پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 932 |
| تعداد مقالات | 7,652 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,492,975 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,884,671 |
بررسی استنادی کتاب عاشورانگاری تسلیـﺔ المُجالس و زینـﺔ المَجالس | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 2، دوره 30، شماره 25، شهریور 1399، صفحه 35-70 اصل مقاله (696.39 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2021.30562.1423 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرضا بارانی* 1؛ سحر نعمتی2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهراء(س)، تهران، ایران | ||
| 2کارشناس ارشد گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، جامعة‌الزهرا، کرج، کرج، ایران | ||
| چکیده | ||
| برگزاری آئین سوگواری عاشورا و گرایش علمای شیعه به نگارش عاشورا در دورۀ صفوی برای تقویت یکپارچه‌‌سازی تشیع در ایران بسیار کارساز بود. یکی از اثربخش‌‌ترین آثار، کتاب تسلیـﺔ المُجالس حائری است. برای شناخت جایگاه علمی این عاشورانگاری، بررسی استنادهای آن به منابع شیعی و اهل سنت بسیار راهگشا بوده و هدف اصلی این نوشتار است. این نوشتار در پی بررسی استنادهای شیعی و سنی تسلیـﺔ المُجالس با رویکرد توصیفی‌تحلیلی و روش گردآوری داده‌‌ها به شیوۀ کتابخانه‌‌ای است تا میزان استناددهی این اثر به منابع شیعی و سنی روشن شود. دستاورد پژوهش آن است که این عاشورانگاری با 66درصد استناد به منابع شیعی و 21درصد استناد به منابع سنی و بیشترین استناددهی به منابع سدۀ ششم مانند مقتل خوارزمی با 46 استناد و سپس منابع سدۀ چهارم مانند کامل الزیارات ابن‌قُولِوَیْه با 34 مورد، از جایگاه اثرگذاری فراوانی برخوردار بوده است. استناد این عاشورانگاری، به منابع دورۀ میانی، نشان از جایگاه مناسب علمی آن دارد. بررسی متن کتاب، نشانگر آن است که استناد به منابع سنی با دیدگاهی هم‌‌گرایانه نسبت‌به منابع روایی اهل سنت رخ داده است. همچنین گونه‌‌های مختلف منابع استنادی نشان از بیشترین استناد به منابع تفسیری در متون شیعی و مقتل در متون اهل سنت دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عاشورانگاری؛ تسلیـﺔ المُجالس و زینـﺔ المَجالس؛ حائری؛ استنادهای منابع شیعه؛ استنادهای منابع اهل سنت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Citation Survey of a Narration of ‘Ashura, The Book Tasliyat-Al-Mojales va Zinat-Al-Majalis | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Reza Barani1؛ Sahar Naamati2 | ||
| 1Assistant Professor, Department of History, Faculty of Literature, Al-Zahra University, Tehran, Iran | ||
