پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 967 |
| تعداد مقالات | 8,010 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,573,532 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,616,215 |
تأثیر گفتمان ملی‌گرایی بر بازنمایی ایران باستان در تاریخ‌نگاری جدید دورۀ قاجار (مطالعۀ موردی نامۀ خسروان جلال‌الدین میرزا قاجار) | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 1، دوره 29، شماره 23، تیر 1398، صفحه 9-31 اصل مقاله (401.49 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2019.24484.1320 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد امیر احمدزاده* 1؛ محمد نیازی2 | ||
| 1استادیار، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، | ||
| 2دانشجوی دکترای تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| چکیده | ||
| نخستین بازتاب‌ها از گفتمان ملی‌گرایی و تلاش برای صورت‌بندی تاریخی متناسب با آن، از اواسط سلسلۀ قاجار در ایران شکل گرفت. تجددخواهان این دوره، ایدئولوژی ملی‌گرایی را مهم‌ترین نشانۀ قدرت دولت‌های اروپایی می‌دانستند. میرزا جلال‌الدین، شاهزادۀ قاجاری از نویسندگان و مورخانی پیشگامی است که تاریخ ایران را بر پایۀ منابع جدید و با رویکرد باستان‌گرایانه بازنویسی کرد. مهم‌ترین اثر وی کتاب نامۀ خسروان به خوبی انگیزه‌‌های ایدئولوژیک و سیاسی نویسنده را در بازپردازی خیال‌گونۀ گذشته با اتکا به متون زرتشتیان هند نشان می‌دهد. علاوه‌بر این القای اندیشه‌های باستان‌گرایی و ایران‌ستایی به‌دلیل منورالفکری اولیۀ جلال‌الدین میرزا مهم‌ترین دلالت فرامتنی در تدوین نامۀ خسروان است. نامۀ خسروان به تقلید از شاهنامه، سعی در احیای زندگی و رسوم و سنت‌های شاهان اساطیری ایران دارد و مانند شاهنامه به دانش ضمنی و عامیانۀ مردم ایران از گذشته وارد می‌شود تا مفاهیم ملی‌گرایانه را در اذهان مردم ایران نهادینه کند. مهم‌ترین انگاره‌های ایدئولوژیکی که از ایران باستان در نامۀ خسروان بازنمایی می‌شود، عبارتند از: الف) تغییر مبدأ تاریخ‌نگاری هزار سالۀ ایرانی و در حاشیه قرارگرفتن سراسر تاریخ ایران اسلامی، ب) برجسته‌کردن دورۀ ایران باستان به عنوان عصر طلایی ملت ایران، ج) اهمیت قوم‌گرایی ایرانی و سره‌گرایی‌پارسی، د) معرفی تجدد اروپایی به عنوان ادامۀ ایران باستان، هـ) جعل تاریخ از طریق اتیمولوژی، و) طبیعی و بزرگ جلوه‌دادن تاریخ ملی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاریخ‌نگاری؛ هویت باستان‌گرا؛ نامۀ خسروان؛ جلال‌الدین میرزا قاجار | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Effect of Nationalist Discourse on the Representation of Ancient Iran in the New Historiography of the Qajar Period (A Case Study of Khosravan's Book by Jalal al-Din Mirza Qajar) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Amir Ahmadzade1؛ Mohammad Niazy2 | ||
| 1Assistant Professor, Institute of Humanities and Cultural Studies | ||
| 2PhD student in History of Humanities and Cultural Studies | ||
| چکیده [English] | ||
| The first effects of the nationalist discourse and the attempt to formulate a suitable history of it began from the middle of the Qajar dynasty (early Nasserid period) in Iran. For the intellectuals and modernists of this era, the ideology of nationalism was one of the most important signs of the power of the European states. Jalal al-DinMirza, Qajar prince is one of the first writers and historians who rewrite Iran's history based on new archaic approaches. His most significant work, The Khosrowan’s Book, illustrated the ideological and political motivations of the author in his retrospective restoration, relying on the Zoroastrian texts of India. In addition, the most important transcendental implications in The Khosrowan’s Book are the instigation of archaic and Iranian thought through the early enlightment to Jalal al-Din Mirza. Mirzamalkam Khan and Akhondzadeh's thoughts were two main motivators for the