پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 939 |
| تعداد مقالات | 7,734 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,750,344 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,073,702 |
نقش سیاست های تأمین مسکن در نارضایتی کارگران شرکت نفت انگلیس و ایران در مناطق نفت‌خیز خوزستان مطالعۀ موردی: از آغاز کشف نفت تا ملی شدن صنعت نفت (1287-1330ش) | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 3، دوره 29، شماره 43 - شماره پیاپی 133، آبان 1398، صفحه 53-78 اصل مقاله (678.05 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2019.21648.1743 | ||
| نویسنده | ||
| کاوه رستم پور* | ||
| استادیار گروه معماری دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| چکیده | ||
| در میان عوامل درونی ایجاد نارضایتیهای کارگران از شرکت نفت انگلیس و ایران، موضوع تأمین مسکن نقش مهمی داشته است؛ زیرا علاوه بر تأمین سرپناه، هویت کارکنان شرکت و خانوادۀ آنها را نیز تشکیل میداد. با وجود این، نقش آن نسبت به سایر عوامل شغلی و معیشتی در طول زمان فعالیت شرکت نفت، مورد پژوهش مستقل قرار نگرفته است. بر همین اساس، در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از مطالعات کتابخانهای و اسناد بایگانیها تلاش شده است تا جایگاه سیاستهای تأمین مسکن کارگران ایرانی شرکت، نسبت به سایر عوامل نارضایتی و اهمیت آن در زمانهای مختلف تبیین شود. نتایج پژوهش نشان داد که از زمان اکتشاف نفت تا اصلاح قرارداد دارسی در سال 1312ش، موضوع مسکن نقش مهمی در ایجاد نارضایتی کارگران نداشته است، اما پس از سال 1312 و به‌ویژه با پایان یافتن سلطنت رضاشاه و همچنین افزایش کارگران طی جنگ جهانی دوم، تأمین مسکن اصلیترین عامل نارضایتی کارگران بود که باعث اعتصاب‌های گسترده در سال 1325 و تغییر در سیاستهای شرکت به سمت تولید انبوه مسکن و برآوردن خواستۀ آنها شد. البته با ادامۀ اعتصاب‌ها و همچنین ملی شدن صنعت نفت، فرصت کافی برای اجرای این برنامهها باقی نماند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شرکت نفت انگلیس و ایران؛ مسکن؛ مناطق نفت‌خیز؛ نارضایتی کارگران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Housing Policies in the Dissatisfaction of Workers of Anglo Iranian Oil Company in Khuzestan Oilfields | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Kaveh Rostampour | ||
| Assistant Professor of Architecture, Faculty of Engineering, Shahid Chamran University of Ahvaz | ||
| چکیده [English] | ||
| The issue of housing has always played an important role among the internal factors contributing to the dissatisfaction of the workers of Anglo-Iranian Oil Company (AIOC) and the strikes held by them, because providing housing meant providing a shelter and giving identity to workers and their families. However, the role of housing issue in comparison with other occupational and welfare factors that affected AIOC during its operation has not been studied independently. Therefore, the present study has adopted a descriptive-analytical method and benefited from library-based and archival research to determine the role and importance of housing policies in various periods compared to other factors that resulted in dissatisfaction among the Iranian workers of AIOC. The Results showed that since the discovery of oil in Iran until the amendment of the D’Arcy agreement in 1933, the housing issue had not played any significant role in the dissatisfaction of workers, while it had become the main factor in this regard after 1933, especially after the end of Reza Shah’s rule and the rise in the number of the company’s workers during the second world war. The strikes held by the workers in 1946 made AIOC to change its policies and move toward mass production and satisfying the needs of its workers, but the company did not have enough time to implement its programs as the strikes continued and the Iranian oil was nationalized. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Anglo-Iranian Oil Company, Housing, Oilfields, Workers dissatisfaction | ||
| مراجع | ||
|