| 2M.A of History Department, Faculty of Literature, Al-Zahra University, Karaj, Karaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Holding the ritual of ʿAshura mourning and the tendency of Shiʿite scholars to write about ʿAshura in the Safavid period was very effective in strengthening the integration of Shiism in Iran. One of the most impressive works in this issue is Haeri's book called Tasliyat-Al-Mojales. To realize the scientific status of this work, examining its references to Shiʿite and Sunni sources is very important and is the primary purpose of this article. This paper tries to study the Shiʿite and Sunni references of Tasliyat-Al-Mojales with a descriptive-analytical approach and the method of collecting data in a library manner to clarify the number of citations to Shiʿite and Sunni sources. The result of this examination is that this book has 66% citation of Shiʿite sources and 21% citation of Sunni sources. Having the most citation to 6th century sources such as Maghatel of Kharazmi with 46 citations and then 4th century sources such as Kamel Al-Ziyarāt Ibn Qulwiya with 34 cases, This work has had a very influential place. The citation to the Middle Ages sources shows its appropriate scientific position. The study of the book's text indicates that the reference to Sunni sources has taken place with a comprehensive perspective on Sunni narrative sources. Additionally, different types of citation sources show that the most references have been given to interpretive sources of Shiʿite texts and the Maghatel of Sunni texts. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Narration of ‘Ashura, Tasliyat-Al-Mojales va Zinat-Al-Majalis, Haeri, citation of Shiite sources, citation of Sunni sources | ||
| مراجع | ||
|
کتاب‌شناخت ابن‌اثیر، علی‌بن‌محمد(1385 ق) الکامل فی التاریخ، بیروت: دار صادر. ابن‌قُولِوَیْه، جعفربن‌محمد (1356ق) کامل الزیارات، به تحقیق و تعلیقِ عبدالحسین امینی، نجف: مطبعـﺔ المبارکـﺔ المرتضویه. ابن‌منظور، احمدبن‌مکرم(1414 ق) لسان العرب، چاپ 3، بیروت: دار صادر. ابن‌نما، جعفربن‌محمد(1406 ق) مثیر الاحزان، قم: مدرسۀ الامام المهدی «عج». اخطب خوارزم، موفق‌بن‌احمد(1388) مقتل الحسین (ع)، چاپ2، قم: انوار الهدی. اسپناقچی پاشازاده، محمد عارف(1379) انقلاب الاسلام بین الخواص والعوام، به تصحیح رسول جعفریان، تهران: دلیل. افندی اصفهانی، عبدالله‌بن‌عیسی‌‌بیگ(1401ق) ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، تحقیق احمد حسینی اشکوری، به اهتمام محمود مرعشی، قم: کتابخانۀ آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی(ره). امین، محسن(1403ق) أعیان الشیعه، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. ترکمان، اسکندر بیگ (منشی)(1314) تاریخ عالم‌آرای عباسی، تهران: دارالطباعه آقا سید مرتضی. جعفریان، رسول(1379) صفویه در عرصۀ دین، فرهنگ و سیاست، قم: پژوهشکدۀ حوزه و دانشگاه. _________(1379) «نقش احمدبن‌حنبل در تعدیل مذهب اهل سنت»، هفت آسمان، شمارۀ 5. جوزفا، باربارو(1349) سفرنامه‌‌های ونیزیان در ایران، شش سفرنامه، ترجمۀ منوچهر امیری، تهران: خوارزمی. رنجبر، محسن(1386) «سیری در مقتل‌نویسی و تاریخ‌نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر (3)»، تاریخ اسلام در آینۀ پژوهش، شمارۀ16. سبکی، تاج‌الدین[بیتا] طبقات الشافعیه الکبری، محقق: محمود محمد الطناحی و عبدالفتاح محمد الحلو، قاهره: دار احیاء الکتب العربیه. شیرازی (نویدی)، خواجه زین‌‌العابدین علی(عبدی بیگ)(1369) تکملـﺔ الأخبار، تصحیح و تعلیقات عبدالحسین نوایی، تهران: نشر نی. صدرایی‌نیا، علی(1375) « تسلیـﺔ المجالس و زینـﺔ المجالس،کتاب حدیثی از قرن دهم» بخش2، فصل‌نامۀ علوم حدیث، شمارۀ 2. صفار، محمد‌بن‌حسن(1362) بصائر الدرجات الکبری، تهران: مؤسسـﺔ الاعلمی. طبری امامی الصغیر، محمدبن‌جریر(1427) نوادر المعجزات فی مناقب الأئمـﺔ الهداة(ع)، تحقیق باسم محمد الأسدی، قم: دلیل ما. طوسی، محمدبن‌جعفر(1414 ق) امالی، به تحقیقِ مؤسسـﺔ البعثـﺔ، قم: دار الثقافـﺔ. _____________(1417 ق) الفهرست، به تحقیقِ الشیخ جواد القیومی و مؤسسـﺔ نشر الفقاهـﺔ، قم: مؤسسـﺔ النشر الاسلامی. _____________(1365 ق) تهذیب الأحکام فی شرح المقنعـﺔ للشیخ المفید، به تحقیقِ علی آخوندی، چاپ4، تهران: دارالکتب العلمیه. قزوینی، عبدالجلیل(1358) نقض، تصحیح جلال‌الدین محدث، تهران: انجمن ناشران ملی. قطب راوندی، سعیدبن‌هبـﺔالله(1366ش) الدعوات، قم: مدرسـﺔ الامام المهدی(عج). __________________(1409ق) قصص الانبیا، به تصحیحِ غلامرضا عرفانیان، مشهد: مجمع البحوث الاسلامیه. قمی، عباس(1368) الکنی و الألقاب، چاپ5، تهران: مکتبه الصدر. کرکی الحائری، محمدبن‌ابی‌‌الطالب(1418ق) تسلیـﺔ المُجالس و زینـﺔ المَجالس، به تحقیقِ فارس حسّون کریم، قم: مؤسسـﺔ المعارف الاسلامیه. متقی الهندی، علی‌بن‌حسام الدین(1409 ق) کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، به تحقیقِ بکری حیانی و صفوة سقا، بیروت: مؤسسـﺔ الرساله. مجلسی، محمدباقربن‌محمدتقی، [بیتا]، بحار الأنوار الجامعـﺔ لدرراخبار الأئمـﺔ الأطهار، به تصحیحِ محمدباقر محمودی، تحقیق عبدالزهرا علوی، بیروت: مؤسسـﺔ الوفا. مروة، علی(1987) التشیع بین جبل العامل و ایران، لندن: ریاض الرئیس. مطهری، مرتضی(1364) حماسۀ حسینی، تهران: صدرا. منزوی، محمدمحسن(آقابزرگ تهرانی)(1403ق) الذریعـﺔ الی تصانیف الشیعه، چاپ3، بیروت: دارالأضوا. میرزا سمیعا، محمدسمیع (1368) تذکرة الملوک، به‌کوشش محمد دبیرسیاقی، همراه با سازمان اداری حکومت صفوی (تعلیقات بر تذکرة الملوک) و مینورسکی، ترجمۀ مسعود رجب‌نیا، چاپ2، تهران: امیرکبیر. نجاشی، احمدبن‌علی(1365) رجال النجاشی، به تحقیقِ موسی الشبیری الزنجانی، چاپ6، قم: مؤسسـﺔ النشر الاسلامی. نصیبی الشافعی، محمدبن‌طلحه، [بیتا]، مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول، به تحقیقِ عبدالعزیز