تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,666 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,512,873 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,895,526 |
تحلیل جایگاه موبدان و کارکرد اقتصادی آنان در ساختار نظام سیاسی – اجتماعی ساسانیان | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 1، دوره 25، شماره 27، آذر 1394، صفحه 35-63 اصل مقاله (598.83 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2015.2113 | ||
نویسندگان | ||
علی بهادری1؛ کریم یوسف جمالی* 2؛ فیض الله بوشاسب گوشه3 | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی گروه تاریخ، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران | ||
2دانشیار گروه تاریخ، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران | ||
3استادیار گروه تاریخ، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران | ||
چکیده | ||
کیفیت ارتباط وضرورت همراهی دین وسیاست درایران عصرساسانی،پیامدها وتبعاتی راایجادکردکه مستقیم یاغیرمستقیم،درتحولات اجتماعی،حوادث تاریخی وانواع فعالیت های اجتماعی مردمان آن روزگار،تاثیر گذاربود.نهاد دین وطبقه موبدان،بعنوان متولیان معنویت واعتقادات جامعه،از قبل تبیین یک جهان بینی خاص ونوع تعاملات ورویکرد خود،جامعه ای بسته پدید آوردندکه ضمن حذف مخالفان ورقیبان،انتفاع حداکثری ازامکانات ومواهب مادی ومعنوی درعرصه اجتماعی واقتصادی رادرانحصارخودگرفتند.برخورد بسیار قهرآمیزموبدان بانهضت هاوجنبش های اجتماعی واعتقادی رقیب وادیان غیرهمسووتسلط برمنابع قدرت وثروت درقالب رسمیت یافتن دین زرتشت وهمراهی دونهاد دیانت وسلطنت درعصرساسانی وکارکردمتنوع آتشکده ها،به همان نسبت که این طبقه اجتماعی رابرخوردارکرد،جامعه رادر سیرتوسعه وعدالت فراگیر آسیب پذیر نمود.این پژوهش برآن است تا بااستفاده شیوه تحقیق کتابخانه ای وتحلیل تلفیقی دادهای تاریخی،ضمن بهره گیری ازطیف متنوعی ازمنابع،جایگاه موبدان درجامعه ساسانی راباز شناسی کرده وازقبل آن ضمن تمرکزبرفعالیت هاوعملکرد های اقتصادی موبدان،بخشی ازساختار نظام سیاسی واقتصادی ساسانیان رابازکاوی نمایدو ازآن دو،قسمتی ازهویت تاریخی وپیشینه فرهنگی وتمدنی ایران زمین درآخرین دوره ازعهدباستان را مورداستقراءواستدلال قراردهد.نتایج حاصل حاکی ازآن است که موبدان علاوه برفعالیت های فرهنگی،اجتماعی واعتقادی،بربخش نمادینی ازفعالیت های اقتصادی نیزتسلط داشتند وازاین راه عایدات عمده ای رانصیب برده وبرچرخه اقتصادی کشوراثرگذاربودند. | ||
کلیدواژهها | ||
ساسانیان؛ موبدان؛ کارکرد اجتماعی؛ فعالیت های اقتصادی؛ آتشکده | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis of the role of priests and their economic functions in the structure of the political system - social Sasanian | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Bahadori1؛ Karim Yousef Jamali2؛ Feyzolah Boushasb Goushe3 | ||
1PhD Candidate in History of Islamic Iran, Islamic Azad University, Branch of Najaf Abad | ||
2Associated Professor, Department of History, Islamic Azad University, Branch of Najaf Abad | ||
3Assistant Professor, Department of History, Islamic Azad University, Branch of Najaf Abad | ||
چکیده [English] | ||
Quality, relevance and necessity of keeping religion and politics in Iran Srsasany, consequences and implications in contemporary society, which caused directly or indirectly, in the social, historical events and social activities of the people of that era, was impressive .Institution of religion and priestly class, as the custodians of morality and beliefs of society, before explaining a particular worldview and interactions, and their approach, which brought about the elimination of opponents and rivals closed society, the maximum advantage of the features and benefits of the material and spiritual realms monopolize economic and social groups very angry violent encounter with priests and religious movements and social movements, religions competing non-aligned and mastery of the sources of power and wealth in the form of official religion of Zoroastrianism and escort agencies and crown Sassanian era and function of various temples ,to the extent that the higher social classes, the vulnerable population in the course of development and Universal justice .This research is to investigate ways of using library compilation and analysis of historical data,while enjoying a variety of sources, Sassanid open position in society of priests and already the focus of economic activity and the priests, the political and economic structure of the Sasanian induction .part of the political and economic structure of the induction of the Sassanids, and the two-part historical identity, culture and history from ancient times to the ground in last place inductive reasoning . The results indicate that the priests in addition to cultural activities, social and faith on the symbolic dominance of economic activity and a major portion of the proceeds raised and contributed to the economic cycle. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Sassanid, priests, social functioning, economic activity, fire temple | ||
مراجع | ||
منابع - ابناثیر، علیبن محمد (1342). اخبار ایران از الکاملابن اثیر. ترجمۀ محمدابراهیم باستانی پاریزی. چ۱. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - ابنحوقل، محمدبن حوقل (۱۳۶۶). صورهالارض. ترجمۀ جعفر شعار. چ۲. تهران: امیرکبیر. - ابنمسکویه، احمدبن محمد (1369) .تجاربالامم. ترجمۀ ابوالقاسم امامی. ج۱. تهران: سروش. - اصطخری، ابراهیمبن محمد (1347). مسالک و ممالک. تصحیح ایرج افشار. چ۱. تهران: بنگاه نشر و ترجمۀ کتاب. - ابودلف (1354). سفرنامۀ ابودلف. تحقیق و پژوهش ولادیمیر مینورسکی. ترجمۀ سیدابوالفضل طباطبایی. چ۱. تهران: زوار. - اوشیدری، جهانگیر (1371). دانشنامۀ مزدیسنا. تهران: نشرمرکز. - ایمانپور، محمدتقی (1371). «مبانی نفوذ و مقام روحانیان زرتشتی در دورۀ ساسانی». یادگارنامۀ استاد عبدالهادی حائری. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. - بارتلمه، کریستیان (1344). زن در حقوق ساسانی. ترجمۀ ناصرالدین صاحبالزمانی. تهران: بینا. - بندهشن فرنبغ دادگی (1380). ترجمۀ مهرداد بهار. چ۲. تهران: توس. - بهار، مهرداد (1375). ادیان آسیایی. تهران: نشر چشمه. - بنونیست، امیل (1354). دین ایرانی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران. - بویس، مری (1384). زرتشتیان، باورها و آداب. ترجمۀ عسکر بهرامی. چ۶. تهران: ققنوس. - -------- (1376). تاریخ کیش زرتشت. ترجمۀ همایون صنعتیزاده. ج۱-۳. چ۲. تهران: توس. - بیانی، شیرین (1380). دین و دولت در عهد ساسانی. تهران: جامی. - پروکوپیوس (1365). جنگهای ایران و روم. ترجمۀ محمد سعیدی. چ۳. تهران: علمی و فرهنگی. - پریخانیان، آناهید (1377). «جامعه و قانون ایرانی». تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانی. پژوهش دانشگاه کمبریج. گردآوری احسان یارشاطر. ترجمۀ حسن انوشه. ج3 (قسمت دوم). چ۱. تهران: امیرکبیر. صص۳۷-۳۳. - پیگولوسکایا.ن و دیگران (1359). تاریخ ایران از دوران باستان تا پایان سدۀ هجدهم میلادی. ترجمۀ کریم کشاورز. تهران: پویش. - تفضلی، احمد (۱۳۷۰). «کرتیر و سیاست؛ اتحاد دین و دولت در دورۀ ساسانی». یکی قطره باران (جشننامۀ استاد دکتر عباس زریاب خویی). بیجا: مهارت. صص737-736. - --------- (1378). