literature in the Second Degree, Translator Channa Newman and Claude Doubinsky. University of Nebraska Press.
Ghazizadeh, KH., Haseli, P. (2019). Artistic Expression in Persian Paintings of the Leili and Majnoon Story in Shah Tahmasp's Quintet Manuscript. Negareh, 50, 76-89, (Text in persian).
Hosseini, S. (2013). The Role and Place of Governing Angels in Bible. Comparative Theology. 5 (11), 115-136, (Text in Persian).
Ibn Babawayh, Mohammad bin Ali, (1992). Man La Yahduruhu al-Faqih, edited by: AliAkbar Ghafari, Qom: Islamic Publications Office, (Text in Persian).
Marasy, M. (2016). The Analysis of Blue Color Usage for Majnun,s Clothing in Persian Painting of Timurid and Safavid Periyods. Negareh, 37, 49-61, (Text in persian).
Milstein, Rachel (2021). Persian Painting: the page and the text as determinants in the construction of pictorial space. Jerusalem Studies in Arabic and Islam. 313-356.
Mohseni Tafti, A., karimi, A. (2020). The Analysis of Angel Motif in the Paintings of Prophet Muhammad’s Ascension During Timurid and Safavid Periods. Graphic Arts & Painting, 2 (3), 203-218, (Text in Persian).
Namvar Motlagh, B. (2007). Transtextuality: Studying the relationships of one text with other texts, Humanities Research, 56, 83-98, (Text in Persian).
Nizami, A. (1997). Layla and Majnun, By Saeed Hamidian, Tehran: Drop, (Text in persian).
Piegay-Gros, Nathalie (2005). Introduction à l'intertextualité. Paris: Dunod.
Saguy, M. R, (2006). The Ascension: The Miraculous Journey of the Prophet, translated by: Mahnaz Shayestehfar, Tehran: Institute of Islamic Art Studies, (Text in Persian).
Samouault, Tiphaine (2005). Intertextuality. Memory of literature. Paris: Armand Colin.
URLs
URL1:https://www.fitzmuseum.cam.ac.uk/gallery/shahnameh/vgallery/section164b4/(access date:2021/05/03).
URL2:https://www.arthermitage.org/The-Khamsa-by-Nizami/Majnun-Taken-by-by-bather-to-The-Ka-bah.htm/ (access date:2021/05/03).
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 132 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 60 |
||