طباطبایی، بیروت: مؤسسـﺔ البلاغ. نصیری، عزت‌الله و حمیدرضا امینه (1389) «نقش علما و دانشمندان عصر صفوی در گسترش فرهنگ شیعه»، مسکویه، دورۀ 5، شمارۀ 13. یاقوت حموی، یاقوت‌بن‌عبدالله(1993 م) معجم البلدان، بیروت: دار صادر. List of sources with English handwriting Persian and Arabic Sources - Afandī Esfahānī, ‘Abdallāh b. ‘Essā Bayg (1401), Rīāż al-‘Olamā va Ḥayāż al-Fożalā, edited by Aḥmand Ḥosaynī Aškevarī and Maḥmūd Mar‘ašī, Qom: Kitābḵāna-ye Āyatallāh al-‘Oẓmā Mar‘ašī Naĵafī.[In Persian] - Aḵṭab Ḵārazm, Movafaq b. Aḥmad (1388), Maqtal al- Ḥosayn (pbuh), Qom: Anvār al-Hodā. - Amīn, Moḥsin (1403), A‘ayān al-Šī a, Beirut:, Dār al-Ta‘ārof lil Maṭbū‘āt. - Ebn Aṯīr, ‘Alī b. Moḥammad (1385), Al-Kāmil fi al-Tārīḵ, Beirut: Dār Ṣādir. - Ebn Ebn Qolivayh, Ĵafar b. Moḥammad (1356), Kāmil al-Zīārāt, ‘Abd al-Hosayn Amīnī, Najaf: Maṭba‘a al-Mobāraka al-Mortażavīyya. - Ebn Manẓūr, Ahmad b. Mokarram (1414), Lisān al-‘Arab, Beirut: Dār Ṣādir. - Ebn Namā, Ĵafar b. Moḥammad (1406), Maṯīr al-Aḥzān, Qom: Madrasa-ye al-Emām māhdī (pbuh) - Espnāqčī Pāšāzādeh, Moḥammad (1379 Š.), Enqilāb al-Eslām bain al-ḵavāṣ va al-‘Avām, edited by Rasūl Ĵafarīān, Tehran: Dalīl. - Ḥimavī, Yāqūt b. ‘Abdallāh (1993), Mo‘ĵam al-Boldān, Beirut: Dār Ṣādir. - Ĵafarīān, Rasūl (1379 Š.), Ṣafavīyya dar ‘Arsa-ye Dīn, Farhang va Sīāsat, Qom: Pežūhiškada-ye Ḥawza va Dānišgāh. [In Persian] - Ĵafarīān, Rasūl (1379 Š.), “Naqš-e Aḥmad b. Ḥanbal dar Ta‘dīl Maẕhab-e Ahl-e Sonnat”, Haft Āsimān, No. 5, pp. 145-176.[In Persian] - Karakī al-Ḥāerī, Moḥammad b. Abī al-Ṭālib (1418), Taslīyyat al-Maĵālis va Zīnat al-Maĵālis, edited by Faris Ḥssūn Karīm, Qom: Moassisa al-Ma‘ārif al-Eslāmīyya. - Maĵlisī, Moḥammad Bāqir b. Moḥammad Taqī (n. d.), Biḥār al-Anvār al-Ĵāmi‘a li Dorar Aḵbār al-Aemata al- AṬhār, edited by Moḥammad bāqir Maḥmūdī; ‘Abd al-Zahrā ‘Alavī, Beirut: Moassisa al-Vafā. - Mīrzā Samī‘ā (1368 š.), Taẕkara al-Molūk, edited by Maḥmūd Dabir Sīāqī, with comments by Minorsky, translated by Mas‘ūd Raĵabnīā, Terhran: Amīr Kabīr. [In Persian] - Mottaqī al-Hindī , ‘Alī b. Ḥisām al-Dīn (1409), Kinz al-‘Ommāl fi Sonan al-Aqvāl va al- Af ‘āl, edited by Bakrī Ḥayyānī; Ṣafva Saqā, Beirut: Moassisa al-Risāla. - Monzavī, Moḥammad Mohsen (Āqā Bozorg Tihrānī) (1403), Al-Ẕorī‘a ela al-Taṣānīf al-Šī‘a, Beirut: Dār al- Ażvā. - Morovva, ‘Alī (1987), Al-Tašayo‘ bayn Ĵabal al-‘Āmil va Īrān, London: Riāż al-Raīs. - Moṭaharī, Mortażā (1364 Š.), Ḥamāsa-ye Ḥosaynī, Tehran: Ṣadrā.