آهنگرداودی, مژگان. (1401). کشته شدن زبیر بن باطا از بنوقریظه؛ بخش جعلی در روایت آزادی او. جلوه هنر, 19(4), 25-47. doi: 10.22051/tqh.2021.37586.3344
مژگان آهنگرداودی. "کشته شدن زبیر بن باطا از بنوقریظه؛ بخش جعلی در روایت آزادی او". جلوه هنر, 19, 4, 1401, 25-47. doi: 10.22051/tqh.2021.37586.3344
آهنگرداودی, مژگان. (1401). 'کشته شدن زبیر بن باطا از بنوقریظه؛ بخش جعلی در روایت آزادی او', جلوه هنر, 19(4), pp. 25-47. doi: 10.22051/tqh.2021.37586.3344
آهنگرداودی, مژگان. کشته شدن زبیر بن باطا از بنوقریظه؛ بخش جعلی در روایت آزادی او. جلوه هنر, 1401; 19(4): 25-47. doi: 10.22051/tqh.2021.37586.3344
کشته شدن زبیر بن باطا از بنوقریظه؛ بخش جعلی در روایت آزادی او
پژوهشگر مطالعات اسلامی، گروه پژوهشی پویافکر، تهران، ایران
چکیده
دسته‌ای از روایات جنگ بنوقریظه دربارۀ کشته شدن فردی از سران این قبیله به نام زبیربن‌باطا است که از عروه‌بن‌زبیر، ابن‌شهاب زهری، و واقدی نقل شده است. در این روایات آمده است که زبیربن‌باطا به دست ثابت‌بن‌قیس از اسارت آزاد شد اما پس از آزادی درخواست کرد که او را بکشند و مسلمانان درخواستش را اجابت کردند. در این نوشتار روایات مربوط به این واقعه به روش تحلیل اِسناد- متن مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد بخش دوم روایت مبنی بر کشته شدن زبیر اضافه‌ای جعلی بر این روایت بوده است؛ زیرا اطلاعاتی متقدم‌تر از این روایات موجود است که می‌گوید ثابت‌بن‌قیس دِین خود را به زبیر ادا کرد و او را آزاد نمود. این مطلب کاملاً با بخش اول این روایات سازگار است. به علاوه، زبیر در هنگام کشته شدن فردی آزاد بوده و کشته شدنش ذیل احکام اسیر قرار نمی‌گیرد، بلکه قتل عمد محسوب می‌شود که در اسلام نهی شده است. با توجه به این بررسی، تحریف انجام شده احتمالاً توسط زهری و در ربع اول قرن دوم صورت گرفته است. این روایت تحریف شده از اواخر قرن دوم به بعد به صورت‌های مختلف در صدور حکم دربارۀ اسیر مورد استناد برخی از فقهای مسلمان قرار گرفته است.
The killing of Zabir Ibn Bata from Bano Qurayzah; A fake addition to the narrative of his freedom
نویسندگان [English]
Mojgan Ahangar Davoodi
Islamic Studies Rearsearcher
Pooyafekr Research Group, Tehran, Iran
چکیده [English]
There is a group of narrations about the battle of Banī Qurayzah about the killing of one of the leaders of this tribe named Zubair Ibn Bātā, which has been narrated from Urwah Ibn Zubair, Ibn Shihāb al-Zuhrī, and al-Wāqidī. According to these narrations, Zubair Ibn Bātā was released by Thābit Ibn Qays, but after his release, he asked to be killed and then the Muslims complied with his request. In this article, the narrations related to this incident were examined using the Isnad-cum-Matn analysis method, concluding that the second part of the narration, i.e. Zubair was killed, has been fabricated and added to this narration; because there is earlier information containing that Thābit Ibn Qays set Zubair free in return of an owe. This is completely consistent with the first part of these narrations. In addition, Zubair was a free man when being killed, and his killing is not subject to captive legal rules but is considered murder which is forbidden in Islam. According to this study, the distortion was probably done by al-Zuhair in the first quarter of the second century. This distorted narration has been used in various ways in the jurisprudence of some jurists of the Islamic school of thought since the end of the second century in issuing a sentence on a captive.
Keywords: Tradition Criticism, Banī Qurayzah, Isnad-cum-Matn Analysis Method, Zubair Ibn Bātā, Killing a Captive
Arafat, Walid, (1976), “New Light on the Story of Banu Qurayza and the Jews of Medina”, Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, p.100-107.
J. Kister, “The Massacre of the Banu Qurayza: A Re-examination of a Tradition”, Jerusalem Studies in Arabic and Islam, v.8, p.61-96.
Pavlovitch, Pavel, (2015), The Formation of the Islamic Understanding of Kalāla in the Second Century ah (718–816 CE), Brill.
Watt, Montgomery, (1952), “The Condemnation of the Jews of Banu Qurayzah”, The Muslim World, v.42, p.160-171.