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. بهکوشش ژاله آموزگار. چ۳. تهران: سخن. - ثعالبی مرغنی، حسینبن محمد (1375). تاریخ ثعالبی: مشهور به غرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم. ترجمۀ محمد فضایلی. چ۱. تهران: نشر نقره. - جاحظ، عمروبـن بـحر (1386). تاج (آیین کشورداری در ایران و اسلام). ترجمۀ حـبیباللّه نوبخت. تهران: آشیانه کتاب. - حدود العالم من المشرق الی مغرب (1372). تصحیح مریم میراحمدی و غلامرضا ورهرام. چ۱. تهران: انتشارات دانشگاه الزهرا. - حمزه اصفهانی، حمزهبن حسن (1346). تاریخ پیامبران و شاهان (تاریخ سنی ملوک الارض و الانبیا). ترجمۀ جعفر شعار. چ۱. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. - خالقی مطلق، جلال (۱۳۸۷). «از شاهنامه تا خداینامه (جستاری دربارۀ مآخذ مستقیم و غیرمستقیم شاهنامه)». نامۀ ایران باستان (مجلۀ بینالمللی مطالعات ایرانی). س۷. ش۱و۲. پیاپی۱۳و۱۴. صص۳-۱۹. - خضری، جعفربن محمدبن حسن (1338). تاریخ یزد. تصحیح ایرج افشار. چ۱. تهران: بنگاه نشر و ترجمۀ کتاب. - خوارزمی، ابوعبدالله محمدبن احمد (1404). مفاتیحالعلوم. حققه ابراهیم الابیاری، بیروت: الکتاب العربی. - دریایی، تورج (1382 الف). سقوط ساسانیان (فاتحین خارجی، مقاومت داخلی و تصویر پایان جهان). ترجمۀ منصوره اتحادیه و فرحناز امیرخانی حسنکلو. چ۲. تهران: نشر تاریخ ایران. - --------- ( 1382 ب). شاهنشاهی ساسانی. ترجمۀ مرتضی ثابتفر. تهران: ققنوس. - دوشن گیمن، ژاک (1375). دین ایران باستان. ترجمۀ رؤیا منجم. تهران: فکر روز. - دینکرد (۱۳۸۴). آذرفَرْنْبَغ پسر فرخزاد و آذرباد پسر امید. دفتر دوم. آوانویسی و ترجمۀ فریدون فضیلت. تهران: مهرآیین. - دینوری، ابوحنیفه احمدبن داود (1340). اخبارالطوال. ترجمۀ صادق نشئت. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. - رضی، هاشم (1346). فرهنگ نامهای اوستا. 3ج. تهران: فروهر. - روایت امیت اشوهیشتان (1376). ترجمۀ نزهت صفای اصفهانی. چ۱. تهران: نشر مرکز. - روایت پهلوی (1367). ترجمۀ مهشید میرفخرایی. چ۱. تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - زنر، آر. سی (1375). طلوع و غروب زرتشتیگری. ترجمۀ تیمور قادری. تهران: فکر روز. - سرامی، قدمعلی(1368). از رنگ گل تا رنج خار. تهران: علمی و فرهنگی. - سلطانی، فاطمه (۱۳۸۸). ازدواج در ایران باستان و بازتاب آن در آثار منظوم فارسی، قم: فارسی الحجاز. - شایست، ناشایست (1369). ترجمۀ کتایون مزداپور. چ۱. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. - شهرستانی، محمدبن عبدالکریم (۱۳۵۰). الملل و النحل. ترجمۀ افضلالدین صدر ترکه اصفهانی. تصحیح محمدرضا جلالی. ج۲. تهران: اقبال. - شیپمان، کلاوس (1384). مبانی تاریخ ساسانیان. ترجمۀ کیکاوس جهانداری. تهران: فرزان روز. - طبری، محمدبن جریر (1352). تاریخ طبری. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. ج2. چ۱. تهران: انتشارات بنیاد جنگ ایران. - عریان، سعید (1382). متنهای پهلوی. چ۱. تهران: انتشارات میراث فرهنگی. - فرای، ریچارد (1383). تاریخ ایران باستان. چ۱. ترجمۀ مسعود رجبنیا. تهران: علمی و فرهنگی. - --------- (1377). میراث باستانی ایران. ترجمۀ مسعود رجبنیا. تهران: علمی و فرهنگی. - فردوسی، ابوالقاسم (1314). شاهنامه. بهاهتمام سعید نفیسی. ۱۰ جلد. تهران: کتابخانه و مطبعۀ بروخیم. - قزوینی، زکریا بن محمد (1366). آثارالبلاد و اخبارالعباد. ترجمۀ عبدالرحمن شرفکندی. چ۱. تهران: نشر مؤسسۀ اندیشۀ جوان. - قمی، حسنبن محمدبن حسن (1361). تاریخ قم. ترجمۀ جلالالدین. چ۱. تهران: توس. - کاوسبحی کاتراک، هیربد (1350). «تمدن و فرهنگ ایران باستان». ترجمۀ فرهاد آبادانی. مجلۀ هوخت. دورۀ ۲۲. ش۷. صص ۶۶-۸۶. - کریستنسن، آرتور امانوئل (1375). ایران در زمان ساسانیان. ترجمۀ رشید یاسمی. چ۵. تهران: دنیای کتاب. - گیرشمن، رومن (1374). ایران از آغاز تا اسلام، ترجمۀ محمد معین. تهران: علمی و فرهنگی. - لوکونین، ولادیمیر گریگوریوچ (1385). تمدن ایران ساسانی. ترجمۀ عنایتالله رضا. تهران: علمی و فرهنگی. - محمدی ملایری، محمد (۱۳۵۶). فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. - مسعودی، علیبن حسین (1374). مروج الذهب و معادن الجوهر. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. ۲ج. چ۵. تهران: علمی و فرهنگی. - مشکور، محمدجواد (1366). تاریخ سیاسی ساسانیان. ج۲. تهران: دنیای کتاب. - مفتخری، حسین، علی رجبلو و شهرزاد ساسان پور (1387). «تاثیر اصلاحات خرد انوشیروان بر قشربندی اجتماعی ایران عصر ساسانی». فصلنامۀ علوم انسانی دانشگاه الزهرا (ویژهنامۀ تاریخ). س۱۸. ش۷۱. صص۸۵-۱۲۲. - مقدسی، محمدبن احمد (1361). احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم. ترجمۀ علینقی منزوی. ج۲. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران. - میرفخرایی، مهشید (۱۳۵۶). «گناه و تاوان آن در نوشتههای پهلوی ساسانی». پژوهشنامۀ فرهنگستان زبان ایران. س۱. ش۲. صص۱۲۵-۱۳۶. - مینوی خرد (۱۳۶۴). ترجمۀ احمد تفضلی. بهکوشش ژاله آموزگار. تهران: توس. - نامۀ تنسر به گشنسب (13۵۴). تصحیح مجتبی مینوی. تهران: خوارزمی. - نرشخی، محمدبن جعفر (1351). تاریخ بخارا. ترجمۀ ابونصراحمدبن محمدبن نصر القبادی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران. - واحددوست، مهوش (۱۳۷۹). نهادینههای اساطیری در شاهنامۀ فردوسی. تهران: سروش. - وندیداد (مجموعۀ قوانین زرتشت). جیمس دارمستتر (1384 ). ترجمۀ موسی جوان. تهران: دنیای کتاب. - ویدن گرن، گئو (1377). دینهای ایران، ترجمۀ منوچهر فرهنگ. تهران: نشر آگاهان ایده. - هوار، کلمان (1363). ایران و تمدن ایرانی. ترجمۀ حسن انوشه. تهران: امیرکبیر. - یارشاطر، احسان و دیگران (1373). تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانی. ترجمۀ حسن انوشه. تهران: امیرکبیر. - یعقوبی، احمدبن اسحاق (1344). تاریخ یعقوبی. ترجمۀ محمدابراهیم آیتی. ج۱. تهران: علمی و فرهنگی. - Marcellinas, Ammianus (1939). The Surviving Books of the History, Edited and Translated by J. C. Rolfe. Cambridge: Massachussets. - Bailey, H. W. (1957). "Dvara Matinam" Bulletin of the School of Oriental and African Studies.Vol. 20. pp. 43-58. - Brosius, Maria. (2006). the Persians. London and New York: Routledge. - Chaumont, Papak (1959). "Roi de staxr et sa Cour". Journal Asiatique. No. 2. pp. 175-191. - Choksy, Jamsheed K. (1988). "Sacral Kingship in Sasanian Iran". Bulletin of the Asia Institute. pp. 10-35. University Press. - Frye, R. N. (1968). "Sasanian Clay Sealing in the Collection of - ------------- (1973). Sasanian Remains From Qasr I Abu Nasr. Harvard Mohsen Foroughi". Iranica Antiqua. VoL. 8. - Grenet, F. (1990). "Observations sur les titre de Kartir". Studia Iranica. Tome. 19. Fasc. l .pp. 87-94. - Gigndux, Philip (1991). Les Quatre Inscriptions du Mage Kirdir. Paris - Kotwal, Firoze M. (2012). "HĒRBEDESTĀN".Encyclopedia Iranica. Ed. E. Yarshater . Vol. XII. Fasc. 3. - Kreyenbroek, Philip G. (2012)."HĒRBED". Encyclopedia Iranica. ed. E. Yarshater. Vol. XII. Fasc. 3. - Skgarvo, Prods Oktor. (2012). "KARTIR". Encyclopedia Iranica .ed .E Yarshater. Vol. XV. Fasc. 6. - Schippmann, Klaus. (1971). Die iranischen feuerheiligtumer. Berlin. New York: Walter de Gruyter. -Wikander, Stig. Vayu. (1946). Feuerpriester in Kleinasien und Iran. Lund. - Yamamoto, Y. (1981). "The Zoroastrian Temple Cult of Fire". In Archaeology and Literature (II). Orient. 17. pp. 67-104. - Wiesehofer, J. (1987). "Ardashir I". Encyclopedia Iranica. Ed. E. Yarshater. VoL. 2. pp. 371-376. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,787 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 935 |