work. Khosrowan's letter to imitation of the Shahnameh is an attempt to revive the life and traditions of the mythological kings of Iran and seeks to establish the Shahnameh in the tacit and popular knowledge of the Iranian people from the past to institutionalize the nationalist concepts in the minds of the Iranian people; the most important ideological ideas From ancient Persia in Khosrowan's letter are: | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Historiography, Ancient Identity, Letter of Khosrowan, Jalaluddin Mirza Qajar | ||
| مراجع | ||
|
کتاب‌شناخت آبادیان، حسین (1387) روایت و فراروایت تاریخی در اندیشۀ جلال‌الدین میرزا قاجار، مجلۀ فرهنگ، زمستان شمارۀ 68. احمدی، حمید (1382) «هویت ملی ایران در گسترۀ تاریخ»، فصلنامۀ مطالعات ملی، سال4، شمارۀ1. آخوندزاده، فتحعلی (1357) الفبای جدید و مکتوبات، گردآورنده: حمید محمدزاده، تبریز: نشر احیاء. اسمیت، آنتونی (1379) فرهنگ، اجتماع و سرزمین: سیاست قومیت و ناسیونالیسم، ترجمۀ نورالله قیصری، فصلنامۀ مطالعات ملی، شمارۀ 4. اعتمادالسلطنه، محمد‌حسن (1367) تاریخ منتظم ناصری، به تصحیح محمداسماعیل رضوانی، جلد 3، تهران: انتشارات دنیای‌کتاب. اکبری، محمدعلی (1384) تبارشناسی هویت جدید ایرانی؛ عصر قاجاریه و پهلوی اول، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. امانت، عباس (1377) «پورخاقان و اندیشۀ بازیابی تاریخ ملی ایران جلال‌الدین میرزا و نامۀ خسروان»، مجلۀ ایران‌نامه، زمستان، شمارۀ 65. اوزکریملی، اوموت (1383) نظریه‌های ناسیونالیسم، ترجمۀ محمدعلی قاسمی، تهران: مؤسسۀ مطالعات ملی، انتشارات تمدن ایرانی. حاجی علی‌لو، سولماز (1384) «بررسی اثرپذیری و موارد الگوبرداری از ایران پیش از اسلام در عصر قاجار با تکیه بر نقش برجسته‌های قاجاری»، مجلۀ انسان‌شناسی، شمارۀ 8. داوری اردکانی، رضا (1365) ناسیونالیسم و انقلاب، تهران: دفتر پژوهش‌ها و برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت ارشاد اسلامی. ذاکر اصفهانی، علی‌رضا (1381) مؤلفه‌های هویت ملی در ایران، به اهتمام گروه تحقیقات‌سیاسی اسلام(هویت ایرانی در کشاکش تحولات سیاسی در چهار قرن اخیر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. شیرازی، ماه‌منیر (1394) «بررسی نسخۀ مصور نامۀ خسروان و تأثیر آن در هنر دورۀ قاجار»، فصلنامۀ علمی و پژوهشی کنگره، شمارۀ 33، بهار 94. فردوسی، ابوالقاسم (1386) شاهنامۀ فردوسی، تصحیح ناهید فرشادمهر، جلد اول، تهران: انتشارات محمد. قاجار، جلال‌الدین میرزا (1355) نامۀ خسروان، تصحیح مصطفی انصاری و مجید انصاری، زیر نظر مجید رهنما، تهران: سازمان انتشارات وآموزش انقلاب اسلامی. قدیمی قیداری، عباس (1393) تداوم و تحول تاریخ‌نویسی در ایران عصر قاجار، تهران: انتشارات پژوهشکدۀ تاریخ اسلام. ____________ (1391) «تاریخ‌نویسی باستان‌گرا و ناسیونالیستی در ایران عصرقاجار»، فصلنامۀ مطالعات تاریخ ایران‌اسلامی، سال اول، شمارۀ اول. کچویان، حسین (1387) تطورات گفتمان‌های هویتی ایران؛ ایرانی در کشاکش با تجدد و ما بعد تجدد، تهران: نشر نی. ملک ایرج‌میرزا قاجار (1387) تاریخ ملک‌زادگان تخمۀ قاجار یا شجره‌نامۀ قاجار، به تصحیح میرهاشم محدث، گنجینۀ بهارستان، به کوشش سیدسعید میرمحمدصادق، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. نائبیان، جلیل (1389) «مانکجی لیمجی و جامعۀ زرتشتیان عصر قاجار»، فصلنامۀ تاریخ‌نامۀ ایران بعد از اسلام، سال اول، شمارۀ اول. نقیب زاده، احمد (1393) تاریخ دیپلماسی و روابط بین‌الملل از پیمان وستفالی تا امروز، تهران: نشر قومس. هابزباوم، اریک (1383) «تکه‌چسبانی‌های هویت»، ترجمۀ مهرداد جلوه‌گر، مجلۀ جام‌جم. ________ (1382) ملت و ملت‌گرایی پس از 1870، ترجمۀ جمشید احمدپور، تهران: نشر نیکا. هاچینسون و اسمیت، جان و آنتونی(1386) ملی‌گرایی، ترجمۀ مصطفی یونسی و علی مرشدی‌زاده، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی. هلد، دیوید (1386). دولت مدرن؛ مجلد دوم از مجموعۀ فهم جامعۀ مدرن، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 854 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 550 |
||