تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 926 |
تعداد مقالات | 7,634 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,435,080 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,850,958 |
الکسی پترویچ یرملوف و مدیریت استعمار تزاری در جنوب قفقاز (1231/1816-1242/1827) | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 7، دوره 29، شماره 42 - شماره پیاپی 132، شهریور 1398، صفحه 149-171 اصل مقاله (309.88 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2019.22314.1783 | ||
نویسنده | ||
جواد مرشدلو* | ||
استادیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
اشغال نظامی تفلیس و ولایات ایرانیِ آن سوی ارس در ربع نخست سدة سیزدهم/نوزدهم گام نخست روسیة تزاری در جهت تأسیس یک نظم جدید استعماری در جنوب قفقاز بود. این نظم جدید استعماری، زمینهای فراهم کرد که در بستر آن روندِ تغییر نظام سیاسی، اداری و اجتماعیِ حاکم بر اراضی تصرفشده و الحاق ساختاری آن به امپراتوری تزاری مدیریت شود. در پژوهش پیشِرو کوشش شده است ماهیت راهبرد استعماریِ روسیة تزاری در قبال حوزة مسلماننشین جنوب قفقاز و سازوکار عملیاتی آن در مراحل آغازین، بر محور رفتار و اقدامات یک چهرة محوری آن یعنی الکسی پترویچ یرملوف بررسی شود. پرسشِ محوری تحقیق ناظر بر تبیین رابطهای است که میتوان میان اقدامات یک فرماندار نظامی و سیاست کشور متبوع وی جهت ایجاد یک ساختار استعماری تشخیص داد. این بررسی با رویکرد تاریخ سیاسی و اداری و با تکیه بر اطلاعات موجود در گزارشها و اسناد آرشیوی به زبانهای مختلف از جمله روسی انجام شده است. مقاله در سه بخش تنظیم شده است: بخش نخست به اقدامات سیاسی و نظامی یرملوف اختصاص یافته، بخش دوم، سیاست وی در جهت پیریزی یک ساختار اداری جدید را میکاود و در بخش سوم، تدابیر اقتصادی وی بررسی شده است. نتیجة پژوهش نشان میدهد که نظم استعماری روسی در جنوب قفقاز، بهویژه در مراحل نخست تأسیس آن، سرشتی نظامی، دستوری و شخصیتمحور داشت. به بیان دیگر، فرماندهان نظامی روس و اقدامات شخصی آنها در شکلگیری و توسعه این نظم استعماری نقشِ محوری داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
استعمار روسی؛ روسیة تزاری؛ قفقاز؛ نظم استعماری؛ یرملوف | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A.P. Yermolov and His Administration of Russian Colonial Rule of Transcaucasia(1231/1816-1242/1827) | ||
نویسندگان [English] | ||
Javad Morshedloo | ||
Assistant Professor, Department of History, Tarbiat Modares University | ||
چکیده [English] | ||
Tsarist Russia's conquest of Southern Caucasia in the early 19th century was her first step toward establishing a new colonial order in the region. This colonial order prepared the situation for more extensive changes in political, social and administrative fields and was of crucial importance for structural integration of the region into the Russian empire. Focusing on the career of A. P. Yermolov and his policies, this paper aims to re-evaluate the earliest phases of these colonial changes. With a political and administrative approach and based on contemporary sources and archival data, it aims to prepare an explanation of the nature of Russian colonialism in Transcaucasia. This paper is organized into three parts; the first one deals with the politico-administrative aspect of Yermolov policy, the second one surveys his policies to establish a new social and administrative order, and the last part sheds lights on his economic policies to strengthen the new colonial established order. As the results show, the nature of Russian colonial rule in Transcaucasia was apparently affected from the military-instructive approaches of its founders. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Caucasus, Colonial order, khanate, Russian colonialism, Yermolov | ||