منابع و مآخذ - احسانی، کاوه (پاییز 1378)، «تجدد و مهندسی اجتماعی در شرکت- شهرکهای خوزستان: نگاهی به تجربه آبادان و مسجدسلیمان»، فصلنامه گفتگو، شماره 25، صص9-46. - اطهاری، کمال (مرداد و شهریور1370)، «مسجد سلیمان شرکت شهری مدنیت یافته»، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره 47 و 48، صص65- 69. - بختیاری، خسروخان (مهر1356)، «خاطرات سردار ظفر»، مجله وحید، شمارۀ 217، صص 58-60. - بیات، کاوه (آذر1384)، «در کنار یا بر کنار از کارگران ایران: (آبادان، اردیبهشت 1308)»، فصلنامه گفتگو، شماره 44، صص 69-86. - «بیوگرافی رینولدز نخستین کاشف نفت ایران» (1351)، ترجمۀ باقر علوی، مجله وحید، شماره 106، صص766- 779. - جعفری قنواتی، محمد (1383)، «نفت و بازتاب آن در آثار داستان‌نویسان خوزستانی»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 19، صص127- 147. - حسننیا، محمد و هدی سلیمی (پاییز1390)، «اوضاع مناطق نفت‌خیز ایران پس از کشف نفت و تشکیل شرکت نفت ایران و انگلیس»، پیام بهارستان، سال چهارم، شماره 13، صص505- 554. - حشمت‌زاده، محمدباقر (اسفند 1383)، «آرزوهای دارسی طعم کنسرسیوم»، مجله زمانه، سال سوم، شماره 30، صص3-21. - دورتینگ، پولین لاواین (1382)، «شهرکهای شرکت نفت انگلیس و ایران در خوزستان؛ مطالعهای درباره تاریخ شهرک‌نشینی (1951-1908)»، ترجمۀ بشیر یاقمورلی، فصلنامه تاریخ روابط خارجی، شماره 15، صص199- 206. - سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: سند شماره 33529/230. - سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: سند شماره 942/240. - سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: سند شماره 4004/240. -شیخ الاسلامی، جواد (فروردین تا خرداد 1366)، «دیدارها و یادگارها: خاطرات سر جان کدمن و داستان تجدید امتیاز نفت جنوب»، فصلنامه آینده، سال سیزدهم، شماره 1 تا 3، صص63- 82. - عباسی شهنی، دانش (1375)، تاریخ مسجدسلیمان (از روزگاران باستان تا امروز)، تهران: انتشارات هیرمند. - علم، محمدرضا و عصمت بابادی (بهار1394)، «تأثیر اقدامات شرکت نفت انگلیس و ایران در ساختار اقتصادی، عمرانی و فرهنگی اهواز»، فصلنامه گنجینه اسناد، شماره 97، صص28- 50. - علم، محمدرضا و سکینه کاشانی (بهار و تابستان 1395)، «بررسی عملکرد شرکت نفت انگلیس و ایران در مقابل نیروی کار بومی (از ابتدا تا ملی شدن نفت)»، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، شماره 18، صص163- 180. - قاسمی، ایرج و محمدعلی محمدی (1396)، تحولات اجتماعی شهرهای نفتی: تاریخ یکصدساله مناطق نفت‌خیز جنوب، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی. - کاشانی، سکینه و محمدرضا علم (پاییز و زمستان1396)، «زمینههای شکلگیری اعتصابات کارگران نفت در خوزستان(1330-1329)»، فصلنامه پژوهشنامه تاریخ‌های محلی ایران، دوره 6، شماره اول (پیاپی 11)، صص11- 24. - کاشانی، میرزا تقی‌خان (1370)، «گنج شایگان (گزارش سفر خوزستان)»، به اهتمام جمشید مظاهری، نشریه دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دورۀ دوم، شماره 3، صص127- 206. - کرینسون، مارک (زمستان 1385)، «آبادان: شهرسازی و معماری تحت مدیریت شرکت نفت انگلیس و ایران»، ترجمۀ فرزین فردانش، فصلنامه گلستان هنر، شماره 6، صص95- 107. - ندیم، مصطفی و رضا حبیبینژاد (زمستان 1395)، «روند شکلگیری اعتصابات کارگری در مناطق نفت‌خیز خوزستان»، فصلنامه تاریخ اسلام و ایران، دورۀ 26، شماره 32 (پیاپی 122)، صص 159- 186. - نوذرپور، علی (پاییز 1369)، «بررسی سازمان قدرت جامعۀ عشایری عرب استان خوزستان»، فصلنامه رشد آموزش علوم اجتماعی، شماره 5، صص56- 61.
- Bamberg, J.H. (1994). The history of British Petroleum Company-Vol.2- The Anglo Iranian years 1928- 1954, Cambridge: Cambridge University Press - Ferrier, R. (1982).The history of British Petroleum Company-Vol.1- The Developing years 1901- 1932, Cambridge: Cambridge University Press - Karimi, P.(2009). Transitions in Domestic Architecture and Home Culture in Twentieth Century inIran, Ph.D Thesis in Architecture, Massachussetts Institute of Technology - Karimi, P.(2013). Domesticity and Consumer Culture in Iran: Interior Revolutions of the Modern Era, New York: Routledge - TNA. D7654831. Ref: CAB/129/13 - TNA. D7655059. Ref: CAB/129/18 - TNA. D7656081. Ref: CAB/129/42 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 712 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 349 |
||