[In Persian] - Naĵāšī, Aḥmad b. ‘Alī (1365), Riĵāl Naĵāšī, edited by Mūsā al-Šobairī al-Zanĵānī, Qom: Moassisa al-Našr al-Eslāmī. - Naṣībī, Moḥammad b. Ṭalḥa (n. d.), Maṭālib al-So‘ūl fi Manāqib Āl al-Rasūl, edited by ‘Abd al-‘Aziz Ṭabāṭabāīī, Beirut: Moassia al-Bilāḡ. - Naṣīrī, ‘Ezzatallāh; Amīna Ḥamid Reżā (1389 Š.), “Naqš-e ‘Olamā va Dānišmandān-e ‘Aṣr-e Ṣafavī dar Gostariš-e Farhang-e Šī‘a”, Moskūya, 5, No. 13, pp. 165-182. - Qazvīnī, ‘Abd al-Ĵalīl (1358), Naqā, edited by Ĵalāl al-Dīn Moḥadiṯ, Tehran: Anĵoman-e Nāširān-e Millī. - Qomī, ‘Abbās (1368 Š.), Al-Konnī va al-Alqāb, Tehran: Maktaba al-Ṣadr. - Qoṭb Rāvandī, Saīd b. Hibaallāh (1366 Š.), Al-Da‘avāt, Qom: Madrasa al-Emām al-Mahdī (pbuh). - Qoṭb Rāvandī, Saīd b. Hibaallāh (1409), Qiṣaṣ al-Anbīā, Edited by Ḡolām Reżā ‘Erfānīān, Mashhad: Maĵma‘ al-Boḥūṯ al-Eslāmīyya. [In Persian] - Ranĵbar, Moḥsen (1386 Š.), “Sairī dar Mqtalnivīsī va Tārīḵnigārī-e ‘Āšūrā az Āḡāz tā ‘Aṣr-e Ḥāżir (3)”, Tārīḵ-e Eslām dat Āīīna-ye Pežūhiš, No. 16, pp. 83-121. [In Persian] - Sabkī, Tāĵ al-Din (n. d.), Ṭabaqāt al-Šāfi‘īyya al-Kobrā, Edited by Maḥmūd Moḥammad al-Ṭanāḥī; ‘Abd al-Fattāḥ Moḥammad al-Ḥilv, Cairo: Dār eḥyā al-Kotob al-‘Arabīyya. - Šīrāzī (Navīdī), Ḵāĵa Zain al-‘Ābidīn ‘Alī (‘Abdī Bayg) (1369 Š.), Takmala al-Aḵbār, edited by ‘Abd al-Hosayn Navāīī, Tehran: Našr-e Nai.[In Persian] - Ṣadrāīī Nīā, ‘Alī (1375 Š.), “Taslīyyat al-Maĵālis va Zīnat al-Maĵālis, Kitāb-e Ḥadīṯī az Qrn-e Dahom”, Part. 2, Faṣlnāma-ye ‘Olūm-e Ḥadīṯ, No. 2, pp. 239-252.[In Persian] - Ṣaffār, Moḥammad b. Ḥasan (1362 Š.), Baṣāir al-Daraĵāt al-Kobrā, Tehran: Moassisa al-‘Elmī. - Torkamān, Eskandar Bayg (Monšī) (1314 Š.), Tārīḵ-e ‘Ālam Ārā-ye ‘Abbāsī, Tehran: Dār al-Ṭibā‘a Āqā Sayyed Mortażā. [In Persian] - Ṭabarī Emāmī al-Ṣaḡīr, Moḥammad b. Ḥarīr (1427), Navādir al-Mo‘ĵizāt fi Manāqib al-Aemma al-Hodā ‘Alayha al-Salām, edited by Moḥammad al-Asadī, Qom: Dalīl-e Mā. - Ṭūsī, Moḥammad b. Ĵafar (1414), Amālī, edited by Moassisa al-Biṯā, Qom: Dār al-Ṯiqāfa. - Ṭūsī, Moḥammad b. Ĵafar (1417), Al-Fihrist, edited by Al-Šaīk Ĵavād al-Qayūmī va Moassosa Našr al-Fiqāha, Qom: Moassisa al-Našr al-Eslāmī. - Ṭūsī, Moḥammad b. Ĵafar (1365), Taẕīb al-Ahkām fi Šarḥ al-Maqna‘a lil Šaīḵ al-Mofid, edited by ‘Alī Āḵūndī, Tehran: Dār al-Kotob al-Elmīyya.
English Source - Barbaro, Josefa; Ambrosio Contarini (1873), Travels to Tana and Persia, and a Narrativeof Italian Travels in Persia by Josefa Barbarosa and Ambrogio Contarini, translated from the Italian by William Thomas, Burt Franklin Publisher.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 380 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 268 |
||