مراجع | ||
- اسناد فارسی آرشیو دولتی گرجستان(کوتهنوشت: افاگ): فوند 2، 1450، 1452. - باکیخانوف، عباسقلیآقا(1383). گلستان ارم. چاپ علمی- انتقادی به همّت عبدالکریم علیزاده. تهران: ققنوس. - بینا، علیاکبر(1342). تاریخ سیاسی و دیپلماسی ایران. جلد اول. از گلناباد تا ترکمنچای. تهران: دانشگاه تهران. - جهانگیرمیرزا قاجار(1384). تاریخ نو. به سعی و اهتمام عباس اقبال. تهران: علم. - خاوری شیرازی، میرزافضلالله(1380). تاریخ ذوالقرنین. چاپ ناصرافشارفر. تهران: انتشارات مجلس. - دنبلی، عبدالرزاقبیگ (1383). مآثر سلطانیه. تصحیح غلامحسین زرگرینژاد. تهران: مؤسسه ایران. - رشتیانی، گودرز(1392). «دیپلماسی در میانه دو جنگ: سفارت ژنرال یرملوف به ایران و دستاوردهای آن». مطالعات اوراسیای مرکزی. دوره 6. شماره 12. بهار و تابستان. صص 74-95. - زرگرینژاد، غلامحسین(1390). «موافقتنامه گلستان: قرارداد متارکه جنگ یا عهدنامة قطعی؟!». مطالعات تاریخ اسلام. سال سوم. بهار. شماره 8. صص 78-101. - سپهر، محمدتقی لسانالملک(1344). ناسخ التواریخ، جزء اول، سلاطین قاجاریه. تصحیح محمدباقر بهبودی. تهران: کتابفروشی اسلامیه. - شمیم، علیاصغر(1371). تاریخ ایران در دوره سلطنت قاجار. تهران: انتشارات علمی. - عبداللهیف، فتحالله[1356]. گوشهای از تاریخ ایران. ترجمه غلامحسین متین. تهران: انتشارات ستاره. - علوی شیرازی، میرزامحمدهادی(1363). دلیل السفراء، سفرنامه میرزا ابوالحسن خان ایلچی به روسیه. تصحیح محمد گلبن. تهران: دنیای کتاب. - قراباغی، میرزایوسف(1390). تاریخ صافی، تاریخ قراباغ از ابتدا تا دوره دوم جنگهای روس و ایران. به کوشش حسین احمدی. تهران: مؤسسة مطالعات تاریخ معاصر. - مرشدلو، جواد(1392). «دیپلماسی، جنگ و حاکمیت سیاسی: نگاهی دوباره به مناسبات ایران و انگلستان در ابتدای سده سیزدهم/نوزدهم». پژوهشهای علوم تاریخی. بهار و تابستان. شماره 5. صص 157-174. - --------- (1393)، «آخرین سالهای حکومت خاندان جوانشیر بر قراباغ: پژوهشی برمبنای اسناد آرشیوی»، مطالعات علوم تاریخی خوارزمی. سال دوم، شماره دوم، صص 91-113. - --------- (1394). «استعمار روسی و اسلام شیعی: سیاست روسیة تزاری در قبال شیعیان در نخستین سالهای اشغال قفقاز». مطالعات تاریخ اسلام. سال هفتم. شماره 26. پاییز. صص 127-149. - مکلین، فیتس روی (1370). شیخشامل داغستانی، ترجمه و تلخیص کاوة بیات. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. - منفرد، افسانه و کاوه بیات(1374). چچنها در گذر تاریخ. تهران: بنیاد دایرةالمعارف اسلامی. - میرزاسمیعا(1368). تذکرة الملوک. به کوشش سیدمحمد دبیرسیاقی. به ضمیمه سازمان اداری حکومت صفوی یا تعلیقات مینورسکی. ترجمه مسعود رجبنیا. تهران: امیرکبیر. - نصیری، علینقی(1371). القاب و مواجب دوره سلاطین صفویه. تصحیح یوسف رحیملو. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. - وقایعنگار مروزی، میرزا محمدصادق. تاریخ جهانآرا. نسخهخطی شماره 13766. مجلس شورای اسلامی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 638 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 510 |